یکی از مواد معدنی که به همراه خود ارزش‌افزوده بالایی می‌تواند داشته باشد، خاک‌نسوز است. سالانه در ایران حدود ۲۸۰ هزار تن مواد دیرگداز تولید می‌شود که حدود ۴۰ هزار تن آن خاک‌نسوز است. علاوه بر این خاک‌نسوز ماده اولیه بیش از ۱۵۰ کارخانه کاشی و سرامیک کشور را تامین می‌کند اما با مجهز شدن به فرآوری روز دنیا، از این ماده باارزش معدنی می‌توان ارزش افزوده اقتصادی بیشتری را ایجاد کرد تا حدی که بتوان به فکر صادرات آن هم بود.

این مواد معدنی به وفور در استان‌های چهارمحال و بختیاری و فارس و به مقدار کمتر در استان‌هایی چون کرمان، یزد و سمنان نیز یافت می‌شود. اگر این ماده باارزش بر اساس فناوری روز دنیا فرآوری شود، می‌تواند ارزش اقتصادی بالایی را به همراه بیاورد. مهم‌ترین استفاده و فرآوری که از این مواد معدنی می‌شود، در صنایع لعاب‌سازی، مقره‌سازی، چینی مظروف، چینی بهداشتی، چینی آزمایشگاهی، آجرها، عایق‌های الکتریکی و انواع کاشی است. کارشناسان این حوزه معتقدند با فرآوری خاک‌نسوز تا ۲۰ برابر می‌توان برای آن ایجاد ارزش‌افزوده کرد.

حتی باطله‌های این خاک ارزشمند، به‌عنوان پسماند کارخانه‌های تولید خاک نسوز، در صنایعی چون سیمان کاربرد دارد که در کشور ما چندان مورد استقبال قرار نمی‌گیرد. اگر هر یک از این استان‌ها با توجه به وجود خاک نسوز در استان‌های‌شان می‌توانستند صنایع فرآوری آن را نیز ایجاد کنند، قادر به خلق ارزش‌افزوده‌ای چندین برابری همراه با اشتغالزایی در صنایع معدنی در جهت توسعه استان خود می‌شدند. از این‌رو می‌طلبد دست‌اندرکاران استانی، بیش از پیش زیرساخت‌های لازم را در توسعه صنایع معدنی برای این ماده معدنی در استان فراهم آورده و خود را مجهز به فناوری روز آن در دنیا کنند. ‌