ادامه تولید بنزین آلوده در پتروشیمی‌ها یا واردات؟

در سال 1389 که تحریمها حالت جدیتری به خود گرفت نگرانی از بابت کمبود بنزین به سبب ناکافی بودن تولید داخلی آن هم رفته رفته پررنگتر شد. این نگرانی بیشتر از آنجا ناشی میشد که مبادا با کارشکنی در فروش بنزین به ایران و در نتیجه اختلال در واردات بنزین کشور در این زمینه با مشکل مواجه شود.

همین شرایط سبب شد که مسوولان وقت وزارت نفت به تکاپو افتاده و در نهایت اعلام کنند که کشور تحت هیچ شرایطی با کمبود بنزین مواجه نخواهد شد. این در حالی بود که در آن موقع روزانه بین 30 تا 35 میلیون لیتر بنزین وارد کشور میشد و همین مساله باعث تعجب مردم شده بود که وزارت نفت چگونه میخواهد در صورت تحریم این کمبود را جبران کند. سرانجام پس از چند روز مسوولان این وزارتخانه پرده از طرح جدید برداشتند. "تولید بنزین از پتروشیمیها" راهکاری بود که آنان برای پر کردن خلاء بنزین وارداتی اندیشیده بودند. البته در آن موقع اعلام شد که این طرح صرفا آزمایشی بوده و افزایش تولید بنزین از این طریق فقط برای آمادگی با شرایط اضطراری ناشی از توقف احتمالی واردات بنزین صورت میگیرد اما اتفاقی که در ادامه رخ داد ادامه تولید بنزین از این طریق علیرغم مخالفت ظاهری مسوولان این وزارتخانه با این موضوع بود.

در شرایطی که معلوم نبود واردات بنزین تا چه حد با مشکل مواجه شده دولت وقت با پتروشیمیها قراردادی امضا کرد و براساس آن خوراک تحویلی مجتمعهای پتروشیمی که اکتانافزا تولید میکردند را از حدود 50 درصد به 100 درصد رساند و اکتانافزا را که در نیمه زنجیره تولید تحویل میگرفت به قیمت محصول تمامشده خریداری کرد.

کار تا آنجا پیش رفت که به مرور زمان بحثهایی در مورد آلودگی این نوع بنزینها و حتی سرطانزاد بودن آن مطرح شد که البته هیچ گاه مورد تایید وزارت نفت، سازمان حفاظت محیط زیست و سایر بخشهای درگیر و مرتبط با این موضوع در دولت قبل قرار نگرفت. با روی کار آمدن دولت یازدهم و مطرح شدن دوباره موضوع آلودگی این بنزینها وزیر نفت و رییس سازمان حفاظت محیط زیست نیز بر این ادعا صحه گذاشته و حتی وزیر نفت دستور توقف تولید بنزین از پتروشیمیها را صادر کرد. پس از آن نیز موضوع واردات روزانه 10 میلیون لیتر بنزین با کیفیت در دستور کار قرار گرفت.

اما از آن سو موافقان ادامه تولید بنزین از پتروشیمیها که عمدتا جزو مدیران دولت قبل هستند با همراه کردن عده ای از کارشناسان این حوزه به مخالفت جدی با واردات بنزین پرداختهاند و مدعی هستند که بنزین تولیدی در پتروشیمیها چندان هم آلاینده نیست. این در حالی است که طبق اعلام کارشناسان محیط زیست به جز یکی دو مورد سایر مجتمعهای پتروشیمی داخلی قادر به به تولید بنزین پاک نیستند.

این کارشناسان که نظرشان به دولت نزدیکتر است معتقدند در شرایطی که فشار تحریمها برداشته شده و امکان واردات بنزین باکیفیت وجود دارد اصرار بر ادامه تولید بنزین از پتروشیمیها و در نتیجه آسیب رساندن به سلامتی مردم توجیهپذیر نیست.

در این شرایط دولت باید زودتر تصمیم نهایی خود را بگیرد. اگر اعتقاد به آلوده بودن بنزین پتروشیمیها دارد باید تعارف را کنار گذاشته و برای حفظ سلامتی مردم ادامه این روند را متوقف کند. برای پاسخگویی به نیاز مصرف نیز میتوان فعلا بنزین باکیفیت وارد کرد تا برنامههای افزایش تولید پالایشگاههای داخلی از جمله پالایشگاه ستاره خلیج فارس که وعده راهاندازی آن تا نیمه دوم امسال داده شده به نتیجه برسد.