یارکشی تجاری ترامپ و پوتین

بنابراین تعرفههای برنامهریزیشده را که قرار بود از روز دوشنبه علیه مکزیک وضع کند تا زمان نامعین لغو خواهد کرد. توافق آمریکا با همسایه خود در حالی است که رئیسجمهور روسیه در نشست اقتصادی مشترک با همتای چینی خود، یکی از شدیدترین لحنها را علیه آمریکا در مورد اقدامات این کشور در جنگ تجاری بهکار برد و عملا طرف چین را گرفت.

دونالد ترامپ اعلام کرده است پس از اینکه مذاکرهکنندگان تجاری آمریکا و مکزیک توانستند در موضوع مهاجرت به توافق برسند، تعرفههای افزایشیافته بر واردات این کشور را تا زمان نامعین لغو خواهد کرد. روز جمعه رئیسجمهوری آمریکا در پیامی توییتری نوشت: «من افتخار دارم به شما خبر دهم ایالاتمتحده آمریکا به یک توافق امضاشده با مکزیک دست یافته است. بنابراین تعرفههای برنامهریزی شدهای که قرار بود آمریکا از روز دوشنبه علیه مکزیک وضع کند، تا زمان نامعین ملغی خواهند شد.» این درحالی است که اواخر ماه میلادی گذشته (مه) دونالد ترامپ تهدید کرده بود از تاریخ ۱۰ ژوئن (دوشنبه این هفته) بر تمام کالاهای وارداتی از مکزیک تعرفه ۵ درصدی وضع خواهد کرد.

به گزارش گروه اقتصاد بین الملل روزنامه «دنیای اقتصاد»، او در توییتر خود نوشته بود: «تا زمانی که مشکل مهاجرتهای غیرقانونی در مرزهای جنوبی حل نشود، تعرفههای واردات از مکزیک به تدریج افزایش خواهد یافت.» براساس بیانیهای که کاخسفید در این رابطه منتشر کرده بود، قرار بود این تعرفهها از تاریخ روز یکم جولای به ۱۰ درصد، از یکم ماه آگوست به ۱۵ درصد، از یکم سپتامبر به ۲۰ درصد و از یکم اکتبر به ۲۵ درصد افزایش یابد. در این رابطه هفته گذشته موسسه اعتبارسنجی «فیچ» نیز در تازهترین ارزیابی خود با اشاره به بدهیهای سنگین شرکت نفتی و تنشهای تجاری با آمریکا، رتبه اعتباری دولت مکزیک را کاهش، و چشمانداز اقتصاد این کشور را به منفی تغییر داده بود. بهدنبال این تحولات، مقامات مکزیک در عقبنشینی آشکار از مواضع خود، ترجیح دادند تن به خواستههای دونالد ترامپ دهند تا بدین ترتیب دونالد ترامپ یک گام دیگر به توافق تجاری با همسایگان خود نزدیکتر شود و بتواند در گیر و دار جنگ تجاری متحدانی برای خود دست و پا کند. گرچه مکزیکیها در برابر تعرفههای ترامپ کوتاه آمدهاند اما روش تهدیدآمیز رئیسجمهوری آمریکا تاکنون در رابطه با چین جواب نداده است. از سوی دیگر روز جمعه، ولادیمیر پوتین، رئیسجمهوری روسیه مدعی شد تاکتیک خصمانه آمریکا همچون کمپین علیه هوآوی، غول مخابراتی چین، منجر به جنگ تجاری و احتمالا جنگ واقعی خواهد شد، صحبتهایی که به گزارش «رویترز» ابراز اتحاد آشکار روسها با چین بهشمار میرود.

تبدیل جنگ به صلح

روز جمعه رئیسجمهوری آمریکا اما در تغییر موضعی غافلگیرکننده اعلام کرد تعرفههایی که بر واردات مکزیک وضع کرده است را به حالت تعلیق در آورده، تصمیمی که به نظر بهدنبال قبول مکزیک برای محدودسازی جریان مهاجرت به آمریکا صورت گرفته است. به گزارش «فوربس»، روز جمعه دونالد ترامپ در مجموعهای از پیامهای توییتری مدعی شد به یک توافق امضاشده با مقامات مکزیک رسیده است و تعرفههایی که قرار بود از روز دوشنبه بر واردات کشور همسایه اعمال شوند به حالت تعلیق در خواهند آمد. او در پیام توییتری خود گفت: «در عوض، مکزیک توافق کرده است اقدامات سختگیرانهای را برای محدودسازی جریان مهاجرت به کشور خود و مرزهای جنوبی ما اتخاذ کند. این اقدامات با هدف کاهش چشمگیر یا حذف مهاجرت غیرقانونی به مکزیک و آمریکا صورت خواهد گرفت.» پس از این صحبتها وزارت خارجه آمریکا در بیانیهای مشترک با مکزیک اعلام کرد که دولت مکزیک اقدامات بیسابقهای برای مقابله با مهاجرتهای غیرقانونی اتخاذ خواهد کرد که استفاده از گارد ملی یکی از آنها است. اتخاذ اقدامات قاطع برای مبارزه با سازمانهای قاچاق انسان و شبکههای مالی آنها از دیگر موارد مورد توافق مکزیکیها با آمریکا است. براساس این بیانیه، در طرف مقابل آمریکا از جانب خود پروتکلهای حفاظت از مهاجران را اجرایی خواهد کرد، پروتکلهایی که به مهاجران اجازه میدهد تا زمان بازگشت به مکزیک از پناهگاههای حفاظتشده استفاده کنند.

