تهدید در پسارکود مسکن

بیتالله ستاریان اظهار کرد: به اعتقاد من، بازار مسکن در کل کشور تا پایان سال رشد ماهیانه دو تا سه درصد را تجربه میکند و همانند سال قبل شاهد افزایش ۱۰ تا ۱۲ درصد ماهیانه نخواهیم بود. اما اینکه تصور کنیم بخش مسکن به طور قطعی وارد رکود شده هنوز چنین پنداشتی نداریم و بسترهای این رکود را نمیبینیم؛ مگر اینکه سیاست انقباضی از سوی دولت دنبال شود. به طور مثال تاخیر در تحقق بودجه ۵۰ هزار میلیارد تومانی وعده داده شده برای بخش عمران میتواند این حوزه را در شهریورماه وارد رکود کند.

وی افزود: نگاه سیاستگذار به بخش مسکن همواره کوتاه مدت بوده و استراتژی برای این بخش نداشتند. در طول ۴۰ سال گذشته هیچگاه اثر واقعی تسهیلات را در بخش مسکن مشاهده نکردیم؛ زیرا موضوع مسکن آنقدر بزرگ است که با حجم وامهای فعلی هیچگونه تناسبی ندارد. دولت باید همه بانکها را در حوزه تسهیلات مسکن فعال کند و ورود یک یا دو بانک جواب نمیدهد. پرداخت ۵۰ هزار فقره تسهیلات به اندازه یک ماه معاملات مسکن هم نیست. در این شرایط دولت چطور میخواهد سالیانه یک میلیون واحد مسکونی تولید کند؛ هرچند معتقدم نیاز کشور بیش از این تعداد است و سالیانه به حدود ۱.۳ میلیون واحد مسکونی نیاز داریم.

این کارشناس اقتصاد مسکن تاکید کرد: دولتها یا شرایط بخش مسکن را درک نمیکنند یا ترجیح میدهند صورت مساله مسکن را کوچک کنند. زمانی که در این بخش با رکود مواجه میشویم یک سیاست را دنبال میکنند و وقتی به رونق میرسیم مباحث دیگری را مدنظر قرار میدهند. آرشیو رسانهها را که طی چند سال اخیر دنبال کنیم متوجه نگاه سطحی به حوزه مسکن میشویم؛ عمده مباحث درخصوص مافیای مسکن، سوداگری، حباب مسکن، جشن سر به سری مسکن و غیره است. این سناریوها سالهاست که دنبال میشود اما راهبرد برای این حوزه نداشتهایم.

ستاریان با بیان اینکه برای بخش مسکن باید برنامه ۱۰ تا ۲۰ ساله ترسیم شود گفت: دولت باید خود را با تمام ظرفیتها برای تولید سالیانه ۱.۳ میلیون واحد مسکونی آماده کند که ۹۰۰ هزار میلیارد تومان نقدینگی میخواهد. بنابراین لازم است همه ابزارهای مالی اعم از تسهیلات، سکوکات، صندوقهای مسکن، فاینانس خارجی و غیره فعال شوند.

وی با بیان اینکه بخش مسکن در سال ۱۳۹۹ وارد رکود میشود اظهار کرد: بخش مسکن دو نوع رشد قیمت دارد؛ یکی در بطن خود و دیگری آنچه در بازار مشخص است. اگر قیمتها در کوتاه مدت رشد نکرد نباید خوشحال باشیم؛ زیرا تهدیدی با عنوان انباشت تقاضا ایجاد میشود که بعدا خود را نشان میدهد. در زمان رکود، تقاضای موثر از بازار خارج میشود ولی تقاضای مطلق از بین نمیرود. نیاز انباشته با پدیدههایی مثل حاشیهنشینی و خانههای غیراستاندارد خود را نشان میدهد.