تعدیل نرخ سیمان براساس مکانیزم بازار

نکته مورد اهمیت در خصوص تعدیل قیمتی سیمان ظرف روزهای اخیر، عدم استفاده از روشهای تعزیراتی در آن بود. درواقع این مرتبه اطمینان مدیران صنعتی و اقتصادی کشور به پتانسیل بورس کالا در تعدیل نرخ و تمرکز بر صحت عرضه و تقاضا به جای اقدامات تعزیراتی باعث شد تا ظرف بازه زمانی نسبتا کوتاهی هیجانات بازار سیمان از میان رفته و قیمتها در این بازار به پیش از صعود اخیر بازگردد.

تعدیل بازار سیمان با تمرکز عرضه در بورس کالا

تعدیل نرخ و کاهش هیجان در بازار سیمان پس از مصوبه وزارت صمت مبنی بر الزام عرضه کل سیمان تولیدی در کشور در بازار فیزیکی بورس کالا آغاز شد. درحالی که عدهای ورود سیمان به بورس کالا را دلیل رشد قیمتی در این بازار عنوان میکردند، معاون معدنی وزارت صمت، طی مصوبهای تمامی واحدهای تولیدکننده سیمان کشور را موظف به پذیرش در بورس کالا ظرف مدت دو هفته کرد و هرگونه خرید و عرضه این محصول خارج از رینگ معاملاتی بورس کالا را ممنوع کرد. مزایای فروش سیمان در بورس کالا برای تولیدکنندگان این محصول باعث شده بود تا ظرف چند ماه اخیر، بسیاری از تولیدکنندگان سیمان کشور نسبت به پذیرش در این بازار اقدام کنند، اما ضربالاجل تعیینشده، توانست فرآیند پذیرش سیمان در این بازار را سرعت بخشد، بهگونهای که تا پایان هفته قبل، پذیرش ۶۴ واحد سیمانی در بورس کالا قطعی شد. در حال حاضر معدودی شرکت سیمانی باقی ماندهاند که پذیرش آنها در رینگ صنعتی بورس کالا قطعی نشده است که با پذیرش آنها شاهد عرضه عمده سیمان تولیدی در کشور در بورس کالا هستیم و از این پس کلیه معاملات این بخش در بستر بورس کالا انجام خواهد شد.

بازگشت آرامش به بازار سیمان بدون برخورد تعزیراتی

وزیر صنعت، معدن و تجارت تصریح کرد: طبق قولی که در زمان رأی اعتماد به نمایندگان ملت داده شد، خوشبختانه قیمت سیمان به نرخ پیش از قطعی برق بازگشت و قیمت آن در بورس به کیسهای ۲۵ هزار تومان رسید. کاری که ما برای کنترل قیمت سیمان انجام دادیم، اصلاح ساختار بود و با روشهای تعزیراتی، موردی و همچنین ایجاد جو روانی قیمت‎ها به اینجا نرسید، بهطوریکه تعادلی که در بازار ایجاد شد، نرخ سیمان را کاهنده کرد.

به گزارش خانه ملت، رضا فاطمی امین افزود: این درحالی است که بسیاری معتقد بودند وقتی نرخ کالایی در ایران بالا می‎رود، دیگر پایین نخواهد آمد، اما این اتفاق خوشایند رخ داد.

عضو کابینه دولت سیزدهم با بیان اینکه نرخ سیمان فله نیز به ۳۶۰ تومان رسید که همان قیمت سه ماه قبل است، تاکید کرد: کاری که ما برای کنترل قیمت سیمان انجام دادیم، اصلاح ساختار بود و با روشهای تعزیراتی، موردی و همچنین ایجاد جو روانی قیمت‎ها به اینجا نرسید، بهطوری که تعادلی که در بازار ایجاد شد، نرخ سیمان را کاهنده کرد.

فاطمی امین با تاکید بر اینکه تا دو هفته آینده نیز بر بازار سیمان متمرکز خواهیم بود، یادآور شد: تا دو هفته آتی، تمامی خردهفروشان و عاملان فروش سیمان وارد سامانه تجارت و بورس خواهند شد تا در بورس و در حوزه عمدهفروشی و خردهفروشی به یک روال معقول دست یابیم.

