مقدمه
متانول، بهعنوان یکی از پرکاربردترین الکلهای صنعتی، امروزه در قلب بسیاری از فرآیندهای تولیدی قرار دارد؛ از صنایع رنگ و رزین گرفته تا سوختها، حلالها، پلاستیکها و حتی محصولات دارویی. تولیدکنندگان داخلی برای حفظ ثبات تولید، کاهش هزینهها و افزایش بهرهوری، نیازمند دسترسی پایدار و مطمئن به این ماده استراتژیک هستند.
با توجه به تغییرات اقتصادی، سیاسی و صنعتی در جهان، رصد روند قیمت متانول و بررسی جایگاه ایران بهعنوان یکی از تولیدکنندگان اصلی آن، از اهمیت ویژهای برخوردار است که در این گزارش به آن میپردازیم.
آینده بازار متانول تا سال ۲۰۲۵
مطالعات جهانی نشان میدهد که بازار متانول در حال ورود به دورهای از تحول جدی است. با افزایش تقاضا برای سوختهای پاک، انرژیهای تجدیدپذیر، و تولیدات پایینکربن، متانول بهعنوان جایگزینی سبز برای سوختهای فسیلی مطرح شده است.
روندهای کلیدی:
• افزایش مصرف در بخش حملونقل دریایی (بهعنوان سوخت کمکربن)
• استفاده فزاینده در صنایع تبدیل متانول به الفین (MTO)
• رشد مصرف در فرمولاسیون مواد شوینده، رنگ، و پلاستیکهای مهندسی
• افزایش تقاضا از بازارهای نوظهور در آسیا و آفریقا
پیشبینی تقاضا:
طبق برآورد مؤسسات تحقیقاتی مانند IHS Markit و ICIS، میزان مصرف جهانی متانول تا سال ۲۰۲۵ به بیش از ۲۰۰ میلیون تن خواهد رسید که بخش قابلتوجهی از آن از طریق تولیدکنندگان خاورمیانه تأمین میشود.
بررسی قیمتهای قراردادی اعلامشده توسط شرکت Methanex، یکی از بزرگترین تأمینکنندگان متانول در جهان، تصویر روشنی از وضعیت بازار جهانی این محصول در سال ۲۰۲۵ ارائه میدهد که در جدول زیر آورده شده است.
نوع قیمت قیمت قراردادی (مه ۲۰۲۵) منطقه
قراردادی (Q2) ۶۲۵ یورو/تن اروپا
قراردادی (ماهانه) ۸۳۲ دلار/تن آمریکای شمالی
قراردادی (مه) ۳۹۰ دلار/تن آسیا (عمومی)
قراردادی (مه) ۳۵۰ دلار/تن چین – قراردادی
نقدی ~۳۰۰ دلار/تن چین – نقدی (Spot)
روند قیمتها در چین
• در سهماهه اول سال ۲۰۲۵، بازار چین شاهد نوسانات قیمتی محسوس بود. به گزارش Nexizo، قیمت متانول در ماه مارس به حدود ۳۰۲ دلار در هر تن رسید، اما در آوریل ۲۰۲۵ با کاهش اندکی به حدود ۳۰۰ دلار سقوط کرد. دلیل اصلی این افت، ازسرگیری صادرات متانول از ایران پس از دورهای محدودیت و نیز ضعف تقاضا در صنایع پاییندستی مانند پلاستیک و فرمالدهید عنوان شده است.
• در مجموع، بازار متانول در مه ۲۰۲۵ روند نزولی نسبت به ابتدای سال داشته است؛ بهویژه در بازارهای آسیایی و چین، کاهش تقاضا و افزایش عرضه از سوی تولیدکنندگان عمده، از جمله ایران، به افت قیمتها انجامیده است.
چالشها و فرصتهای زنجیره تأمین متانول در ایران
ایران با ظرفیت تولید سالانه بیش از ۲۲ تا ۲۳ میلیون تن، یکی از قطبهای تولید متانول در جهان است. از مهمترین شرکتهای فعال در این حوزه میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
ویژگیهای متمایز ظرفیت اسمی تولید (هزار تن/سال) وضعیت بهرهبرداری موقعیت جغرافیایی نام شرکت
بزرگترین تولیدکننده در کشور ۳٬۳۰۰ فعال عسلویه، فاز ۲ پتروشیمی زاگرس
— ۱٬۶۰۰ فعال عسلویه، فاز ۲ پتروشیمی مرجان
— ۱٬۶۰۰ فعال عسلویه، فاز ۲ پتروشیمی بوشهر
بزرگترین واحد جهان ۲٬۳۰۰ فعال دیر، بوشهر پتروشیمی کاوه
— ۶۰۰ فعال ماهشهر پتروشیمی فنآوران
— ۶۰۰ فعال جزیره خارک پتروشیمی خارک
— ۳۰۰ فعال شیراز پتروشیمی شیراز
— ۱٬۶۰۰ فعال عسلویه، فاز ۲ پتروشیمی کیمیا پارس خاورمیانه
— ۱٬۶۰۰ فعال عسلویه، فاز ۲ پتروشیمی سبلان
— ۱٬۶۰۰ فعال عسلویه، فاز ۲ پتروشیمی دنا
— ۱٬۶۰۰ فعال عسلویه، فاز ۲ پتروشیمی آپادانا
اولین واحد Green Plant در کشور ۱۳۲ فعال نمین، اردبیل پتروشیمی آرتا انرژی
— — در حال ساخت عسلویه (در دست ساخت) پتروشیمی کیان
— ۱٬۶۰۰ در حال ساخت دیر، بوشهر پتروشیمی ارغوان گوهر
ایران نهتنها برای تأمین نیاز داخلی بلکه بهعنوان صادرکننده بزرگ به کشورهای آسیایی (بهویژه چین و هند) نقش محوری دارد.
