اقتصاد ایران از رکود خارج شده است؟

پیش از این علی صالح آبادی در جلسهای اعلام کرد که آخرین آمارهای منتشره حاکی از رشد ۶.۲ درصدی تولید ناخالص داخلی ایران در فصل دوم سال ۲۰۲۱ است که دستاورد قابل توجهی با وجود محدودیت شدید ایران در دسترسی به منابع خارجی خود و در نتیجه عدم امکان خرید واکسن از خارج به دلیل تحریمهای آمریکا است.

رئیس کل بانک مرکزی گفته بخش غیر نفتی در همان دوره ۴.۷ درصد رشد کرده که نشان دهنده آن است که اقتصاد ایران به طور قابل توجهی از رکود خارج شده و به سمت بهبود حرکت کرده است.

در این زمینه، پیمان قربانی - معاون اقتصادی بانک مرکزی - درباره خروج اقتصاد ایران از رکود توضیح داد: طبق استانداردهای اقتصادی، زمانی که یک اقتصاد در دو فصل متوالی رشد اقتصادی مثبت داشته باشد، به معنای خروج آن از رکود است.

وی که در یک برنامه تلویزیونی صحبت میکرد، افزود: از فصل دوم سال گذشته (رشد اقتصادی ۳.۵ درصدی) تا فصل اول سالجاری رشداقتصادی (۶.۲ درصدی)، اقتصاد ایران به صورت مستمر رشد اقتصادی مثبت داشته است که به معنای این است که اقتصاد ایران در مسیر درستی حرکت کرده و رشد اقتصادی مناسبی داشته است. البته گسترش ویروس کرونا موجب شد تا اقتصادهای زیادی از این موضوع متضرر شوند اما در ایران تاثیر کرونا بر اقتصاد مهار شده است.

به گفته قربانی، درحالیکه رشد اقتصادی سال گذشته ۲.۹ درصد بود، رشد بخشهای مختلف در این مدت چون کشاورزی (۴.۳ درصد)، نفت (۸.۷)، صنایع و معادن (۷.۶ درصد) خدمات منفی ۰.۲ درصد بوده است. همچنین، در فصل اول سالجاری نیز با توجه به اینکه خشکسالی و کاهش نزولات جوی وجود داشتیم، رشد بخش کشاورزی منفی ۰.۹ درصد، نفت ۲۳.۳ درصد، صنایع و معادن ۲.۱ درصد و بخش خدمات که بیشترین تاثیر منفی را از گسترش ویروس کرونا داشته است، در فصل اول سالجاری هفت درصد رشد کرد که این رشد متاثر از رشد فعالیتهای حملونقل، انبارداری، اطلاعات و ارتباطات و ... بوده است.

معاون اقتصادی بانک مرکزی بیان کرد که رشد اقتصادی با نفت در فصل اول سال جاری ۶.۲ درصد و رشد اقتصادی بدون نفت در این مدت نیز ۴.۷ درصد بوده است.

در این زمینه، وحید شقاقی، نیز اظهار کرد: در علم اقتصاد زمانی گفته میشود که اقتصادی از رکود خارج شده است که حداقل سه سال پی در پی رشد مثبت داشته باشد و با یک سال یا چند فصل رشد اقتصادی مثبت نمیتوان ادعا کرد که اقتصاد از رکود خارج شده است. برآورد من این است که رشد اقتصادی برای امسال مثبت خواهد بود و دلیل آن این است که در سه سال گذشته اقتصاد ایران به شدت کوچک شده است و بیش از این ظرفیت کوچک شدن ندارد. از یک زمانی به بعد اقتصاد برمیگردد که به اعتقاد من امسال وضعیت اقتصادی برمیگردد و رشد اقتصادی مثبت میشود.

وی افزود: تورم امسال قطعا بالای ۴۰ درصد خواهد بود و برآورد ۴۳ تا ۴۵ درصد برای نرخ تورم سالجاری را دارم. همچنین، بالای ۳۰ درصد در سالجاری رشد نقدینگی خواهیم داشت. نرخ ارز نیز اگر اتفاقی خاصی رخ ندهد، در صورت خوشبینانه در همین کانال ۲۷ تا ۲۸ هزار تومان نوسان خواهد کرد اما اگر فشار تحریمها بیشتر شود و اخبار بدی به اقتصاد منتقل شود، نرخ ارز افزایش مییابد.

این کارشناس اقتصادی با بیان اینکه رشد اقتصادی امسال احتمالا سه الی چهار درصد میشود، ادامه داد: رشد اقتصادی مثبت به معنای خروج از رکود نیست و به منزله پایان کرونا، بازگشت بنگاههای اقتصادی به فعالیت و افزایش درآمدهای نفتی از محل صادرات پتروشیمی و مشتقات نفت است که این موارد رشد اقتصادی را تحریک میکند. اگر رشد برای سالهای آینده دوام پیدا کند، در آن زمان میتوان گفت که اقتصاد از رکود خارج شده است.

شقاقی بیان کرد: زمانی میتوان ادعا کرد که اقتصاد از رکود خارج شده است که یکسری اصلاحات ساختاری در کشور در جهت حمایت از تولید، تقویت رشد اقتصادی ایجاد شود. این اصلاحات ساختاری شامل تقویت امنیت سرمایهگذاری و رقابت اقتصادی، بهبود محیط کسبوکار، پیشبینی پذیر کردن اقتصاد، احترام به حقوق مالکیت فکری و ثبات در متغیرهای کلان اقتصادی و جذاب شدن محیط اقتصاد کلان است.