۴ عاملی که سبب سقوط قیمت نفت شدند

اکونومیست طی گزارشی نوشت: قیمت نفت از ماه ژوئن تاکنون بیش از 40 درصد کاهش یافته است. این روند به خصوص پس از عدم کاهش تولید اوپک در نشست ماه گذشته این سازمان شتاب بیشتری گرفته است. افت قیمت ها به اقتصاد کشورهایی نظیر روسیه، نیجریه و ونزوئلا آسیب زده است.

این گزارش سپس این سوال را مطرح کرد که قیمت نفت چرا در حال کاهش یافتن است؟

بر اساس این گزارش قیمت نفت توسط دو عامل تعیین می شود، اول عرضه و تقاضای واقعی و دوم پیش بینی ها و انتظارات. تقاضا برای انرژی ارتباط نزدیکی با فعالیت های اقتصادی دارد. میزان تقاضا همچنین در هنگام فصل زمستان در نیمکره شمالی افزایش می یابد. در هنگام تابستان نیز در کشورهایی که از سیستم تهویه هوا استفاده می کنند نیز تقاضا برای نفت بالا می رود. عرضه می تواند از عواملی همچون آب و هوا و تغییرات ژئوپلتیک متاثر گردد. اگر تولید کنندگان فکر کنند که قیمت بالا می ماند، سرمایه گذاری می کنند که این پس از گذشت مدتی موجب افزایش عرضه می شود.

همچنین، قیمت پایین نفت منجر به کاهش سرمایه گذاری می گردد. تصمیمات اوپک به انتظارات شکل می دهد. اگر اوپک میزان عرضه را به شدت کاهش دهد، می تواند موجب افزایش قیمت ها شود. عربستان حدود 10 میلیون بشکه در روز نفت تولید می کند که یک سوم کل تولید اوپک است.

این گزارش افزود: 4 عامل اکنون بر چشم انداز بازار نفت تاثیر گذارند. تقاضا به دلیل افت فعالیت های اقتصادی پایین است، بهره وری افزایش یافته است و جهان در حال تغییر رویکرد از نفت به سوی دیگر سوخت هاست. ثانیا، ناآرامی ها در عراق و لیبی، دو کشور بزرگ تولید کننده نفت، تاثیری بر میزان تولید این کشورها نداشته است. بازار حساسیت چندانی به ریسک های ژئوپلتیک ندارد.

ثالثا، آمریکا به بزرگترین تولید کننده نفت جهان تبدیل شده است. هرچند آمریکا نفت صادر نمی کند، اما نفت کمتری نیز وارد می کند و این موجب افزایش ظرفیت عرضه می گردد.

در نهایت، سعودی ها و دیگر کشورهای حاشیه خلیج فارس، تصمیم گرفته اند تا سهم خود از بازار را قربانی افزایش قیمت نکنند. آنها می توانند تولید را کاهش دهند، اما بیشترین نفع را از این اقدام، کشورهای رقیب یعنی ایران و روسیه خواهند برد. عربستان می تواند خیلی راحت تر قیمت پایین نفت را تحمل نماید. این کشور 900 میلیارد دلار ذخیره ارزی دارد. هزینه تولید نفت برای عربستان بسیار پایین تر (حدود 5 تا 6 دلار) از آن است که قیمت پایین این کشور را از میدان به در کند.

بر اساس این گزارش این وضعیت به ضرر تولید کنندگان نفت شیل در آمریکاست، زیرا با هزینه بالایی نفت تولید می کنند. اما بدون شک بیشترین ضرر را کشورهایی می کنند که به شدت به درآمدهای نفتی وابسته اند. مهمترین این کشورها روسیه و ایران هستند.

تصور خوش بینانه این است که بگوییم لطمه ناشی از کاهش قیمت نفت این کشورها را در مقابل فشارهای بین المللی انعطاف پذیرتر می سازد. اما تصور بدبینانه نیز این خواهد بود که آنها تحت فشار اقتصادی، تهاجمیتر عمل کنند.