طبق اظهارات مقامات شرکت ملی صنایع پتروشیمی ایران، هدفگذاری برای افزایش ظرفیت تولید متانول به ۲۳ میلیون تن در سال ۲۰۲۵ انجام شده است. این افزایش ظرفیت از حدود ۱۲ میلیون تن در سال ۲۰۲۰ به ۲۳ میلیون تن در سال ۲۰۲۵ نشاندهنده رشد قابل توجهی در این صنعت است.
تحلیل تخصصی بازار متانول در ۲۰۲۵
• سال ۲۰۲۵ برای بازار متانول، سالی همراه با فشارهای دوگانه عرضه و تقاضا بوده است. از یکسو، ازسرگیری صادرات ایران پس از حل برخی مشکلات فنی و لجستیکی، و از سوی دیگر، کاهش مصرف در صنایع پاییندستی چین به دلیل سیاستهای زیستمحیطی و کاهش رشد اقتصادی، بر تعادل بازار جهانی اثر گذاشتهاند.
• ایران در این شرایط با توجه به قیمت تمامشده پایینتر (به دلیل دسترسی به گاز طبیعی ارزان) توانسته است نقش خود را در تأمین بازارهای آسیایی تثبیت کند. با این حال، افزایش ظرفیت تولید متانول در عربستان و چین در بلندمدت میتواند سهم ایران را به چالش بکشد، مگر آنکه با توسعه زیرساختهای صادراتی، تنوع مشتری و ارتقاء کیفیت محصول همراه شود.
قیمت متانول در بازار داخلی ایران در فوریه ۲۰۲۵
• در حالی که اطلاعات رسمی و عمومی در مورد قیمت ریالی متانول در بازار داخل ایران در فوریه ۲۰۲۵ منتشر نشده است، گزارشهای بینالمللی کاهش بهای جهانی متانول در این بازه را تأیید میکنند. طبق گزارش ChemAnalyst، قیمت متانول در بازارهای آسیایی در فوریه ۲۰۲۵ به حدود ۳۱ دلار در هر تن رسید که نسبت به ژانویه کاهش ۶.۰۶ درصدی را نشان میدهد. این کاهش عمدتاً ناشی از کاهش تقاضا در صنایع پاییندستی مانند داروهای عمده و فرمالدهید بوده است.
• با توجه به اینکه ایران یکی از تولیدکنندگان و صادرکنندگان بزرگ متانول است، قیمتهای داخلی ممکن است تحت تأثیر عوامل جهانی و داخلی مانند نرخ ارز، هزینههای تولید و سیاستهای صادراتی قرار گیرند. به همین علت است که انتخاب یک تأمین کننده مطمئن حائز اهمیت میشود.
معیارهای انتخاب تأمینکننده متانول برای تولیدکنندگان
انتخاب تأمینکننده مناسب برای متانول، فقط به قیمت محدود نمیشود؛ عوامل متعددی در این تصمیم نقش دارند که بیتوجهی به آنها میتواند منجر به توقف تولید یا کاهش کیفیت محصول شود. پنج معیار کلیدی عبارتاند از:
1. ثبات تأمین: تحویل مستمر و بدون وقفه متناسب با برنامه تولید
2. اعتبار حقوقی: سابقه شفاف در قرارداد، پرداخت، و تعهدات
3. کیفیت محصول: مطابقت با استانداردهای صنعتی و گرید مورد نیاز
4. پشتیبانی فنی: ارائه مشاوره تخصصی درباره کاربرد متانول
5. دسترسی جغرافیایی: توانایی تحویل سریع در سراسر ایران با هزینه مقرونبهصرفه
شرکت مهراد تجارت میلان با رعایت همه این اصول، به تأمینکنندهای مورد اعتماد در میان صنایع شیمیایی، شوینده، رنگ و رزین، ضدیخ و پلاستیک تبدیل شده است.
مزایای همکاری با مهرادکو:
• تأمین سریع و منظم در مقادیر جزئی، نیمهعمده و عمده
• قیمتگذاری شفاف و رقابتی
• تحویل درب کارخانه یا انبار با زمانبندی دقیق
• مشاوره تخصصی در انتخاب گرید مناسب متانول
• پشتیبانی کامل لجستیکی شهری و بینشهری
فرآیند سفارش تا تحویل با مهراد تجارت میلان:
۱. ثبت درخواست (تلفنی یا آنلاین یا حضوری)
۲. بررسی فنی گرید مورد نیاز طبق درخواست
۳. ارائه پیشفاکتور شفاف
۴. هماهنگی لجستیکی برای بستهبندی و ارسال
۵. تحویل سریع در محل
۶. پشتیبانی پس از تحویل (بررسی کیفیت و رضایت مشتری)
نظرات (0)