دبیر انجمن سنگ آهن ایران گفت: آنچه امروز درباره میزان ذخایر سنگ‌آهن کشور از سوی مسوولان و حتی کارشناسان اعلام می‌شود و همان ارقام، مبنای تولید در زنجیره فولاد قرار می‌گیرد، می‌تواند ما را به پیش‌بینی‌های غلط در برنامه‌ریزی‌ها سوق دهد.

الزام برای عرضه کل زنجیره فولاد در بورس کالا از سمت دولت و مجلس پیگیری شده آن‌هم در شرایطی که پتانسیل بازبینی شیوه‌نامه ابلاغی وزارت صمت برای مدیریت این بازار بسیار بالاست. این موارد به معنی آن است که تلاش‌ها برای مدیریت بازار فولاد بر مبنای مکانیزم تقابل عرضه و تقاضا جدی است و با توجه به تجربیات موجود بستری بهتر از بورس کالا را برای آن متصور نیستیم. این در حالی است که زنجیره فولاد از مواد معدنی همچون سنگ آهن و زغال‌سنگ آغاز شده و تا محصول نهایی ادامه خواهد داشت. از سوی دیگر پتانسیل داد و ستد گاز طبیعی در بورس انرژی نیز به‌صورت تئوریک وجود دارد همان‌گونه که هم‌اکنون برق به‌صورت فیزیکی در این بازار در حال داد و ستد است. این زنجیره اما برای تکمیل شدن آن هنوز به حلقه‌های مفقوده بسیاری وابسته است که معاملات حراج باز در بورس کالا برای داد و ستد سنگ آهن یکی از این حلقه‌های مهم بوده که در هفته گذشته آغاز به کار کرد.

نیارکی گفت: در بیلت‌ها با ۸ تا ۱۰ میلیون تن مازاد تولید مواجه هستیم، اما در ورق‌های فولادی با مشکل کمبود مواجهیم.

کلیات طرح جدید فولادی مجلس به تصویب رسید. این طرح که به جز داریوش اسماعیلی معاون وزیر صمت و سیدغنی نظری نماینده‌ مجلس مخالف چندانی نداشت، به عنوان یک طرح دو شوری برای تکمیل جزئیات به کمیسیون تخصصی ارسال شد. الیاس نادران، رضا تقی‌پور، محمدرضا صباغیان، علیرضا سلیمی و مصطفی طاهری پنج موافق این طرح بودند که در صحن علنی مجلس سخنرانی کرده و ضمن اشاره به لزوم حذف رانت در زنجیره فولاد بر مدیریت گردش مالی ۹۰۰ هزار میلیارد تومانی زنجیره فولاد تاکید کردند.«ضدیت با صادرات»، «حذف معاملات آزادانه»، «کاهش انگیزه سرمایه‌گذاری» و «تداوم روند اعطای رانت به تولید» چهار محور مخالفت با طرح تازه فولادی مجلس است که ردپای آن در گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس قابل پیگیری است. در این طرح تازه که صبح روز گذشته با رای موافق ۱۸۶ نفر از نمایندگان مجلس شورای اسلامی تصویب شد، سایه برنامه‌ریزی دستوری در همه زنجیره تولید فولاد دیده می‌شود.

بخشی از اهداف مدنظر سیاست‌گذار در زمینه رشد پایدار ظرفیت تولید کشور در حوزه‌های مرتبط با زنجیره فولاد طی ۶ سال اخیر محقق شده است. چهار کالای مهم این زنجیره یعنی کنسانتره سنگ آهن، گندله، آهن اسفنجی و فولاد خام در فاصله سال‌های ۹۲ تا‌ ۹۸ با افزایش تولید روبه‌رو شده‌اند.

اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران با حمایت از «شیوه‌نامه ساماندهی عرضه و تقاضای زنجیره فولاد»، این شیوه‌نامه را مطابق با نظرات کارشناسی اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران دانست.

ایران که اکنون در زمینه تولید فولاد در جایگاه دهم قرار دارد، برابر آمارهای انجمن جهانی فولاد در پنج ماه نخست سال ۲۰۲۰ در زمینه آهن اسفنجی، به عنوان بزرگترین تولیدکننده معرفی شد.

میزان تولید محصولات زنجیره فولاد شرکت‌های بزرگ در چهار ماه ابتدای سال ۹۹ افزایش یافته و در این مدت تولید کنسانتره، گندله،‌ آهن اسفنجی و فولاد خام به ترتیب با یک، ۲، ۱۱ و ۸ درصد افزایش نسبت به مدت مشابه سال گذشته همراه شده است.

به‌نظر می‌رسد که انتقادهای مربوط به نابسامانی در زنجیره فولاد که به متولی بازار نسبت می‌دادند و تولیدکنندگان، ضعف مدیریتی را عامل نوسان‌های بازار فولاد معرفی می‌کردند با اعلام خبر جدید از سوی معاون امور معادن و صنایع معدنی وزارت صمت مبنی بر اینکه دولت به قیمت‌گذاری زنجیره فولاد ورود نمی‌کند تا حدودی پایان یافته باشد.

داستان سرکوب قیمت در اقتصاد ایران سر دراز دارد. در پس این داستان تراژیک همواره این پرسش مطرح است که آیا رفاه در «مصرف هر چه بیشتر» تعریف می‌شود یا «مدیریت منابع حیاتی و کنترل مصرف کالاهای استراتژیک»؟ بازار فلزات از جمله فولاد مدت‌هاست اسیر نرخ‌گذاری دستوری شده است. آسیب‌شناسی‌ها بیانگر آن است که اعمال سیاست‌های کنترلی در بازار فلزات به «متضرر شدن تولیدکنندگان»، «اتلاف منابع» و «محدود شدن روند توسعه این صنایع» منجر شده است.