یک میلیارد دلار از پول‌‌های بلوکه شده ایران چه شد؟

به نظر میرسد که پس از کش و قوسهای فراوان، بالاخره منابع ارزی بلوکهشده ایران در کره جنوبی آزاد شده و قرار است این ارز حاصل از فروش نفت ایران، بالاخره پس از مدتها به کشور برسد. با این وجود در حالی که گفته میشد مبلغ ارزهای بلوکه شده ایران در کره جنوبی هفت میلیارد دلار است، خبرها حاکی از آن هستند که منابع ارزی که وارد کشور میشوند معادل 6 میلیارد دلار خواهد بود.

این در حالیست که نقطه نظرات متفاوتی پیرامون علت کاهش یک میلیارد دلاری این مبلغ وجود دارد؛ رئیس کل بانک مرکزی علت این موضوع را کاهش ارزش برابری وون به دلار در طی این سالها میداند اما کارشناسان اقتصادی، مسیر پیچیده انتقال این پول به ایران را به عنوان دلیل این موضوع عنوان میکنند.

ادعای فرزین درباره کاهش مبلغ داراییهای بلوکه شده ایرانمنابع ارزی

پس از قطعی شدن آزادسازی منابع مسدود شده ایران در کره جنوبی، محمدرضا فرزین، رئیس کل بانک مرکزی با انتشار توئیتی در صفحه خود به این موضوع واکنش داد و پس از تبریک به تیم دیپلماسی ارزی کشور، نوشت: «متاسفانه نزدیک به ۷ میلیارد دلار از منابع ارزی کشورمان طی سالهای پایانی دهه ۹۰ بهصورت وون (واحد پول ملی کره جنوبی) به بانکهای کره جنوبی واریز شده بود و به آن هم، هیچ سودی تعلق نمیگرفت. حتی در طی این سالها نیز به دلیل کاهش برابری وون به دلار، نزدیک به یک میلیارد دلار آن با کاهش ارزش برابری مواجه شد. اما با پیگیریهای فنی و دیپلماسی موفق، تمام منابع ارزی توقیف شده ایران در کره جنوبی آزاد و هزینههای تبدیل ارز آن از وون به یورو نیز توسط کشور ثالث پذیرفته شد.»

بنابراین آنطور که فرزین ادعا میکند، کاهش یک میلیارد دلاری ارزی داراییهای بلوکه شده ایران در کره جنوبی، به دلیل کاهش ارزش برابری وون به دلار بوده است. این در حالیست که برای بررسی علت این موضوع با دو کارشناس اقتصادی گفتگو کرد و هر دو نظری متفاوت از رئیس کل بانک مرکزی داشتند.

حسین سلیمی، کارشناس اقتصادی و عضو اتاق بازرگانی، ابتدا به تشریح وضعیت فعلی پولهای بلوکه شده ایران پرداخت و گفت: این پول به شکل ارز وون در کره جنوبی بوده و بعد به دلار تبدیل و به سوئیس منتقل شده است. حالا قرار است این دلارها از سوئیس به قطر منتقل شده و در آنجا به یورو تبدیل شوند تا در اختیار ایران قرار بگیرند. یعنی این پول دو بار با ضرایب مختلف تبدیل شده و یک بار دیگر نیز به یورو تبدیل خواهد شد.

وی افزود: این هزینه تبدیل پول در کنار هزینه نقل و انتقالات باعث شده که مبلغ این پول از هفت میلیارد دلار به 6 میلیارد دلار کاهش پیدا کند.

سلیمی در ادامه به موضوع قرارگیری ایران در لیست سیاه FATF اشاره کرد و گفت: این مساله در بخش مصرف این منابع مشکلزا خواهد شد. در ضمن طبق توافق انجام شده، نوع استفاده از این پولها تحت کنترل است و تنها میتوان با استفاده از آن کالاهای غیرتحریمی خریداری کرد.

اثر FATF بر نقل و انتقالات پولهای بلوکه شده

علی قنبری، کارشناس اقتصادی نیز درباره این موضوع و کاهش یک میلیاردی مبلغ داراییهای بلوکهشده ایران در کره جنوبی را ناشی از هزینه نقل و انتقالات این پول دانست.

وی همچنین در این باره گفت: قطعا اگر ما در FATF عضو بودیم و میتوانستیم نقل و انتقالات پول را راحتتر انجام دهیم و این پول را برای خرید کالاهای موردنیاز مصرف کنیم، شرایط خیلی فرق میکرد. از نظر بینالمللی، بین کشوری که عضو FATF هست و کشوری که عضو این گروه ویژه اقدام مالی نیست، تفاوت زیادی وجود دارد و این موضوع میتواند به تجارت و مبادلات با کشورهای خارجی کمک بسیاری کند.

رزومهسازی دولت سیزدهم ادامه دارد

این کارشناسان و بسیاری دیگر از صاحبنظران حوزه اقتصادی در حالی به اهمیت FATF در تسهیل نقل و انتقالات بینالمللی تاکید میکنند که در روزهای اخیر دولت و بسیاری از رسانههای دولتی، دستیابی به این منابع با وجود قرار داشتن در لیست سیاه FATF را یک دستاورد بزرگ قلمداد میکنند.

در این میان اما اشارهای به این موضوع نمیشود که به واسطه همین موضوع، یک میلیارد دلار از هفت میلیارد دلار داراییهای بلوکه شده ایران به طور کامل از دست رفته است و استفاده از 6 میلیارد دلار باقیمانده نیز باید تحت شرایطی خاص باشد.