خروج خودروسازان کره‌ای از وطن

این خبر آنقدر مهم بود که انریکه پنانیتو، رئیسجمهوری مکزیک، شخصا آن را اعلام کرد. او اعلام کرد کیاموتور، خودروساز کرهجنوبی، بیش از یک میلیارد دلار صرف افتتاح اولین کارخانه خود در مکزیک خواهد کرد. به گفته لی هیونگ، معاون شرکت کیا، این خودروساز تا سال 2016 سالانه 300 هزار خودرو تولید خواهد کرد. این مساله برای مکزیک یک پیروزی است، اما از سوی دیگر نشاندهنده مشکلاتی است که کره با آن دست و پنجه نرم میکند.
مکزیک پس از کانادا و ایالات متحده مکانی ایدهآل برای تولید خودرو به شمار میرود. از سوی دیگر، مکزیک از طریق توافقنامه تجارت آزاد آمریکایشمالی، موانع تجاری را برچیده است. همچنین خودروسازان به دلیل هزینههای پایین نیروی کار در مکزیک جذب این کشور میشوند. مکزیک در سالهای اخیر توجه شرکتهایی را که به دنبال تولید خودروهای پیشرفته هستند، جلب کرده است. علت این مساله بهبود مهارت نیروی کار این کشور است. مکزیک از سال 2011 تاکنون نزدیک به 10 میلیارد دلار سرمایه مستقیم خارجی از طرف خودروسازان جذب کرده است. به نوشته بلومبرگ با ورود کیا به مکزیک عملا همه خودروسازان مطرح جهان در این کشور نمایندگی خواهند داشت. اما در کره، کارگران هیوندای موتور، خودروسازی که کیا زیرمجموعه آن است، پس از آنکه کارگران و مدیران نتوانستند درباره دستمزدها به توافق برسند، دوباره به صف اعتصاب بازگشتند. کارگران هیوندای، که طی هفتههای گذشته دست به اعتصاب محدود زده بودند، به اعتصاب خود ادامه دادند. نزاع کارگران در شرکت هیوندای رویدادی معمول است به طوری که این خودروساز در سه سال گذشته سه اعتصاب و در 26 سال گذشته 22 اعتصاب را پشتسر گذاشته است.
از زمان آغاز بحران مالی جهانی، خودروسازان کرهای تولید را به خارج از این کشور منتقل کردهاند. شرکت کیا که 80 درصد از خودروهای خود را در کارخانههای کرهجنوبی تولید میکرد، اکنون 60 درصد از خودروها را در داخل تولید میکند. این روند در شرکت هیوندای که شرکت کیا را کنترل میکند، به همین صورت است. در سال 2008 شرکت هیوندای 60 درصد از خودروهایش را در کره تولید میکرد، اما اکنون 40 درصد از خودروهای این شرکت تولید داخل است. این در شرایطی است که براساس آمار وزارت کار کرهجنوبی متوسط دستمزد ماهانه بخش تولیدی در آغاز سال 2014، 6/4 میلیون ون (4530 دلار) بود که 17 درصد بیشتر از دو سال گذشته است. همزمان، ارزش پول کره نیز افزایش یافته است. از آغاز سال 2012، ارزش ون 12درصد افزایش یافته است. این در شرایطی است که خودروسازان ژاپنی همچون تویوتا موتور از کاهش 35 درصدی ارزش ین سود بردهاند. از سوی دیگر، موسسه رتبهبندی مودی درگزارشی نوشته است که:«افزایش ارزش ون یکی از خطرات اصلی است که کیا با آن مواجه است.» کریس پارک،معاون رئیس موسسه مودی میگوید: «سرمایهگذاری در خارج از آسیبپذیری این شرکت نسبت به نوسانات ارزش پول خواهد کاست.»
در شرایطی که کره به مکانی گران برای تولید خودرو تبدیل میشود، سه کارخانه هیوندای در چین نمیتوانند با سرعت کافی خودرو تولید کنند. آماری که در تاریخ 19 اوت منتشر شد نشان میدهد متوسط نرخ تولید به ظرفیت برای کارخانههای چینی این شرکت در سال گذشته 5/114 درصد بوده است.
مطمئنا متنوعسازی راهکاری هوشمندانه است، اما نشاندهنده کاهش رقابتپذیری در پایگاه داخلی این شرکت هم هست. استیو مان و جیی شی، تحلیلگران مرکزاطلاعات بلومبرگ در نوشتهای خاطرنشان کردهاند که ظرفیت هیوندای در کرهجنوبی در دو سال و نیم گذشته تغییر اندکی داشته است. کاهش تولید داخلی تاحدی به این دلیل است که افزایش دستمزدها، این خودروساز را تشویق کرده است به کارخانههای خود در کشورهای کم هزینهتری همچون چین، هند و جمهوری چک، بیفزاید.
هیوندای و کیا تنها خودروسازانی نیستند که درباره تولید در کرهجنوبی تجدیدنظر میکنند. شعبه محلی جنرالموتور که از هزینههای بالای نیروی کار آسیب دیده است، درحال کاهش تولید در این کشور است. رشد صادرات جنرال موتور کره از ماه نوامبر تاکنون در وضعیت نامناسبی قرار دارد و از ابتدای سال تاکنون 22 درصد کاهش یافته است. هزینههای بالا تنها مشکل جنرال موتور کره نیست. صادرات شورولت به اروپا حدود 30 درصد از صادرات این شرکت را تشکیل میدهد، اما این خودروساز آمریکایی سال آینده فروش شورولت به اروپا را قطع خواهد کرد.