مطابق آماری که بانک مرکزی از وضعیت دارایی‌ها و بدهی‌های سیستم بانکی در پایان سال گذشته منتشر کرد، حجم نقدینگی در سال ۱۳۹۷ با رشد ۲۳.۱ درصدی نسبت به پایان سال ۱۳۹۶ به ۱,۸۸۲ هزار میلیارد تومان افزایش یافته است.
از مجموع نقدینگی بیش از ۲۸۵ هزار میلیارد تومان پول و حدود ۱,۵۹۷ هزار میلیارد تومان شبه پول (عمدتاً سپرده‌های بانکی) است. همچنین نقدینگی در سال ۱۳۹۶، حدود ۱,۵۲۹ هزار میلیارد تومان بود که رشد ۳۵۳ هزار میلیارد تومانی را در سال گذشته به همراه داشته است.
رشد ۴۱۰۰ درصدی نقدینگی طی ۱۶ سال!
درباره جزئیات فرایند رشد روز افزون نقدینگی در اقتصاد کشور، افشین خانی - کارشناس مسائل اقتصادی - در گفت‌وگو با ایسنا، با مشخص کردن مقطع زمانی بین سال‌های ۱۳۷۷ تا ۱۳۹۳ به عنوان یکی از اصلی‌ترین دوره‌های جهش حجم نقدینگی، اظهار کرد: در این مقطع ۱۶ ساله حجم نقدینگی رشد ۴۱۰۰ درصدی را تجربه می‌کند که در آن نقدینگی از ۱۶.۲ هزار میلیارد تومان به ۶۸۴ هزار میلیارد تومان می‌رسد.
این اقتصاددان مقطع زمانی ۱۳۹۴ تا ۱۳۹۶ را هم به عنوان یک مقطع دیگر مورد بررسی قرار داد و گفت که در این بازه زمانی روند رشد نقدینگی کند می‌شود اما معنادار می‌شود. به این معنا که از مرداد ماه ۱۳۹۵ تا مرداد ماه ۱۳۹۶ نزدیک به ۶۱ درصد رشد نقدینگی را تجربه می‌کنیم که به ۱,۳۶۶ هزار میلیارد تومان می‌رسد.
۱,۲۰۰ هزار میلیارد تومان شبه پول در سال ۹۶
خانی با بیان اینکه ترکیب ۱,۳۶۶ هزار میلیارد تومان نقدینگی به وجود آمده در سال ۱۳۹۶ معنادار است، ادامه داد: از این میزان حدود ۱,۲۰۰ هزار میلیارد تومان شبه‌پول است و ۱۶۶ هزار میلیارد تومان هم پول و دیگر اجزای آن است.
او همچنین اضافه کرد: در پایان سال ۱۳۹۶ حجم نقدینگی با افزایشی ۲۰۰ هزار میلیارد تومانی به ۱,۵۳۰ هزار میلیارد تومان می‌رسد که از پایان مردادماه تا آخر سال حدود ۱۲ درصد رشد را تجربه می‌کند.
بسته ناکارآمد سیاست‌های بانک مرکزی فضای نقدینگی را ملتهب کرد
او همچنین به دوره زمانی دی‌ماه ۱۳۹۶ تا چهار ماهه اول سال ۱۳۹۷ هم اشاره کرد و گفت که در این دوره افزایش نرخ ارز، دستپاچگی نهادهای سیاست‌گذار و بانک مرکزی، پیش‌فروش سکه، دستکاری تعرفه واردات خودرو، بسته ناکارآمد سیاست‌های بانک مرکزی و مصاحبه‌هایی که هیجان بازار را بیشتر کرد باعث افزایش حجم نقدینگی شد.
این اقتصاددان سیاست‌های مقابله با این دوران از افزایش حجم نقدینگی را فوری و آنی توصیف کرد که در بلندمدت باعث ایجاد مشکلات پیچیده‌تری می‌شود که کنترل و حل آن سخت‌تر است.
ایسنا