مسئولان وزارت صنعت، معدن و تجارت در مصاحبه ها و نشست های خبری متعدد از برنامه ریزی برای تولید دست کم یک میلیون و 220 هزار خودروی سبک و سنگین در سال 98 خبر می دهند و حتی دستیابی به شمارگان تولید دو میلیون دستگاه خودرو در سال جاری را مشروط به فراهم شدن شرایط لازم برای قطعه سازان دور از دسترس نمی بینند.

در همین زمینه، چهاردهم بهمن پارسال «فرشاد مقیمی» معاون امور صنایع وزارت صنعت، معدن و تجارت در نشست تخصصی کمیته خودرو از تخصیص چهار هزار میلیارد تومان به ایران خودرو و سایپا خبر داد.

در این رابطه، قرار شد برای تزریق نقدینگی به خودروسازان با محوریت بانک مرکزی، 11هزار میلیارد تومان در دو بخش ریالی و ارزی پرداخت شود که شامل چهار هزار میلیارد تومان و 844 میلیون یورو بود که تاکنون چهار هزار میلیارد تومان نقدینگی ریالی پرداخت شده است.
همچنین تاکنون تلاش های متعددی برای پرداخت باقیمانده نقدینگی مورد نیاز قطعه سازان انجام شده که البته هنوز به نتیجه نهایی نرسیده است.

با وجود این تلاش ها، تولید خودروسازان در ماه های پایانی پارسال با رشد همراه شد و در مقطعی حتی دو خودروساز بزرگ کشور به روزانه بیش از چهار هزار و 500 دستگاه خودرو نیز رسیدند.

رشد چندباره قیمت خودروها در ماه های گذشته، تیر انتقاد برخی منتقدان را به سمت خودروسازی ها نشانه گرفت که مدعی بودند خودروسازان با جلوگیری از عرضه خودرو به بازار، به دنبال افزایش قیمت ها هستند.

با این حال، کارشناسان کاهش عرضه از سوی خودروسازان را نه از روی تعمد، بلکه به دلیل تجاری نشدن خودروها عنوان می کنند.

در این پیوند، دبیر انجمن صنایع همگن نیرومحرکه و قطعه سازان کشور به ایرنا گفت: بخشی از خودروهای تولید ایران خودرو و سایپا به دلیل کسری قطعات هنوز تجاری نشده و این مساله تا زمان حل شدن کامل مشکل قطعه سازان ادامه خواهد یافت.

«آرش محبی نژاد» افزود: از حدود پنج ماه گذشته تاکنون، با مشکل خودروهای در کف کارخانجات مانده مواجه بوده و هستیم که سبب خواب سرمایه همه قطعه سازان و خودروسازان شده است.

وی افزود: وقتی 95 درصد یک خودرو آماده باشد، اما به دلیل کسری قطعه، تجاری نشده باشد، به مثابه سرمایه راکدی است که در دست خودروساز باقی مانده است؛ در این شرایط زیان دوجانبه مشتریان (که به خودرویشان نرسیده اند) و تولیدکنندگان (که به پولشان نرسیده اند) را شاهدیم.

محبی نژاد تاکید کرد: تداوم این شرایط ضمن رونق نیافتن تولید، بر شمار خودروهای در کف کارخانجات مانده اضافه خواهد کرد.

وی ادامه داد: تا اواخر بهمن پارسال تعداد خودروهای ناقص دو خودروساز بزرگ به حدود 110 هزار دستگاه رسیده بود و اگر متوسط قیمت خودروها به نرخ امروز را 60 میلیون تومان در نظر بگیریم به رقم بزرگ 6600 میلیارد تومان می رسیم که حتی بخشی از آن می توانست مشکلات صنعت قطعه سازی را حل کند.

این مقام صنفی خاطرنشان کرد: عمده کسری مربوط به قطعات های تک (High Tech) مثل کیسه هوا، ئی. سی. یو (ECU یا همان کامپیوتر خودرو)، برخی سنسورها و لوازم برقی است.

وی نسبت به افزایش قیمت مواد اولیه هشدار داد که تداوم آن شرایط حادی را در صنعت قطعه سازی و خودروسازی ایجاد خواهد کرد.

«مازیار بیگلو»، دبیر انجمن سازندگان قطعات و مجموعه های خودرو نیز در گفت وگو با ایرنا با تایید تجاری نشدن تعدادی از خودروهای تولیدی ایران خودرو و سایپا، علت این موضوع را کسری برخی قطعات خودرویی عنوان کرد.

وی بیان داشت: این کسری شامل برخی قطعات از جمله ئی. سی. یو، سیستم های برقی و مولتی مدیا و حتی برخی قطعات تزئینی خودرو (به دلیل نبود مواد اولیه) می شود.
«رضا رضایی»، عضو انجمن صنایع همگن نیرومحرکه و قطعه سازان کشور به ایرنا گفت: مواجهه با تحریم ها نیازمند برنامه ای مدون است، اما نبود این برنامه سبب شده تا امروز خودروسازان و قطعه سازان نیز تعامل مناسبی با هم نداشته باشند.

وی افزود: اوضاع کنونی صنعت خودروسازی و قطعه سازی چندان بر وفق مراد نیست. این دو صنعت از نبود اهداف مشخص و استراتژی واحد رنج می برند و همین مساله سبب شده تا در مواجهه با مسائلی مانند رکود، تحریم‌ها و غیره آسیب پذیری این صنایع بیشتر باشد.

یک مقام آگاه در گروه سایپا نیز در این زمینه به خبرنگار ایرنا گفت: تولیدات روزانه این گروه خودروسازی شامل دو دسته خودروهای با کسری قطعه و خودروهای کامل است.

وی که خواست نامش فاش نشود، افزود: خودروهای ناقص که تعدادشان زیاد است، تا زمان تامین قطعه وارد در پارکینگ ها باقی می مانند.

این مقام آگاه، عمده کسری قطعات گروه سایپا را ئی. سی. یو، کیسه هوا، ماژول کیسه هوا و سیستم های مولتی مدیا عنوان کرد که به طور عمده از خارج کشور تامین می شوند.

وی ادامه داد: حباب قیمتی بازار مشکل بعدی خودروسازان است، به طوری که در «تنظیم بازار با فروش فوری» یا «عمل به تعهدات معوق شده مشتریان» می مانند.

وی در پاسخ به برخی منتقدان که عرضه نشدن خودرو از سوی خودروسازان را دلیل افزایش حباب گونه قیمت ها می دانند، به طرح این پرسش پرداخت « در حالی که این روزها شاهد کسادی بازار هستیم و در عمل خرید و فروشی انجام نمی شود، چرا قیمت ها مدام در حال افزایش است؟»؛ آیا جز تقاضای مجازی دلالان و واسطه هاست؟

بررسی آمارهای منتشره وزارت صنعت، معدن و تجارت حاکی از تولید 42 هزار و 623 دستگاه انواع خودرو در ماه نخست سال 98 است که در مقایسه با مدت مشابه پارسا ل47.2 درصد کاهش نشان می دهد.