زیان 3 گروه از خروج محصولات پتروشیمی از بورس کالا

وزارت صنعت، معدن و تجارت در سال جاری برخلاف مصوبه دولت بارها موضوع خارج شدن محصولات پتروشیمی از بورس کالا را مطرح کرده و در نامهای به معاون اول رئیسجمهوری بر خروج محصولات پتروشیمی از بورس و اختیاری شدن عرضه آن در این بازار اصرار میکند. طرح موضوع خروج این محصول از بورس کالا در حالی است که این طرح با مخالفتهای جدی مسوولان مختلف و نمایندگان مجلس روبهرو شده و به دلیل نداشتن توجیه منطقی مانع عملی شدن آن شده است زیرا اکثر مسوولان، خروج محصولات پتروشیمی از بورس کالا را تصمیمی نسنجیده و غیرعلمی عنوان میکنند و معتقدند عرضه محصولات پتروشیمی در بورس کالا زمینه چند نرخی شدن این کالا و نوسان قیمتها را از بین برده و باعث کوتاهشدن دست دلالان و شفافیت آن نسبت به گذشته شده است. مخالفان، ایجاد رانت و افزایش قیمت این محصول را مهمترین تبعات این تصمیم عنوان میکنند و میگویند خروج معاملات پتروشیمیها از بورس و بازگشت به سیستم گذشته و خرید محصول درب کارخانه تنها پاک کردن صورت مساله است زیرا هدف از راهاندازی بورس شفافیت در عرضه و تقاضا و قیمت گذاری محصولات است. مخالفان همچنین تاکید دارند که اگر معاملات محصولات پتروشیمی در بورس با مشکلاتی مواجه است، این مشکلات باید برطرف شود، نه اینکه با خروج کامل محصولات پتروشیمی زمینه فساد عظیم در این محصولات فراهم شود.

از سوی دیگر، موافقان خروج محصولات پتروشیمی میگویند که با عرضه محصولات پتروشیمی در بورس کالا، بازار این محصول در دست دلالان افتاده و توزیع آن با ابهاماتی مواجه است و این در حالی است که مبنای معاملات بورس کالا سامانه بهینیاب وزارت صنعت است؛ یعنی سامانه بهین یاب توسط وزارت صنعت راهاندازی شده است تا صلاحیت شرکتها و حجم مواد اولیه مورد نیاز آنها ارزیابی شده و برای خرید به بورس کالا معرفی شود و خریداران با مهر تایید وزارت صنعت وارد بورس میشوند. به این ترتیب و در حالی همچنان مخالفت با خروج محصولات پتروشیمی از بورس ادامه دارد که اخیرا سخنگوی دولت اعلام کرده این طرح در دولت مطرح نشده است.

در این میان شهریار شهمیری، مدیرعامل کارگزاری سهم آشنا درخصوص تبعات خروج محصولات پتروشیمی از بورس کالا گفت: خروج محصولات پتروشیمی از بورس کالا پاک کردن صورت مساله بوده و نه به نفع صنعت، نه به نفع بورس و نه به نفع صنعت کارگزاری است و قطعا حضور این محصول در بورس کالا به نفع هر سه بخش است. وی با بیان اینکه حضور محصولات پتروشیمی در بورس کالا بهتر از بازار سنتی است، به مزایای عرضه محصولات در بورس کالا اشاره کرد و افزود: بورس بازاری شفاف بوده و مدیریت ریسک دارد که این موارد در بازار سنتی کمتر دیده میشود، علاوه بر این که میشود در بورسها ابزارهای متفاوتی مانند اوراق سلف موازی استاندارد و معاملات فیوچرز روی محصول تعریف کرد و از عرضه محصول برای تامین مالی بهره برد که بازار سنتی فاقد چنین ویژگیهایی است.

شهیمری تاکید کرد: در گام اول باید دید با وجود مزیتهای متعدد بورس کالا در عرضه محصول، دغدغه وزارت صنعت برای خروج محصولات پتروشیمی از بورس کالا چیست و به چه دلیل بر خروج این محصول از بورس کالا اصرار میکند. وی به دغدغههای وزارت صنعت در این خصوص اشاره و تصریح کرد:یکی از دغدغههای وزارت صنعت درخصوص محصولات پتروشیمی این است که امکان خردهفروشی فراهم شود و مصرفکنندگان خرد بتوانند به این محصولات دسترسی داشته باشند زیرا هماکنون حداقل خرید محصول پتروشیمی در بورس کالا بین ۱۱ تا ۲۰ تن است که این امکان در بورس کالا فراهم است. این فعال بازار سرمایه عنوان کرد: دغدغه دیگر این است که کالا بدون واسطه به دست مصرفکنندگان برسد که این امکان نیز در بورس کالا فراهم است و اگر این موارد در بورس کالا اتفاق بیفتد برای صنعت پتروشیمی و مصرفکنندگان بهتر است.

وی یادآور شد: در بورس کالا مشوقهایی وجود دارد و عرضهکنندگان میتوانند از تخفیف مالیاتی برخوردار شوند. علاوه بر اینکه میتوانند از ابزارهایی مانند فیوچرز و سلف موازی استاندارد استفاده کنند و این در حالی است که عرضه محصولات در بورس با توجه به قانونمداری و شفافیت به نفع مصرفکنندگان هم است.شهمیری به تبعات خروج محصولات پتروشیمی از بورس کالا اشاره کرد و گفت: خروج این محصولات ممکن است موجب خارج شدن سایر محصولات و در نتیجه تضعیف و کوچک شدن بورس شود.