۴ عامل تاثیر گذار بر قیمت‌گذاری خوراک گاز پتروشیمی‌ها

امیرحسین اعتصامی، در میزگرد بررسی قیمت خوراک گاز پتروشیمیها که توسط اندیشکده نفت، گاز و پتروشیمی دانشگاه امام صادق برگزار شد، با اشاره به اینکه یکی از مسائل جدی در بازار سرمایه بحث قیمتگذاری دستوری است، افزود: این موضوع در پتروشیمی و سایر صنایع وجود دارد و یک عامل محدودکننده و مخرب برای بازار سرمایه به شمار میرود.

وی ادامه داد: در بازار سرمایه باید سهام عرضه و معامله شود و قیمتگذاری دستوری میتواند این جایگاه را بگیرد.

اعتصامی با تاکید بر اینکه یکی از سیاستهای بازار سرمایه این است که قیمتگذاری دستوری در صنایع مختلف کاهش داده و قیمتگذاری را به بازار محول کند، گفت: بخش قابل توجهی از بازار سرمایه ایران مربوط به پتروشیمیها است و ۲۳ درصد از بازار فرابورس محصولات شیمیایی و پتروشیمی هستند و در این میان شرکتهایی داریم که خوراک اصلی آنها گاز طبیعی است و قیمتگذاری گاز طبیعی بر سود و زیان این شرکتها اثرگذار است.

رییس گروه های اسلامی مرکز پژوهش سازمان بورس تصریح کرد: مهمترین محصولات تولیدی آنها متانول، اوره آمونیاک، نیترات و ... است و سهم بالایی در فرآوردههای نیمه خام و بالادستی پتروشیمی دارند.

وی افزود: نوسان قیمت این محصولات میتواند حاشیه سود پتروشیمیهای بورسی را کاهش دهد. به طور مثال شرکت پتروشیمی زاگرس به ازای هر یک درصد تغییر در نرخ خوراک بیش از ۶ درصد تغییر در سود پیشبینی شده آن ایجاد میشود.

اعتصامی با بیان اینکه فرمول فعلی بر اساس ۵۰ درصد نرخ گاز وارداتی و صادراتی و ۵۰ درصد قیمت گاز در ۴ هاب بینالمللی تعیین میشود، ادامه داد: به نظر میرسد این فرمول کارآمد نباشد؛ زیرا نوسان قیمت در اروپا باعث افزایش قیمت خوراک گاز میشود و به دنبال آن هستیم به یک جمع بندی و پیشنهاد برای نرخ بهینه خوراک دست پیدا کنیم.

۸ رویکرد برای قیمتگذاری نرخ گاز طبیعی

وی با اشاره به اینکه ۸ رویکرد برای قیمتگذاری نرخ گاز طبیعی وجود دارد، گفت: این رویکردها شامل قیمتگذاری در بازار نقدی مبتنی بر رقابت، قیمتگذاری مبتنی بر نفت و فرآوردههایی نفتی، قیمتگذاری مبتنی بر انحصار دو طرفه، قیمتگذاری بازگشتی، قیمتگذاری مبتنی بر قوانیم و مقررات دولت، قیمتگذاری مبتنی بر قوانین و مقررات بر اساس مسائل اجتماعی و سیاسی، قیمتگذاری مبتنی بر قوانین و مقررات بر اساس پایینتر از هزینههای خدمت رسانی و در نهایت رایگان و بدون قیمت بودن است.

رییس گروه های اسلامی مرکز پژوهش سازمان بورس ادامه داد: در قیمتگذاری باید ثبات در قیمتگذاری، تحقق سرمایه گذاری و توسعه صنعت نفت، تحقق حاشیه سود معقول برای صنایع و اجتناب از ارزان فروشی مورد توجه باشد.

وی تاکید کرد: قیمتگذاری باید بهگونهای انجام شود تا توسعه متوازن در بالادست و پایین دست صنعت پتروشیمی محقق شود و این در شرایطی است که در سالهای گذشته بالادست این صنعت توسعه داشته و توجهی به پایین دست آن نشده است.

اعتصامی با اشاره به اینکه علاوه بر نرخ خوراک عوامل دیگر باید مورد توجه باشد، گفت: دولت باید با عواملی مانند مالیات، توسعه بخش پایین دست را در دستور کار خود قرار دهد.

وی افزود: میتوان با ایجاد کمیته نرخ گذاری با همکاری سازمان بورس و شرکتهای پتروشیمی، وزارت نفت و وزارت اقتصاد و مجلس شورای اسلامی به یک فرمول برای قیمتگذاری مطلوب دست پیدا کنیم.

اعتصامی با تاکید بر اینکه قیمتگذاری گاز منطقهای است و قابل مقایسه با نفت خام نیست، گفت: فرمول باید بر اساس قانون تغییر کند و آییننامه جدید تدوین شود.