آیا ایران می‌تواند تولید آلومینیوم را 5 برابر کند؟

درحالی قرار است براساس سند چشمانداز 20ساله ایران تا سال 2014 به تولید حداقل یک میلیون 500 هزار تن شمش آلومینیوم در سال دست پیدا کند که حجم تولید کنونی این فلز ارزشمند درکشور 350هزارتن است و فاصله بسیاری با سند چشمانداز دارد. ایران در شرایطی سال گذشته 350هزارتن آلومینیوم تولید کرده که حتی بخشی از ظرفیت تولید کشور نیز خالی مانده زیرا ظرفیت فعلی کارخانجات ایرانی برای تولید آلومینوم 475هزار تن است.

البته این آمارها در شرایطی ارایه میشود که مسوولان وزارت صنعت، معدن و تجارت امیدوار هستند با راهاندازی طرحهای در دست اجرا، تولید این فلز گرانبها تا پایان کار دولت یازدهم به حدود یک میلیون تن درسال برسد. طرحهایی مانند آلومینیوم جنوب در لامرد، آلومینیوم کاوه مسجدسلیمان درخوزستان، آلومینیوم جاجرم در خراسان شمالی، فاز سوم آلومینیوم المهدی در بندرعباس و توسعه ایرالکو در اراک درحال حاضر در دست اجراست. طبق آمارهای جهانی ایران با تولید 350هزارتن شمش آلومینیوم در سال 2013 هفدهمین تولیدکننده بزرگ این فلز در جهان بوده که البته همچنان فاصله بسیاری با کشورهای عربی جنوب خلیج فارس دارد. هماکنون کشورهای حوزه خلیج فارس مانند امارات، عمان و عربستان با تولید بیش از 10برابر نسبت به ایران در رتبه نخست تولید آلومینیوم درخاورمیانه قرار دارند.

تولید آلومینیوم جهان درسال 2013 براساس آمار بورس فلزات لندن حدود 47.3میلیون تن بوده که 55 درصد آن (26میلیون تن) در قاره آسیا تولید شد و 20درصد آن با میزان تولید 9.4میلیون تن سهم  20 اروپا بود. قاره امریکا با تولید حدود 7.5میلیون تن دارای 16درصد سهم تولید جهانی در این سال بود و قاره اقیانوسیه نیز با تولید بیش از 2.3 و آفریقا با 1.8میلیون تن به ترتیب پنج و چهاردرصد سهم بازار جهانی این فلز استراتژیک را به خود اختصاص دادند. آمارهای جهانی نشان میدهد که ایران اگر بتواند حتی به تولید یک میلیون تن آلومینیوم در سال دست پیدا کند، میتواند خود را در بین 15کشور اول جدول جهانی تولید آلومینیوم جای دهد. البته برای رسیدن به آمار یک میلیون و یک میلیون و 500 هزارتن شمش آلومینیوم که در سند چشمانداز دیده شده ایران چالشهای بسیاری پیش روی خود دارد که مهمترین آن جذب سرمایهگذاری غیردولتی است که تنها با ارایه تسهیلات ویژه دولتی به بخش خصوصی امکانپذیر خواهد بود.