افزایش آرامش در بازار سیمان با استمرار عرضههای قوی

در روز ابتدایی هفته جاری یعنی شنبه ۲۱شهریورماه رینگ صنعتی بورس کالا میزبان عرضه قطعی بالغ بر یک میلیون و ۲۲۰ هزار تن انواع سیمان بود که برای این میزان عرضه تقاضایی برابر یک میلیون و ۱۵۰هزار تن در این بازار به ثبت رسید. در حالی در رینگ سیمان در روز ابتدایی هفته جاری میزان تقاضا از میزان عرضه کمتر شد که ظرف هفته قبل نیز این رینگ با برتری عرضه نسبت به تقاضا مواجه بود و همین موضوع نیز زمینه رشد هرچند اندک قیمتی را فراهم میکرد. درواقع افت تقاضا نسبت به میزان عرضه بیانگر بازگشت آرامش به این بازار و اطمینان متقاضیان به عرضه مستمر سیمان در این بازار بوده که باعث میشود، این متقاضیان از خریدهای هیجانی پرهیز کنند. این موضوع از رقابت غیرواقعی قیمتی در این بازار جلوگیری کرده و در نهایت باعث میشود بهای سیمان در بازاری تعادلی و شفاف کشف شود.

بررسی جزئی آمار معاملات سیمان در رینگ روز شنبه هفته جاری بیانگر آن است که در این روز ۹۱۰ هزار تن انواع سیمان در این بازار مورد دادوستد قرار گرفته است که از این میزان محصول برابر ۴۹۰ هزار تن یعنی ۵۴ درصد حجم معاملات با نرخ پایه انجام شده است. در حالی در معاملات روز ابتدایی هفته جاری ۵۴ درصد حجم معاملات با نرخ پایه انجام شد که ظرف هفته گذشته برابر ۳۷درصد حجم معاملات با نرخ پایه بوده است. افزایش سهم معاملاتی که با نرخ پایه انجام شدهاند، بهخوبی موید به تعادل رسیدن این بازار، با استمرار عرضه در بازار فیزیکی بورس کالاست.

برآورد میشود که حداکثر تقاضای سالانه سیمان برای بازار داخل برابر ۶۰ میلیون تن باشد؛ به این ترتیب میتوان گفت که به شکل هفتگی حداکثر تقاضا برای سیمان در کشور برابر یک میلیون و ۱۵۰ هزار تن است. میزان مصرف انتظاری در دو هفته اخیر بالاتر از میزان مصرف انتظاری در این بازار بوده و همین موضوع باعث شده تا ظرف بازه زمانی کوتاهی آرامش به این بازار برگردد.

بنابر اطلاعیههای عرضه منتشرشده از سوی بورس کالا، رینگ صنعتی این بازار در دومین روز از هفته جاری یعنی دیروز بیستودوم شهریورماه نیز میزبان عرضه ۱۷۰ هزار تن سیمان بود. تقاضای ثبتشده در این روز برای کارخانههای مختلف متفاوت بود، در حالی که بخشی از معاملات با نرخ پایه انجام شد، شاهد رقابت متقاضیان در خرید محصول برخی واحدهای تولیدی خاص بودیم. رقابت متقاضیان برای خرید سیمان چند واحد تولیدی خاص عمدتا به محل قرارگیری و نوع محصول این واحدها مربوط میشد.

در برخی مناطق کشور میزان تولید سیمان کمتر از میزان تقاضای آن منطقه است یا تقاضا برای نوع خاصی از سیمان وجود دارد، در حالی که محدودیت عرضه در زمینه این نوع محصول وجود دارد. با توجه به هزینه بالای حمل سیمان، متقاضیان رقابت قیمتی برای خرید محصول را به تهیه محصول از سایر واحدهای تولیدی با فاصله بیشتر ترجیح میدهند. همین موضوع باعث شده تا با وجود آرامش در بازار سیمان کشور همچنان رقابت قیمتی برای محصول برخی واحدها به چشم بخورد. اما انجام معامله سیمان در بورس کالا باعث شده تا با ایجاد شفافیت چنین ایراداتی مشخص شده و به این ترتیب زمینه توسعه صنعتی براساس اطلاعات شفاف مهیا شود.

پذیرش سیمان در بورس کالا و فروش آن از طریق این بازار شفاف و رقابتی که به اتمام قیمتگذاری دستوری روی این محصول منجر میشود، قدمی مثبت در راستای تنظیم واقعی این بازار منطبق با اصول واقعی علم اقتصاد بود. میتوان از نتیجه تنظیم بازار سیمان، برای سایر محصولات نیز استفاده کرد و به جای دست زدن به اقدامات تعزیراتی با اصلاح ساختارها زمینه واقعی شدن قیمت در بازارها را فراهم کرد.