تغییر حسگر بازار ارز

معمولا دلار بهطور سنتی در بین فعالان بهعنوان یک ارز «شاخص» و «حسگر» بازار به حساب میآید و بیشتر فعالان در حالت عادی، معاملات خود را بر اساس آن تنظیم میکنند ولی به گفته فعالان، بهنظر میرسد پس از تعطیلات عید فطر (پنجشنبه و شنبه) حسگر بازار از دلار به سمت یورو تغییر کرده است.
آنها علت این تغییر نگاه در بازار ارز را برهمکنش چندین عامل تاثیرگذار داخلی و خارجی در کنار هم عنوان کردهاند. پنجشنبه هفته گذشته و درحالیکه بازار تقریبا نیمه تعطیل بود، قیمت یورو با کاهشی 25 تومانی به 4200 تومان رسید. در این روز تعدادی از فعالان احساس میکردند نرخ یورو دارای حباب منفی است (قیمت فروش آن در بازار از قیمت «ذاتی» آن کمتر است) و ارزش واقعی این ارز بالاتر از نرخ آن در بازار است. به همین دلیل، گروهی از آنها اقدام به خرید یورو کردند. بهنظر میرسد این دسته از فعالان، تحتتاثیر مشاهده چند عامل اقدام به خرید یورو کردهاند. از جمله این عوامل میتوان نرخ اعلام شده یورو توسط بانکمرکزی و همچنین تغییرات نرخهای برابری جهانی را عنوان کرد. بانکمرکزی روز پنجشنبه قیمت یورو را 35 هزار و 245 ریال اعلام کرده بود که کاهشی 15 ریالی نسبت به آخرین رقم اعلام شده آن در روز دوشنبه داشت. بهنظر میرسد نرخ اعلام شده از سوی بانکمرکزی در این روز، بیشتر تحتتاثیر تقویت دلار در بازارهای جهانی در برابر یورو بود؛ ولی در روز گذشته (شنبه) نرخ برابری یورو به دلار در بازارهای جهانی افزایش پیدا کرد و بانکمرکزی هم نرخ یورو را با 8 تومان افزایش اعلام کرد. بهنظر میرسد ترکیب این سه عامل یعنی «تقویت یورو در برابر دلار در بازارهای جهانی»، «افزایش نرخ رسمی یورو از سوی بانکمرکزی» و «خرید ارزان یورو توسط تعدادی از فعالان در روز پنجشنبه»، باعث افزایش قیمت یورو و تغییر جهت نگاهها از دلار به سمت یورو در بازار روز گذشته بوده است. اگر چه تعدادی از فعالان، تغییر نگاه اخیر معاملهگران را موقتی میدانند اما گروهی از آنها اعتقاد دارند با توجه به قیمت دلار در بازار آزاد و نرخ برابری یورو به دلار در بازارهای جهانی، قیمت یورو در روزهای آینده هم میتواند افزایش پیدا کند. البته گفته میشود ثبات و نوسان موجود در بازار آزاد برای دلار هم در این تغییر نگاهها بیتاثیر نبوده است.


تداوم انتظار در بازار دلار

روز گذشته قیمت دلار در ساعات ابتدایی بازار با نرخ 3135 تومان کار خود را آغاز کرد که نسبت به روز پنجشنبه هفته گذشته 5 تومان افزایش داشت، اما در آخرین ساعات کاری بازار، قیمت دلار در بازار آزاد به 3125 تومان رسیدکه کاهشی 5 تومانی نسبت به روز پنجشنبه داشته است. عده زیادی از فعالان بازار علت کاهش قیمت دلار را افت تقاضای موجود در بازار پس از مسافرتهای اخیر میدانند. هر چند عدهای از این فعالان اعتقاد دارند هر چه به سمت شهریورماه نزدیکتر شویم، شاهد افزایش تقاضا خواهیم بود. بر اساس این تحلیل، عدهای از واردکنندگان انتظار کاهش قیمت بیشتری را برای دلار دارند؛ بنابراین در حال حاضر اقدام به خرید نمیکنند و از طرفی گروهی از فروشندگان انتظار دارند قیمت دلار در روزهای آینده افزایش یابد؛ بنابراین اکنون اقدامی برای فروش نمیکنند. علاوهبر این، گفته میشود شهریورماه بهصورت سنتی مقطعی از سال است که تقاضاهای ارز برای واردات در آن افزایش پیدا میکند. به گفته فعالان، عدم خرید و فروش بازار را در یک حالت رکود و انتظار قرار داده است. گروهی دیگر از فعالان معتقدند اگر بازار دارای ثبات بیشتر و مطمئنتری شود زمینه برای حضور فعالان اقتصادی و معاملات آنها مهیاتر خواهد شد. با تمام این تفاسیر، بر اساس مشاهدات میدانی بازار دلار در بین فعالان غیررسمی داغ بهنظر میرسد و آنها، بر اساس محاسبات خود درباره قیمت دلار در آینده اقدام به خرید و فروش میکنند.


افت دلار رسمی و سکه

بانکمرکزی در نخستین روز کاری خود در هفته جاری نرخ رسمی دلار را 26 هزار و 302 ریال اعلام کرد که نسبت به روز انتهایی هفته گذشته کاهشی یک ریالی داشته است. بهنظر میرسد این افت یک ریالی، در ادامه سیاست اخیر بانکمرکزی در تعدیل نرخ رسمی دلار مبادلاتی بوده است. بانکمرکزی در هفتههای گذشته نرخ رسمی دلار را با سرعت بیشتری تعدیل کرده و انتظار میرود با ادامه روند قبلی، تا انتهای ماه جاری نرخ دلار به سطح 2650 تومان (نرخ رسمی ارز در بودجه) برسد. روند قیمتگذاری ارز رسمی از سوی بانکمرکزی به این شکل بوده که معمولا، یک افزایش بیشتر در قیمت، در ادامه با کاهشی جزئی همراه میشد. بهعنوان مثال، به مدت سه روز بانکمرکزی روزانه قیمت دلار را به میزانی حدود 5 تومان بالا میبرد، اما در یک روز بعد، قیمت یک ریال کاهش مییافت. کاهش یک ریالی قیمت رسمی دلار در روز شنبه هم مطابق این سناریو بوده است. برخی از کارشناسان، معتقدند بانکمرکزی پس از رسیدن نرخ رسمی ارز به 2650 تومان نیز، به روند افزایشی قیمتگذاری این ارز ادامه خواهد داد؛ چراکه در ماههای ابتدایی سال، قیمت تا حد زیادی کمتر از این نرخ بود و در صورتی که قرار باشد تراز ارزی امسال برای دولت و بانکمرکزی حفظ شود، لازم است در ماههای پیش رو، نرخ بالاتر از سطح 2650 تومان قرار داشته باشد تا درآمد مازاد حاصلشده (نسبت به نرخ تعیینشده در بودجه) کسری درآمد ماههای ابتدایی سال را جبران کند.
روز گذشته هر سکه بهار آزادی طرح جدید نیز در بازار با نرخ 950 هزار تومان معامله شد که کاهشی 1000 تومانی نسبت به روز پنجشنبه داشت. به گفته فروشندگان طلا، بهنظر میرسد با توجه به ثبات نسبی نرخ ارز در بازار داخلی، کاهش اخیر قیمت سکه بیشتر تحتتاثیر کاهش بهای اونس در بازارهای جهانی بوده است. این در حالی است که ربع سکه به دلیل اینکه با حجم بیشتری از عرضه و تقاضا مواجه است، در برابر کاهش قیمت مقاومت بیشتری از خود نشان میدهد.