چرا تولید کاهشی شد؟

پس از خروج ترامپ از برجام و اعمال تحریمهای بینالمللی تولید در دو شرکت خودروساز بزرگ کشور کاهشی شد، این در شرایطی است که در بهمن و اسفند سال گذشته طبق آمارهای وزارت صنعت تولید کمی افزایش یافت.

بر این اساس مقامات صنعتی و خودروسازان در همین راستا وعده دادند که روند افزایشی تولید در سال ۹۸ نیز تداوم خواهد یافت؛ حال آنکه از فروردین تولید کاهشی شد.اما در باب اینکه چرا تولید در دو ماه پایانی سال گذشته افزایشی و سپس رو به کاهش گذاشت دلایل زیادی مطرح است. در این زمینه برخی از دستاندرکاران صنعت خودرو عنوان میکنند که تخصیص تسهیلات مصوب دولت به قطعهسازان موجب افزایش تولید شده حال آنکه در سال جدید و همراه با عدم تخصیص باقی تسهیلات روند رو به افزایش تولید، متوقف ماند.اما حکایت دیگری نیز از افزایش و کاهش تولید در شرکتهای خودروساز مطرح است. آنچه مشخص است خودروسازان از سال گذشته اقدام به تولید محصولات ناقص کردهاند. محصولاتی که به دلیل نبود برخی از قطعات امکان تجاری شدن نیافتند و در پارکینگ خودروسازان جا خوش کردند. تولید محصولات ناقص اما از جایی دست خودروسازان را رو کرد که مدیران یکی از شرکتهای قطعهساز نسبت به تولید محصولات ناقص به خودروسازان انتقاد کرد و این رویه را هدر رفت هزینه در این شرکتها خواند. پس از اعتراض این قطعهساز که با خودروسازان وارد چالش جدیدی شده بود، سازمان بازرسی کل کشور و همچنین سازمان تعزیرات به این مساله ورود کردند تا جاییکه وزارت صنعت، معدن و تجارت خودروسازان را مجبور به تکمیل این محصولات کرد. آنچه مشخص است تولید خودروهای ناقص در ماههایی که وزارت صنعت ادعا میکرد تولید افزایش یافته نیز در آمار این وزارتخانه لحاظ میشد.

بنابراین زمانی که تولید طبق گزارشهای وزارت صنعت روند افزایشی یافته بود، در اصل بهطور ناقص از خط تولید خارج میشد و امکان عرضه به بازار را نداشت.در هر صورت این روند در مرداد ماه نیز ادامه یافته و تولید همچنان رو به کاهش است. اما همانطور که گفته شد روند نزولی تولید در مرداد قابل پیشبینی بود چراکه خودروسازان حجم زیادی از قطعات خط تولید را به تکمیل محصولات ناقص اختصاص دادهاند، بنابراین طبیعی است که تولید در خطوط خودروسازها کاهش یابد. اما سری به گزارش تولید خودرو در مرداد ماه میزنیم، گزارشهایی که در غیاب آمار تولید وزارت صنعت باید از سایت کدال بورس استخراج شود.طبق گزارشهایی که خودروسازان به سازمان بورس ارائه کردند خودروسازان در مجموع ۳۲۰ هزار و ۳۳۹ دستگاه انواع محصول سواری را تا پایان مرداد امسال به تولید رساندهاند که در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته حدود ۲۷ درصد کاهش را نشان میدهد.

در این بین، سایپا توانسته با تولید ۱۴۶ هزار و ۳۴۸ دستگاه انواع محصول سواری طی پنج ماه نخست امسال، به بزرگترین خودروساز کشور (از حیث تیراژ) تبدیل شود. این میزان تولید البته کاهش ۴/ ۱۱ درصدی را در مقایسه با پنج ماه ابتدایی سال گذشته برای نارنجیهای جاده مخصوص بهدنبال داشته است. زیرمجموعه این شرکت یعنی پارسخودرو نیز تیراژی ۳۹ هزار و ۱۴۵ دستگاهی تا پایان مرداد امسال از خود به جا گذاشته که نسبت به پنج ماه ابتدایی سال گذشته ۵۰ درصد افت را نشان میدهد.