بازار خودرو ایران در انحصار خودروسازان داخلی است، بطوری که سایپا و ایران خودرو حدود 87 درصد بازار را در اختیار دارند و سهم خودروسازان بخش خصوصی که اغلب به مونتاژ برندهای خارجی می‌پردازند، حدود هشت درصد برآورد می‌شود؛ پنج درصد باقیمانده سهم خودروهای وارداتی است.
سال 96 در مجموع 70 هزار و 75 دستگاه خودرو سواری به ارزش یک میلیارد و 838 میلیون و 851 هزار دلار وارد کشور شد.
فعالان بازار خودروهای خارجی می گویند: ابراز نگرانی برخی بابت سهم پنج درصد خودروهای خارجی از بازار، بیشتر به نوعی بهانه جویی شبیه است؛ زیرا خودروهای خارجی تامین کننده نیازهای کیفی هستند و به فرموده رهبر معظم انقلاب، کالاهای کیفی خارجی می تواند الگویی برای تولیدکنندگان داخلی همان کالاها باشند.
این در حالی است که از سال 97 نزدیک به 15 هزار دستگاه خودرو در گمرکات باقی مانده و راه ورودشان به کشور مسدود شده است.
شانزدهم دی ماه پارسال دولت با نگاه گره گشایی از مشکلات، مصوبه ای صادر کرد تا امکان رفع انسداد این خودروها میسر شود، اما به گفته دبیر انجمن واردکنندگان خودرو، تا امروز کمتر از یک هزار دستگاه خودرو از گمرکات ترخیص شده است.
«مهدی دادفر» در این زمینه به ایرنا گفت: اعتبار این مصوبه که چهار ماهه بود، دوشنبه گذشته (16 اردیبهشت) به پایان رسید، اما دلیل اجرا نشدن کامل آن ناهماهنگی بین دستگاه های دولتی از جمله گمرکات و بانک مرکزی و نبود چابکی لازم در آنهاست.
وی افزود: هرچند این انجمن تاکنون تلاش های زیادی برای رفع مشکل یاد شده کرده و مکاتبات متعددی با شخص رئیس جمهوری، دفتر معاون اول رئیس جمهوری، وزیر صنعت، معاونان وزیر و سازمان توسعه تجارت داشته، اما هنوز این مصوبه تمدید نشده است.
دادفر ادامه داد: به این ترتیب، درگیری های نمایندگی های فروش با مشتریان ادامه خواهد داشت و پرونده های قضایی در این زمینه همچنان باز خواهد ماند.
وی با بیان اینکه کسب و کار واردکنندگان خودرو به نابودی کشیده شده، یادآور شد: اکنون اشتغال در این بخش از 15 هزار نفر به کمتر از 2 هزار و 500 نفر رسیده است؛ همچنین 15 هزار مشتری به مدت بیش از یک سال و نیم است که معطل دریافت خودروهایشان هستند.
با این حال به نظر نمی رسد حتی گره گشایی کامل از این مشکل و ترخیص باقی مانده خودروهای در گمرک مانده، بتواند عطش بالای بازار خودروهای خارجی را فروبنشاند؛ زیرا مطابق متوسط آمار سال های گذشته سالیانه به 70 هزار خودروی خارجی برای پاسخگویی به تقاضای مشتریان نیاز است و کمبود خودرو در بازار به رشد قیمت ها دامن زده است.
برپایه مشاهدات میدانی خبرنگار ایرنا، در آخرین ساعات معاملات دو روز گذشته هر دستگاه خودروی سوناتا هیبرید 680 میلیون تومان، توسان 780 میلیون تومان، النترا 510 میلیون تومان، سورنتو یک میلیارد تومان، سراتو 490 میلیون تومان، اپتیما 780 میلیون تومان، تویوتا RAV4 فول 2018 به 950 میلیون تومان، سانتافه 980 میلیون تومان، کمری هیبرید 780 میلیون تومان، نیسان جوک 650 میلیون تومان، اسپورتیج 810 میلیون تومان، لکسوس NX یک میلیارد و 550 ملیون تومان، میتسوبیشی ASX 680 میلیون تومان و تالیسمان 800 میلیون تومان قیمت گذاری شدند.

