پیش‌بینی نفتی ایدئولوگ تحریم

پیشبینی طراح تحریمها از آینده نفت ایران

ریچارد نفیو، کارشناس سابق تحریمها علیه ایران در وزارت خارجه ایالات متحده و مدیر برنامهریزی مرکز سیاستگذاری انرژی در دانشگاه کلمبیا در یک مصاحبه با خبرگزاری آلمانی دویچه وله از آینده صادرات نفتی ایران سخن گفته و تاکید کرده است که کشورمان برای بازگشت به بازارهای جهانی نفت به زمان احتیاج خواهد داشت و به اعتقاد این طراح تحریم، با لغو تحریمها ایران نمیتواند روزانه بیش از 3/5 میلیون بشکه نفت تولید کند. بخش اول گزارش به بخشهایی از مصاحبه دویچه وله با نفیو اختصاص دارد.

ریچارد نفیو در پاسخ به این سوال دویچه وله که چشمانداز صادرات نفت ایران در کوتاهمدت و میانمدت چیست، میگوید: باید بهطور شفاف بگویم که تحریمها تا بهار آینده لغو نخواهد شد. با این وجود برخی تحلیلگران میگویند که ایران در سال جاری صادرات نفتی خود را افزایش خواهد داد هرچند، این اتفاق ممکن است بیفتد اما همچنان ایران با مشکل تحریم روبهرو است.

به گفته وی من بر این باور هستم که اقتصاد ایران تا ماه مارس یا آوریل سال آینده رشدی نخواهد داشت و همه اینها بستگی به آن خواهد داشت که ایران چه زمانی به تعهداتش عمل خواهد کرد. به گفته نفیو از آن زمان به بعد، تحریمها دیگر عامل بازدارنده نخواهند بود و ایران توانایی افزایش صادرات نفت را دارد اما برداشت من این است که در صورت لغو تحریمها میزان صادرات نفت ایران به میزان صادرات قبل از وضع تحریمها بر نخواهد گشت. وی در تشریح این امر معتقد است این موضوع دو دلیل دارد: یک آنکه در زمان وضع تحریمها از سال 2001 تا 2012، میزان صادرات نفت ایران روندی کاهشی داشت و دلیل دیگر این است زمانی که ایران مجبور به پایان دادن فعالیتهای برخی از میادین نفتی خود شد، احتمالا این کار به میادین نفتی خسارت وارد کرده است. احساس من این است که بازگشت صادرات نفت ایران به سطح قبل از تحریمها احتمالا چند سال طول میکشد.

طراح تحریمها علیه انرژی ایران در پاسخ به این سوال دویچه وله که با توجه به مشکلات زیرساختی که میادین نفتی ایران دارند روند استخراج نفت ایران چقدر دشوار خواهد بود، به صحبتهای مقامات رسمی ایران اشاره کرده و میگوید: آنها اعلام کردهاند که برای آنکه میزان صادرات نفتی این کشور به میزان قبل از وضع تحریمها بازگردد (بالاتر از 2/5 میلیون بشکه در روز) به مبلغ 50 تا 150 میلیارد دلار نیاز خواهند داشت و من گمان نمیکنم که در نهایت ایران بتواند بیش از 3/5 میلیون بشکه در روز تولید کند.

ایران از محل پولهای بلوکه شده خود میتواند برای بازسازی زیرساختهای میادین نفتی استفاده کند. نفیو معتقد است ایران در حال کار کردن روی زمینهای نفتی است و این میادین تنها چیزی است که ایرانیها دارند که به دلیل وجود تحریمها سرمایهگذاری در ایران را تحت تاثیر قرار داده است و من فکر نمیکنم ایران بتواند شیرهای نفتی این میادین را به این راحتی دوباره باز کند.

دویچه وله در بخش دیگر این گفتوگو با طرح این سوال که آیا ایران نیاز دارد،ذخایر نفتی جدیدی را پیدا کند، به بررسی توان جدید نفتی ایران در توسعه تولید و صادرات پرداخته است. به عقیده ریچارد نفیو، بهخاطر وجود تحریمها، شرکتهای نفتی در سرمایهگذاری برای کشف منابع نفتی جدید و هم بازسازی میادین نفتی فرسوده بیمیل بودهاند. وی افزود: باوجودنبود سرمایهگذار و وجود تحریمها، افراد زیادی همچنان در میادین موجود کار میکردند و سعی داشتند تا این میادین را فعال نگه دارند (هرچند اندک)، اما پس از وضع تحریمها در سال 2010 دیگر این افراد روی میادین نفتی فعالیت نمیکردند.