البته تصمیم ترامپ در افزایش تعرفههای واردات از مکزیک با مخالفت شدید جمهوریخواهان کنگره همراه شد، گروهی که نگرانند این تعرفهها به کسبوکارهای آمریکایی که وابستگی بالایی به زنجیره عرضه مکزیک دارند صدمه زند؛ همچون صنعت خودرو. به عقیده کارشناسان، مکزیک بزرگترین شریک تجاری آمریکا است و کاهش شدید واردات از این کشور میتواند صدمات قابلتوجهی به بزرگترین اقتصاد دنیا وارد سازد. در واقع اثرات تنشهای تجاری با مکزیک بسیار گستردهتر از جنگتجاری آمریکا با چین خواهد بود. تهدیدات تعرفهای ترامپ همچنین تردیدهایی را درخصوص توافق تجارت آزاد نفتای جدید که سال گذشته میان سه کشور آمریکا، کانادا و مکزیک مذاکره شد ایجاد کرده است. در این رابطه دموکراتها تهدید کردهاند تا زمانی که موضوعات مربوط به نیرویکار در این توافق مرتفع نشوند، با این توافق موافقت نخواهند کرد.

موضعگیری پوتین

روز جمعه ولادیمیر پوتین یکی از شدیدترین لحنها را در تنشهای تجاری میان آمریکا و چین به کار برد و در اظهارات خود واشنگتن را «خودخواه اقتصادی خودسر» نامید. در این اظهارات پوتین درخصوص تلاشهای آمریکا برای انسداد خطوط انتقال گاز روسیه به اروپا و همچنین کمپینهای دولت این کشور برای تحریم بزرگترین تولیدکننده قطعات مخابراتی جهان، هوآوی، هشدار داد. به عقیده کارشناسان، این اظهارات رئیسجمهور روسیه که در نشست اقتصادی مشترک با حضور همتای چینی در سنپترزبورگ ایراد میشد، نشانی آشکار از اعلام همبستگی میان دو کشور بود، آن هم در زمانی که پکن در بنبست جنگتجاری با آمریکا گیر کرده و روابط مسکو با غرب نیز به پایینترین سطح از زمان جنگ سرد رسیده است. پوتین در این نشست گفت: «دولتهایی که پیش از این صادقانه و با رقابت گشوده بهدنبال ترویج توافقات تجارت آزاد بودند، اکنون از ادبیات جنگتجاری و تحریم سخن میگویند و میخواهند با استفاده از تاکتیک اجبار و ترس، هجوم اقتصادی آشکار و روشهای به اصطلاح غیربازاری، رقبای خود را حذف کنند.» او در ادامه صحبتهای خود افزود: «برای مثال به نمونه هوآوی توجه کنید که در آن آمریکاییها نه تنها بهدنبال بهرهکشی هستند، بلکه تلاش میکنند این شرکت را از بازارهای جهانی خارج سازند. این تنشها در برخی حوزهها تاکنون نخستین جنگ تکنولوژیکی در دوره دیجیتالی نوظهور لقب گرفته است. جامعه جهانی در خطر ورود به دوره ای است که در آن قوانین بینالمللی با قوانین دولتی و مکانیزیمهای اجرایی جایگزین خواهند شد، همانطور که آمریکاییها امروزه رفتار میکنند و تلاش کردهاند کل جامعه جهانی را به قلمرو قضایی خود تبدیل کنند. این مسیری است به سمت تنشها و جنگهای تجاری بیپایان و البته نه تنها جنگهای تجاری. در واقع به سمت نبردهای بیقانونی پیش میرویم که در آن همه علیه یکدیگر میجنگند.» رئیسجمهوری روسیه در صحبتهای خود همچنین انتقادات تندی را متوجه دلار ساخت. به عقیده پوتین دلار آمریکا ابزار فشاری است که جامعه جهانی باید درخصوص نقش آن در نظام مالی تجدید نظر کند. به گزارش «رویترز»، برای مدتها است روسها از تحریمهایی که غربیها علیه این کشور اعمال کردهاند گلایه دارند. مسکو مدعی شده است این تحریمها با هدف محدودسازی رشد اقتصادی کشورش صورت گرفته است. البته در طرف مقابل رئیسجمهوری چین لحنی ملایمتر داشت و از قدرتهای جهانی خواست تا نظام تجاری چندجانبه بینالمللی را حفظ کنند. او با اشاره به تنشهای تجاری میان غولهای اقتصادی دنیا مدعی شد تصور اینکه روابط آمریکا و چین بهطور کامل فروبپاشد بسیار سخت است. شی جینپینگ گفت: «ما علاقهای به این اتفاق نداریم. شرکای آمریکایی ما نیز چنین موضوعی را نمیخواهند. رئیسجمهور ترامپ دوست من است و متقاعد شدهام او نیز علاقهای به این موضوع ندارد.»