کاربردها
پروپیلن به طور عمده در تولید پلی پروپیلن (PP) به کار می رود. به گزارش ارانیکو، بررسی ها نشان می دهد نزدیک به دو سوم مصرف جهانی پروپیلن در تولید PP صرف می شود.
دیگر کاربردهای این ماده عبارت است از: تولید اکریلونیتریل (Acrylonitrile – ACN)، تولید پروپیلن اکسید (Propylene Oxide – PO)، تولید برخی انواع الکل، کومن (Cumene) و اسید اکریلیک.
عرضه و تقاضا
از سه ماهه چهارم سال 2011، تولید کراکر نفتا (Naphtha Cracker) در آسیا، 80 الی 90 درصد کاهش داشته است که دلیل آن، کاهش تولید پروپیلن در منطقه بوده است.
این امر نیز به نوبه خود از تعطیلی ناخواسته واحدهای کراکینگ و تولید پروپیلن در ژاپن، کره جنوبی و تایوان نشات می گیرد. این روند تا کنون نیز ادامه دارد.
به این ترتیب، این محصول با یک جهش قیمتی مواجه شده است. به ویژه از ماه مارس تا آوریل، که در این دوره فعالیت واحدهای کراکینگ اصلی در ژاپن و کره جنوبی به محاق فرو رفت و به دنبال آن قیمت پروپیلن سیر صعودی به خود گرفت.
بر اساس این گزارش، از آنجا که تولیدکنندگان چینی پلی پروپیلن و پروپیلن اکسید نمی توانند هزینه مواد خام تولید پروپیلن را بپردازند، درصدد هستند خروجی واحدهای تولیدی خود را کاهش داده یا فعالیت این واحدها را به طور کامل متوقف سازند.
قیمت ها
قیمت نقدی پروپیلن به بالاترین میزان در هفت ماه اخیر رسیده است. در اواسط ماه آوریل، به دلیل کاهش عرضه و تعطیلی برخی واحدهای کراکینگ، این قیمت به 1500 الی 1560 تن CFR شمال شرق آسیا رسید.
به عنوان مثال واحد کراکینگ شرکت CPC تایوان با ظرفیت تولید 500 هزار تن در سال، از ششم تا پانزدهم آوریل بسته شد.
این واحد پنجمین کراکر موجود در بندر کوشونگ تایوان به شمار می رود و دلیل تعطیلی ناهنگام آن، نشت یکی از خطوط انتقال سوخت و وقوع انفجار در آن اعلام شد.
همچنین گمانه زنی ها حاکی از آن است که فعالیت واحد کراکینگ شرکت Showa Denko ژاپن که از ظرفیت تولید 695 هزار تن در سال برخوردار است، به دلیل بروز مشکلات نامشخص تا پایان ماه می متوقف شود.
این شرکت پیشتر در اوایل ماه مارس، واحد مزبور را برای تعمیر و بهینه سازی کوره خود تعطیل کرده بود. طبق برنامه قرار بود واحد مزبور، فعالیت خود را از اواخر ماه مارس از سر بگیرد.
کارشناسان با نگرانی می گویند کاهش دامنه دار تولید پروپیلن، احتمالاً قیمت این فرآورده را با رشد نجومی همراه خواهد ساخت.
فناوری
پروپیلن در سه درجه تولید و عرضه می شود: درجه پلیمر (با خلوص حداقل 99.5 درصد)، درجه شیمیایی (با خلوص حداقل 93 الی 94 درصد) و درجه پالایشگاه (با خلوص 60 الی 70 درصد).
پروپیلن به عنوان یک محصول جانبی، در واحد کراکینگ بخار مواد اولیه مایع نظیر نفتا و گاز مایع (Liquefied Petroleum Gas – LPG) و نیز واحد گازهای تولید شده در کراکینگ سیال بستر (Fluid catalytic cracking – FCC) در پالایشگاه تولید می شود.
این ماده همچنین از طریق فناوری هایی نظیر هیدروژن زدایی پروپان (propane dehydrogenation – PDH) و متاتسیس تولید می گردد.
چشم انداز
سمت و سوی بازار پروپیلن، به میزان عرضه و تقاضا در منطقه بستگی دارد. به نظر می رسد شروع قریب الوقوع فرایند RFCC (خلاصه شده residual fluid catalytic cracker) در شرکت تایوانی CPC، با ظرفیت تولید 400 هزار الی 450 هزار تن پروپیلن در سال، که قرار است از اواخر ماه ژوئن آغاز شود، به کاهش تقاضای واردات از تایوان، در نیمه دوم سال جاری منجر شود.
همچنین انتظار می رود در شش ماهه دوم سال 2012، تولید این محصول در شمال شرق آسیا کاهش یابد. این امر از آسیب دیدگی برخی واحدهای تولید پروپیلن در جریان سونامی و زلزله 11 مارس سال 2011 در ژاپن ناشی می شود.
در خصوص تقاضای پروپیلن، کارشناسان معتقدند عواملی همچون چشم انداز اقتصاد جهانی و بروز نشانه های رکود اقتصادی در چین در سال جاری، از متعادل شدن تقاضای خرید این محصول در آسیا حکایت می کند.
بر این اساس در سال جاری، تقاضای پروپیلن در منطقه به 4 الی 5 درصد خواهد رسید. در سال 2011 چین حدود 1.76 میلیون تن پروپیلن وارد کرد و احتمال می رود این رقم در سال جاری به 1.8 میلیون تن برسد.