ایران به پول و زمان نیاز خواهد داشت تا از میادین جدیدی که تاکنون کشف کردهاند استفاده کنند و این چیزی نیست که یکشبه حل شود. وی در پاسخ به این سوال که شرکتهای اروپایی و آمریکایی چقدر تمایل برای سرمایهگذاری در ایران دارند، میگوید: آمریکا نمیتواند در ایران سرمایهگذاری کند. در قالب توافقنامه صورت گرفته، شرکت اکسون یا هر شرکتی که ملیتی آمریکایی خالص باشد نمیتواند در ایران سرمایهگذاری کند. در جواب این سوال که آیا ارزش دارد در بخش نفتی ایران سرمایهگذاری انجام گیرد، باید گفت قطعا هزینه تولید در این کشور از تولید نفت شیل پایینتر است و سرمایهگذاری در این حوزه سودبخش خواهد بود.

شرکت نفتی انی با ایران تسویه خواهد کرد

در این بین بلومبرگ در گزارشی از تمایل شرکت انی اس پیای بزرگترین شرکت تولیدکننده نفت به بازگشت به بازار نفت ایران خبر داده و کلودیو دسکالزی، مدیر عامل این شرکت در این خصوص گفت: «ما مذاکرات خود را با ایران انجام دادیم اما محور گفتوگوهای ما بیشتر روی درک مسائل مالی مبنی بر اینکه شرکت ما مبالغ باقیمانده از پروژههای قبلی را با ایران تسویه خواهد کرد، خواهد بود.» وی در ادامه افزود: «ایران به لحاظ منابع نفت و گاز کشوری غنی و جذاب است اما برای هر گونه اقدامی باید منتظر بمانیم.»

شرکتهای نفتی بیپی و رویال داچ نیز مدتها است علاقه خود را به از سرگیری روابط خود با ایران نشان دادهاند. مسئولان ارشد نفتی ایران در کنفرانسی در لندن برای رونمایی از قراردادهای جدید شرکت میکنند. شرکت انی در اوایل دهه 2000 در ایران سرمایهگذاری کرده و حوزه فعالیت این شرکت در خلیج فارس است. مدیر عامل این شرکت تاکید کرد: «ما در انتظار قراردادهای نفتی ایران هستیم که امیدواریم قراردادهای جدید شبیه قراردادهای بقیه کشورها باشد.»

پائولو ساکارونی، مدیرعامل اسبق شرکت انی اعلام کرد: «ایران برای جذب بیشتر سرمایهگذاران باید قراردادهای مناسبتری تنظیم کندکه از فرمت قبلی قرارداد ها(بیع متقابل) بهتر باشد. قراردادهای بیع متقابل برای شرکتها هزینههای اضافی به دنبال داشت.

توافق هستهای ایران به عرضه نفت آسیب نمیزند

خبرگزاری تحلیلی سیکینگ الفا در گزارشی به آینده صادرات نفتی ایران میپردازد و مینویسد که برخی گزارشها حاکی از آن است که در نتیجه رفع تحریمهای ایران و به دنبال آن افزایش عرضه نفت، قیمت نفت کاهش خواهد یافت. اما آیا این واقعیت دارد؟ تاثیر عرضه نفت ایران به بازارهای جهانی حتی با فرض آنکه ایران با تمام ظرفیت خود نفت صادر کند چیست؟

در این گزارش آمده است که در طول چهار سال گذشته، عمده خریداران نفت ایران، کشورهای چین و هند بودند. به گزارش اوپک، میزان تولید نفت خام ایران حدود 3/1 میلیون بشکه در روز بود، اما از ژانویه 2012 تا کنون ایران بهطور متوسط، بیش از 2/85 میلیون بشکه در روز تولید نداشته است. بنابراین اگر ایران نتوانسته باقی مقدار تولیدی خود را به فروش برساند با آن چه کرده است؟ در حال حاضر ایران 37-35 میلیون بشکه در تانکرهای نفت کش خود ذخیره دارد و علاوه بر آن 158 میلیون بشکه نفت دست نخورده نیز دارد. این گزارش ضمن تاکید بر اینکه عنصر کلیدی برای نفت ایران «زمان» است میافزاید که بیشتر تحلیلگران انتظار دارند که فرآیند لغو تحریمها 6 ماه به طول انجامد و حتی در صورت لغو تحریمها نیز ایران نمیتواند بیش از 4 میلیون بشکه در روز تولید کند. مشکل اصلی ایران وضعیت میادین نفتی است.

مقامات شرکت رویال داچ اعلام کردهاند که این شرکت به دنبال یافتن فرصتها در ایران است و همچنین این شرکت قصد دارد تا تاسیسات و تجهیزات خود را به ایران بازگرداند و در بخش انرژی این کشور سرمایهگذاری کند. اما در حال حاضر وضعیت لغو تحریمهای ایران روشن نشده و سرمایهگذاری را با ریسک همراه کرده است. بین آنچه در اخبار گفته میشود و آنچه در واقعیت میبینیم تفاوت وجود دارد. بازارهای جهانی نفت در پی توافق هستهای ایران و به دنبال آن احتمال افزایش میزان عرضه نفت از سوی ایران، تحت فشار قرار گرفته است.