مشاهدات میدانی از بازار مسکن نشان می‌دهد قیمت خانه در پرند از ابتدای امسال تا کنون کاهش چشمگیری را تجربه کرده است. اما دلیل این افت قیمت تدریجی چه بوده و با توجه به این شرایط اکنون زمان خوبی برای ورود به بازار مسکن محسوب می‌شود؟

وزیر راه و شهرسازی گفت: سامان‌دهی بازار املاک و اجاره و همچنین نظارت بر بنگاه‌های مشاور املاک را از دیگر موارد مورد بررسی دولت است و در تلاشیم سوداگری در بخش مسکن به صفر برسد.

کم‌کاری در طرح ساماندهی بنگاه‌های مشاور املاک و برخورد با متخلفان این صنف، آن ‌هم در آستانه فصل جابه‌جایی مستأجران، به گلایه رئیس‌جمهور و صدور دستور تسریع در اجرای این طرح منجر شده است.

تصویب قانون مالیات بر سوداگری جنبه تنظیم‌گری و تغییر رفتار دارد و اینکه گفته می‌شود دولت از تورم مالیات دریافت می‌کند اشتباه است.

یک کارشناس بازار مسکن گفت: سال ۱۴۰۰ بازار مسکن شرایط آرام و باثباتی را سپری کرد اما به دلیل کمبود ساخت و ساز و تکانه‌های اقتصادی که بین سالهای ۱۳۹۷ تا ۱۳۹۹ با آن مواجه بود از دسترس متقاضیان واقعی خارجی شد و به ثبات قیمت رسید. ادامه این وضعیت برای سال آینده نیز محتمل است.

برخلاف انتظارات، معاملات مسکن در بهمن ماه کاهش یافت و آنطور که واسطه‌های ملکی می‌گویند در اسفندماه نیز بازار چنگی به دل نمی‌زند؛ به نظر می‌رسد اغلب خریداران و فروشندگان اقدام برای انجام معامله را به اردیبهشت یا زمان مشخص شدن نتایج مذاکرات وین موکول کرده‌اند.

حباب جهانی قیمت مسکن در یک‌سال اخیر یک برنده داشت، دو بازنده. ثروتمندان خوش‌حساب نزد بانک‌های پرداخت‌کننده وام خرید مسکن در آمریکا و دیگر کشورها توانستند از فرصت بسته‌های اعتباری عصر کرونا به نفع «خرید ملک در حومه سرسبز پایتخت‌ها» بهره ببرند.

افت قابل توجه سهم «خانه‌های نقلی» از معاملات مسکن این پرسش را به‌وجود آورده که آیا قدرت خرید خانه‌اولی‌ها بهبود یافته که باعث شیفت تقاضا به گروه متراژی بالاتر شده است؟ بررسی‌ها ضمن پاسخ منفی به این پرسش نشان می‌دهد هم‌اکنون نه‌تنها توان خرید مسکن به کمتر از نصف دو سال گذشته سقوط کرده که در این میان، یک عامل مخفی در بازار ملک در نقش شارژکننده رکود باعث تشدید فاصله بین آپارتمان‌های تازه‌ساز و متقاضیان مصرفی شده است. ضوابط شهری ساخت‌وساز به جای آنکه در نقش رگولاتور بازار مسکن، مسیر عرضه را به سمت احداث آپارتمان‌های کم‌متراژ اما پرتقاضا- حداکثر ۶۰ مترمربع- هدایت کند، عاملی برای اجبار سازنده‌ها به احداث واحدهای مسکونی بزرگ‌‌متراژ شده است. گسل «متراژ» در بازار مسکن تهران - فاصله مساحتی بین واحدهای مسکونی در استطاعت خرید تا واحدهای تازه‌ساز- به ۹۰ مترمربع در کل شهر و بیش از ۱۴۰ مترمربع در مناطقی از جنوب شهر رسیده است. وضع موجود محصول قواعد شهری ضدرونق در بازار ملک است.

بازار ویلا در شمال با دست‌کم دو تغییر نسبت به سال گذشته و نیمه اول امسال همراه شده است. خریدهای سرمایه‌ای آن هم عمدتا به صورت معاوضه ملک با ملک در حال پررنگ شدن است. با این حال با نزدیک شدن به سفرهای نوروزی، واسطه‌های بازار ویلا به تقویت خریدهای مصرفی نیز امیدوارند. متوسط قیمت خانه‌های دوم در استان شمالی حداقل ۵۰ درصد نسبت به سال گذشته رشد کرده است. بودجه خرید دو دسته ویلا در مناطق معمولی و مرغوب شمال برآورد شده است.

قیمت‌های پاییزی بازار مسکن تهران به‌طور میانگین حدود ۷ درصد نسبت به ماه‌های ابتدایی سال کاهش یافته است؛ اما «سامانه رسمی اطلاعات بازار املاک ایران» که این روزها به شاخص اصلی معاملات برای خریدار و فروشنده تبدیل شده، «علامت» قیمت بالاتر را به بازار ارسال می‌کند. داده‌های مربوط به قیمت آپارتمان‌های فروش رفته در سامانه اطلاعات بازار املاک ایران که تحت مدیریت و نظارت دولت قرار دارد، هم اکنون جزئیات مبایعه‌نامه‌های خرداد ۹۸ را برای بازدیدکنندگان سامانه نمایش می‌دهد. این در حالی است که به علت عبور بازار ملک از عصر جهش قیمتی، در حال حاضر «تاریخ مصرف» قیمت‌های ۴ماه پیش بازار مسکن پایتخت منقضی شده است و استناد به آن قیمت‌ها با سیگنال غلط «سامانه» می‌تواند باعث انحراف پرمخاطره فعالان بازار ملک شود. با توقف عملیات ساده به‌روزرسانی اطلاعات در این سامانه، فعالان بازار مسکن تهران از دسترسی به نبض واقعی قیمت‌ها در محله‌های مختلف شهر محروم مانده‌اند. جاماندن سامانه رسمی در بازار مسکن از تغییر و تحولات قیمت‌ها، نوعی «غفلت» متولی بخش مسکن از ساده‌ترین اقدام - اعلام اطلاعات صحیح به بازار- محسوب می‌شود که دو آفت برای آینده این بازار در پی دارد؛ از جمله اعتماد کاربران به داده‌های قدیمی سامانه برای تعیین قیمت پیشنهادی، باعث ورود فایل‌های تقاضاگریز به بازار خواهد شد.