میزان فروش مسکن به اتباع خارجی در سراسر ترکیه در ماه اکتبر ۲۰۱۹ به ۴۲۷۲ واحد رسید که بالاترین میزان طی ۱۰ ماه سال جاری است.

بنگاه‌های مسکن سراسر کشور در نیمه‌اول امسال اگرچه با نوعی رکود معاملاتی در حوزه خرید‌وفروش روبه‌رو بوده‌اند، اما روند فزاینده حجم تقاضا برای پیش‌خرید مسکن در این مدت، تا حدود زیادی کسب‌وکار مشاوران‌املاک را از حالت رخوت خارج کرده است.طبق آنچه اتحادیه مشاوران‌ املاک اعلام کرده، پیش‌خرید در شهر تهران و کل کشور در دو فصل اول امسال حداقل بیش از دو برابر افزایش پیدا کرده؛ به طوری که در تهران بیش از 7هزار واحد مسکونی پیش‌فروش شده و در کشور نیز این نوع معامله‌ملکی از 34 هزار واحد تجاوز کرده است.این در حالی است که خرید واحد آماده - به قصد سکونت آنی- نسبت به سال قبل آنچنان رشدی نداشته است. مقایسه آمار مربوط به معاملات پیش‌خرید و خرید قطعی مسکن نشان می‌دهد: هم‌اکنون کمبود نقدینگی، بی‌اعتمادی به آینده قیمت مسکن و همچنین فعالیت بخشی‌ از نقدینگی‌ها در بازارهای رقیب به امید چندبرابر شدن در ماه‌های آتی مجموعه عواملی هستند که برآیند آنها، گزینه «پیش‌خرید» را در اولویت قرار داده است.مشاوران‌املاک با اشاره به تاثیر وقایع بازارهای سکه و ارز می‌گویند: وضعیت کنونی بازار مسکن به شکلی درآمده که متقاضیان از طریق پیش‌خرید اقدام به «خرید زمان» می‌کنند تا از افزایش قیمت مسکن در آینده در امان بمانند و در عین حال با سرمایه‌گذاری مابقی نقدینگی‌شان در برخی بازارها، آن را برای پرداخت اقساط پیش‌خرید تقویت می‌کنند.

تردید برخی مسوولان بخش مسکن نسبت به آنچه مرکز آمار درباره تعداد خانه‌های خالی در جریان اعلام نتایج سرشماری سال90 ارائه کرده بود، باعث شد این مرکز گزارش مکملی حاوی آدرس استانی خانه‌های خالی را در این باره منتشر کند. جزئیات این گزارش نه تنها بر وجود 6/1 میلیون ملک مسکونی بدون استفاده در کشور مهر تایید می‌زند که نشان می‌دهد: رقم 20 میلیون آپارتمانی که در نتیجه سرشماری تحت عنوان «ظرفیت مسکونی کشور» اعلام شده بود بدون در نظر گرفتن خانه‌های خالی محاسبه شده است؛ طوری که با احتساب آپارتمان‌هایی که مالکانش جلوی استفاده موثر آنها را در بازار گرفته‌اند، تعداد کل واحدهای مسکونی قابل استفاده به 21 میلیون و 618 هزار واحد می‌رسد که به این ترتیب با توجه به وجود 21 میلیون خانوار، کفایت عرضه در بازار مسکن حتمی خواهد بود. این در حالی است که پیش‌تر مقامات وزارت راه‌وشهرسازی با استناد به سرشماری نفوس‌ومسکن، از کمبود واحد مسکونی سخن می‌گفتند. با این اطلاعات آماری می‌توان گفت: خانه‌های خالی به «تیغ دولبه» در بازار مسکن تبدیل شده است که اگر دولت مسیر عرضه آنها به بازار مصرف را فراهم نکند، حبس چندین هزار میلیارد تومان سرمایه در دست گروهی خاص را رقم زده و اگر هم در این مسیر موفق شود، بازار را به چالش جدیدتری موسوم به «آینده 5/1 میلیون مسکن‌مهر در حال ساخت به رغم تعادل عرضه و تقاضا» مبتلا کرده است.

دولت بعد از تعطیلات پیش‌رو جزئیات نحوه ثبت‌نام از متقاضیان مسکن ویژه شهر تهران و همچنین قیمت فروش این واحدها را اعلام خواهد کرد. درباره «قیمت» به عنوان جذاب‌ترین قسمت از طرح «مسکن ویژه» هنوز عدد رسمی اعلام نشده، اما گمانه‌زنی‌ها با استناد به قیمت‌های درج شده در سامانه «نرخ مرجع» حاکی است: در تهرانسر- محله‌ای که مسکن ویژه در آنجا ساخته می‌شود- قیمت آپارتمان نوساز متری 2 میلیون تومان است که در این صورت قیمت مسکن ویژه حداقل 150 میلیون تومان خواهد بود که برای پیش‌خرید آن باید حداقل 15 تا 20 میلیون تومان پرداخت کرد.

آمارها از وضعیت ساخت‌وسازهای مسکونی در تهران حکایت از تقویت موتور پرشتابی دارد که سال گذشته با اوج‌گیری آن، رکورد آپارتمان‌سازی در پایتخت از مرز 200 هزار واحد مسکونی گذشت و حالا حدود نصف این حجم ساخت‌وساز –که پارسال در طول 6ماه انجام شده بود- در مدت 4 ماه اول امسال محقق شده؛ طوری که از ابتدای فروردین تا پایان تیرماه سال91 برای احداث 93 هزار واحد مسکونی در پایتخت پروانه ‌ساخت صادر شده است. در ماه‌های اخیر ساخت‌وساز 40 درصد افزایش پیدا کرده است و تقریبا در هر یک از خیابان‌های اصلی و فرعی شهر تهران حداقل یک مجتمع مسکونی در حال احداث است؛ اما این رونق در بازار پایین‌دست –معاملات مسکن- کاملا شرایط عکس دارد؛ طوری که در 4 ماهی که گذشت حجم خرید واحد مسکونی در شهر تهران 18 درصد کاهش داشته و عملا معاملات به رکود رفته است. کارشناسان علت اختلاف مسیر بی‌سابقه بین «ساخت‌مسکن» و «میل به خریدوفروش مسکن» را در قالب سه رویداد تحلیل می‌کنند که در این میان، برخی تحولات شهری در تهران همچون طرح‌تفصیلی یا وعده اجرای برخی پروژه‌های عمرانی به عنوان مهم‌ترین عامل تحریک‌کننده مطرح هستند و باعث شده روند طبیعی سرمایه‌گذاری‌های ساختمانی در پایتخت به‌هم خورده و نوعی هیجان کاذب در انبوه‌سازان ایجاد شود.

حجم معاملات بازار اجاره‌ و پیش‌فروش در تهران سال گذشته به خاطر جهش اجاره‌بها و افزایش قیمت مسکن، رشد سه‌رقمی- به ترتیب 185درصد و 175 درصد- را تجربه کرد؛ اما در کل‌کشور از آنجا که اجاره‌بها آرام‌تر از قیمت‌فروش بود، به همین نسبت مستاجران تمایل کمتری به نقل‌وانتقال از خود نشان دادند و عمده صعود معاملات در شهرها مرهون پیش‌خرید و خرید واحدمسکونی با نرخ رشد 108 درصد و 35 درصد بوده است. بیلان کاری بنگاه‌های املاک نشان می‌دهد پارسال در تهران 280 هزار فقره انواع معامله مسکونی شامل خرید، اجاره و پیش‌خرید انجام شده است.