نرخ ارز چه زمانی کاهش می‌یابد؟ / از تصمیمات بانک مرکزی تا تلاش صرافی‌ها در بازار

اقتصاد کشور ما دیگر چند سالی است که با فراز و نشیبهای و سریال پرحاشیه نوسانات بازار ارز عجین شده است.

نوسانات نرخ ارز عامل پر قدرتی در اقتصاد بیمار کشور ما است که سبب شده تا این بازار، بستری بکر و پر سود برای سودجویی افراد همیشه در صحنه، یعنی دلالان و سوداگران باشد. این نکته را هم باید در نظر گرفت که این بازار هم مانند دیگر بازارها با چاشنی سایه سنگین نظارت و مدیریت همراه است.

همچنین از آنجایی که عمر برنامهها و وعدههای دولتمردان برای تعادل بخشی به این بازار تنها پس از گذشت چند روز به پایان میرسد و بازار مجددا با همان التهاب همیشگی به کار خود ادامه می دهد. نمونه بارز آن، وعده رئیس بانک مرکزی و وعده توخالی به تعادل رسیدن بازار ارز است.
علاوه بر این موارد، وجود تقاضای کاذب در بازار موجب میشود نرخ ارز همیشه در بالاترین قیمت باشد، البته نبود برنامه مشخص برای مدیریت بازار ارز هم نقش پر رنگی در تشدید این التهاب دارد. ناگفته نماند که موضوع عدم بازگشت ارز حاصل از صادرات هم میتواند امری تاثیرگذار در رشد نرخ ارز باشد.

خالی از لطف نیست اگر بگوییم که در حال حاضر بازار ارز یکی از مناسبترین بخشهای غیر مولد برای سودآوری و درآمد زایی است، اما هجوم نقدینگی به این بخش به راحتی مهر تعطیلی بر سر در بخشهای مولد کشور که دست بر قضا ارز آور هم بوده زده است.

در شرایط فعلی، اقتصاد کشور در وضعیت رکود قرار گرفته و موجب توجه بیش از حد مردم به بازار طلا و ارز شده است. همین تقاضا ها موجب افزایش سرسام آور قیمت طلا و دلار شده است.

راهکار مشخصی برای کنترل بازار ارز وجود ندارد

کامران ندری عضو پژوهشکده پولی و بانکی در گفتوگو با خبرنگار بانک و بیمه باشگاه خبرنگاران جوان، در خصوص علت افزایش نرخ ارز طی روزهاى گذشته اظهار کرد: افزایش چند برابری ارزش سهام شرکتها با توجه به نبود مبنای مشخص از یک طرف و محدودیتهای ارزی از سمت دیگر موجب رشد نرخ ارز شده است.

وى با اشاره به عامل اول افزایش نرخ ارز بیان کرد: رشد غیر منطقی ارزش سهام در بازار سرمایه منجر به ریزش بازار و افزایش قیمت میشود مواردی که به افراد گوشزد شد، اما توجهی به آن نشد.

این کارشناس اقتصادى با تاکید بر اینکه نرخ ارز وابسته به میزان عرضه آن است، تصریح کرد: شرایطی که پس از سال جدید در بازار سرمایه بوجود آمد این اجازه را به ایجاد تعادل در دیگر بازارها نمیداد. نمیشود در یک بازاری بازدهی بالا باشد، اما قیمتها روند نزولی داشته باشند.

وی ادامه داد: توجه داشته باشید که هم اکنون شاخص بورس نسبت به مدت مشابه سال گذشته ۵ برابر افزایش یافته و این رشد ۵ برابری شاخص متاثر از سیاستهای نادرست است لذا هم اکنون این سقوط در بازار سرمایه و افزایش قیمت ها در بازارهای دیگر به علت تعادل بخشی صورت گرفته است.

ندری با اشاره به اینکه وضعیت حاکم در بازار ارز متاثر از نبود برنامهای مشخص برای کنترل بازار است، تشریح کرد: راهکار مشخصی برای کنترل بازار ارز وجود ندارد، اما شاید عاملی که میتواند سبب بهبود شرایط بازار ارز شود، افزایش سود سپرده بانکی و اوراق بهادار دولتی است.

دو نرخی بودن قیمت ارز و فاصله گرفتن قیمت دلار در بازار آزاد و صرافیهای بانکی موجب سودهای کلان میلیونی در بین مردم شده است؛ بنابراین بازاری پر سودتر از بازار ارز نمی تواند پیدا کرد.

طی چند روز گذشته بازار ارز افراد زیادی را به سمت خیابان فردوسی و صرافیها کشانده است. مردم ارز سهمیهای خود را با قیمت کمتر می خرند و در بازار آزاد با ۴ میلیون سود می فروشند. کافیست گشتی در خیابان فردوسی زده باشید تا خودتان از نزدیک شاهد این معاملات بین مردم و صرافیها باشید.

این صحبتها در حالی مطرح است که همتی رئیس بانک مرکزی اخیرا عنوان کرده است: بانک مرکزی اولویت خود را بر تقویت ثبات و جلوگیری از نوسانات ناشی از سفته بازی و کمک به پایداری اقتصاد و تولید قرار داده است.
تاثیر قیمت ارز از بازارهای موازی

بیژن ملازاده کارشناس مسائل اقتصادی در گفتوگو با خبرنگار باشگاه خبرنگاران جوان، در خصوص اتفاقات اخیر در بازار ارز اظهار کرد: افزایش قیمت دلار از هفته گذشته آغاز شد، برخی از فعالان بازار زمانی که شاخص ارزی را در محدوده بالا دیدند با اطمینان بیشتر وارد بازار ارز شده و موقعیت خرید به خود گرفتند. از این رو قیمت دلار افزایش یافت.

وی ادامه داد: البته فضای مجازی هم در مورد عرضه سنگین بازارساز بی تاثیر نبود. عرضه دلار کاهش یافت و تقاضا روز به روز بیشتر شد. البته دلیل اصلی افزایش تقاضا فقط کاهش عرضه دلار نیست، بلکه بعضی از افراد امیدوار هستند که دلار به افزایش قیمت خود ادامه دهد و بتوانند از این میان سودی ببرند.

ملازاده افزود: قیمت ارز از سایر بازارها تاثیر میپذیرد. اگر بازدهی در سایر بازارها کم شود، تقاضا در بازار ارز افزایش یافته و قیمت افزایش مییابد. همچنین تشدید تحریمهای اقتصادی و کاهش درآمد ارزی، بازار ارز را تحت تاثیر قرار داده است. از این رو توان بانک مرکزی برای مدیریت بازار ارز کاهش مییابد.

حال امیدواریم بانک مرکزی همیشه در صحنه، فکری به حال وضعیت زندگی مردم کشور کند، زیرا افزایش قیمت ارز موجب برهم زدن زندگی تک تک افراد در جامعه و به دنبال آن جامعهای ضعیف با تورم بالا را به وجود میآورد. همچنین نیاز است دولت آستین بالا بزند و فکری به حال دلار ۲۵ هزار تومانی کند.