محدوده معدنی به جایی اطلاق می‌شود که دارای ذخیره معدنی است. براساس قانون معادن برای انجام هر گونه فعالیت اعم از انجام عملیات اکتشاف و بهره‌برداری مواد معدنی در محدوده معدنی باید از طرف وزارت صنعت، معدن و تجارت مجوز لازم صادر شود.

فعالیت‌های معدنی و استخراج مواد خام در عین حال که از ضرورت‌های توسعه صنعت هر کشور است یکی از موثرترین مشکلات محیط‌زیست نیز تلقی می‌شود.

بر اساس احکام قانون معادن و آیین‌نامه اجرایی آن، اکتشاف ذخایر معدنی، نیازمند اخذ موافقت از مراجع مربوط است و مجوزی که برای انجام عملیات اکتشاف مواد معدنی در محدوده مشخص از طرف وزارت صنعت، معدن و تجارت صادر می‌شود پروانه اکتشاف نام دارد.

تا پیش از تصویب قانون اصلاح قانون معادن مصوب ۱۳۹۰، براساس احکام قانون حفاظت و بهره‌برداری از جنگل‌ها و مراتع (موضوع تبصره۴ ماده ۳)، منابع طبیعی مبلغی را به عنوان بهره‌مالکانه و حق‌الارض از بهره‌برداران معادن دریافت می‌کرد،