مخالفان واردات
با این حال، عده ای نیز با واردات خودرو در این مقطع حساس تاریخی به هر شکل آن مخالفند و آن را زمینه ای برای افزایش تقاضا برای ارز و در نتیجه رشد مجدد نرخ آن می دانند.
«امیرحسن کاکایی» استاد دانشگاه علم و صنعت در این خصوص می گوید: برخی از فضای ملتهب کنونی سوء استفاده کرده و بحث واردات خودرو را مطرح می کنند، در حالی که دشمنان می خواهند ما چنین شیوه ای در پیش بگیریم.
وی تاکید کرد: افزایش واردات در این شرایط به معنای افزایش نیاز به ارز، فشار بیشتر به دولت و در نتیجه افزایش مجدد نرخ ارز است.
کاکایی افزود: واردات همچون مسکّنی است که تب بازار را پایین می آورد، اما به اقتصاد ضربه می زند.
وی بیان داشت: باید بپذیریم که امروز وسط یک جنگ اقتصادی هستیم و مطرح کردن موضوعاتی نظیر واردات حتی خودروهای دست دوم در این شرایط، جز مصرف گرایی نتیجه ای ندارد و مشکلی را حل نمی کند.

قیمت های نجومی خودروهای خارجی
در این زمینه، یک نمایشگاه دار خودروهای خارجی در منطقه یوسف آباد تهران به ایرنا گفت: این روزها قیمت خودروهای خارجی آنقدر عجیب و غریب شده که روی گفتن آن به مشتریان را نداریم.
«کورش طواحن» افزود: هیچ دلیلی برای این افزایش قیمت ها در بازار نمی بینیم، انگار در ماه های گذشته عده ای پول های خود را به سمت این بازار سرازیر کرده اند و امروز هر آنچه دلشان بخواهد قیمت می دهند.
وی به گرانی سایر اقلام اساسی و مایحتاج مردم اشاره کرد، اما گفت: اینکه بخواهیم برای خودروهای داخلی پژو 206 تیپ پنج 128 میلیون تومان یا برای پژو 207 اتوماتیک صندوق دار 210 میلیون تومان بپردازیم، به هیچ عنوان توجیه نداشته و در این شرایط رشد بی ضابطه قیمت خارجی ها جای خود دارد.
طواحن خاطرنشان کرد: تا هفته گذشته جنب و جوش زیادی در بازار شاهد بودیم و تقاضا برای خرید هم زیاد بود، اما فروشنده ها کمتر مایل به فروش خودروهای خود بودند.
وی بیان داشت: بیشتر خریداران نیز از دلالان و واسطه ها و نه مشتریان واقعی بودند، اما این روزها به نظر می رسد این موج به افراد و خانواده های عادی هم رسیده و برای حفظ ارزش پولشان بازار خودروهای خارجی را انتخاب کرده اند.

تاثیر مثبت حذف قیمت از سایت ها
یک نمایشگاه دار دیگر از منطقه شرق تهران به حذف نمایش قیمت در آگهی‌های خودرویی برخی سایت ها اشاره کرد و گفت: در ماه های گذشته اکثر قیمت ها در این سایت ها غیرواقعی و غیر کارشناسی بود.
وی که خواست نامش فاش نشود، بطور نمونه به خودرو پژو 2008 اشاره کرد که برخی ها در این سایت ها قیمت آن را تا 500 میلیون تومان هم بالا برده بودند.
این نمایشگاه دار، افسارگسیختگی قیمتی ماه های اخیر را به وضعیت بد اقتصادی کشور مرتبط دانست و افزود: در امارات متحده عربی شاهدیم هر کس آزاد است تا خودروی خود را به هر قیمتی که دوست دارد، بفروشد و هیچ نهادی هم بر آن نظارت ندارد.
وی ادامه داد: بالا بودن شفافیت و وضعیت بسامان اقتصادی در این کشور حاشیه خلیج فارس، شرایطی را فراهم کرده که اگر فردی خودرو را با قیمت غیرواقعی عرضه کند، از او نمی خرند.
این فعال خودرویی تاکید کرد: موافق درج نشدن قیمت در آگهی های سایت ها هستیم و اگر روزی قرار شد قیمت ها اعلام شود، باید کارشناسی شده و اصالت آگهی و آگهی دهنده مشخص باشد.
در روزهای گذشته به دلیل بروز التهاب در بازار خودروی کشور و با هدف کمک و همراهی برای مدیریت این بحران توسط نیروهای انتظامی و قضایی، سایت هایی نظیر «دیوار» و «باما» در پیام هایی از حذف موقت نمایش قیمت در آگهی‌های خودروی خود خبر دادند.