شیر طلای سپیدی که بیش از طلای سیاه ارزش دارد

در راستای تحقق اقتصاد مقاومتی یکی از ارکان به ثمر رسیدن چنین اقتصادی تکیه بر تولیداتی است که مزیت رقابتی داشته باشد در این راستا برخی به تولید و صادرات مواد غذایی ازجمله لبنیات اشاره میکنند.

صادرات محصولات لبنی که به شواهد تاریخ صادراتی ایران عمر زیادی ندارد از جمله کالاهای غیر نفتی بوده که در طول چند سال گذشته درآمدهای بسیار زیادی برای کشور به همراه داشته است.

به گونهای که به استناد آمار و گزارشهای صادرات و نیز گمرکات کشور ،سال گذشته بیش از 600 میلیون دلار صادرات شیر و محصولات لبنی به کشورهای هم جوار صورت گرفته است.

بررسی این آمار نشان میدهد که تولید و فرآورده لبنی تا چه اندازه میتواند از حیث درآمدزایی برای کشور اهمیت داشته باشد البته اگر میزان مصرف آب و منابع آبی را نیز برای تولید هرکیلو شیر خام مورد ارزیابی کارشناسان اقتصادی قرار دهیم.

به گفته رئیس اتحادیه دامداران ایران در حال حاضر روزانه 23 الی 24 هزار تن شیر خام در کشور تولید میشود و از آنجایی که برای تولید هر لیتر شیر 200 لیتر آب مصرف میشود از این رو با یک حساب و کتاب ساده به این نتیجه میرسیم 48 هزار لیتر آب مصرف میشود بنابراین با این میزان مصرف آب برای تولید مقدار یاد شده شیر خام درکشور هیچ چارهای نداریم تا با فرآوری و توسعه صنایع تبدیلی شیر ارزش افزوده چندین برابری ایجاد کنیم.

در همین ارتباط نائب رئیس انجمن صنایع لبنی کشور با بیان اینکه درحال حاضر قیمت جهانی هر کیلوشیر خام برابر با 30 سنت میباشد گفت: فراوری و تبدیل شیر خام به انواع محصولات لبنی موجب میشود تا با ایجاد ارزش افزوده چندین برابری نسبت به قیمت پایه شیر خام، نرخ این محصول 100 درصد سالم و غذایی چند ده برابری شود.

گفتنی است رئیس اتحادیه دامداران ایران چندی پیش با بیان اینکه درحال حاضر ظرفیت تولید کارخانجات لبنی کشور 15 الی 16 میلیون تن انواع محصولات لبنی است گفت: با توجه به شرایط موجود کارخانجات صنایع لبنی هم اکنون با ظرفیت 50 درصد و حتی دربرخی موارد با ظرفیت 30 درصد کار میکنند.

بررسی اظهارات دست اندرکاران تولید شیرخام و نیز محصولات لبنی نشان میدهد که صادرات 600 میلیون دلاری ایران درحالی صورت گرفته که کارخانجات داخلی با ظرفیت بسیار پایینتر از ظرفیت اسمیشان فعالیت داشتهاند از سوی دیگر برخی از فعلان صنعت تولید شیر خام و دامداریها  نسبت به این مسئله همیشه انتقاد داشتند که عدم حمایتهای دولت ونیز  شرایط سخت تأمین فراوردههای دامی موجب شده تا در طول چند سا ل گذشته دائما با مشکل نقدینگی روبه رو بوده و مجبور باشند که دامهای شیری خود را روانه کشتارگاهها کنند.

از این رو این امر موجب پایین آمدن میزان تولید شیرخام شده و در نتیجه صنعت لبنی کشور که درحال حاضر به عنوان یکی درآمدزا ترین صنایع غذایی کشور چه در بازار داخلی و  جه در بازارهای صادراتی مطرح است را با چالش جدی روبه رو کند.

بدیهی است در چنین شرایطی تولید صادرات محور که از ارکان اصلی اقتصاد مقاومتی است با مشکلات جدی دست وپنجه نرم میکند به گونه ایکه برخی از کارشناسان بر این به اروند که مشکلات پیش روی تولید شیرخام و فراوری صنایع لبنی با همین شرایط ادامه یابد در آینده ای نه چندان دور شاهد واردات شیر خام از کشورهای دیگر و به تبع آن محصولات لبنی خواهیم بود.

مسئلهای که چندان دور از ذهن نیست چرا که براساس شرایط موجود در سالهای نخست انقلاب اسلامی کشور ما مقادیر زیادی پنیر و برخی محصولات لبنی را از کشورهایی نظیر دانمارک وارد میکرد که خوشبختانه این وضع زیاد ادامه نیافت و با همت مسئولان وبرنامه ریزان وقت در کشور شرایطی ایجاد شد که امروز نتیجه آن تأمین 100 درصدی نیاز بازار لبنی کشور و صادرات 600 میلیون دلاری این محصولات هستیم.

با تکیه بر سابقه موفق خود کفایی در امر تولید و تأمین شیر و محصولات لبنی در بازار داخلی  که البته منجربه تولید مازاد نیز شده وبه تبع آن صادرات خوبی را برای کشور رقم زده میتوان نتیجه گرفت در صورت حمایت دولت در تأمین فراوردههای دامی و نیز بخشی از نقدینگی مورد نیاز دامداران در قالب اعطای یارانه میتوان سنگ بنای تولید هرچه بیشتر شیر خام و از سوی دیگر با به روز سازی ماشین آلات تولید و صنایع تبدیلی در صنعت لبنی میتوان درچندسال آینده میزان تولید و صادرات محصولات لبنی را به چندین برابر رقم موجود افزایش داد و درامدهای کلانی را از این ناحیه عاید کشور کرد.

این موضوع اهمیت بیشتری پیدا میکند که در اقتصاد نفتی قیمت هر بشکه نفت که معادل 159 لیتر، 47 دلار است درحالی که نرخ هر کیلو شیر که معادل یک لیتر است در بازارهای جهانی 30 سنت بوده و درنتیجه قیمت هر بشکه نفت خام مساوی با قیمت هربشکه شیر با وزن 159 لیتر است و این درحالی است که فراوری هرچند کیلو شیرخام منجر به دو الی سه برابر شدن قیمت محصولات لبنی به ازای هر کیلو میشود بررسی این ارقام نشان میدهد که توسعه تولید شیرخام و تبدیل آن به انواع محصولات لبنی میتواند تا چندین برابر صادرات نفت برای کشور درآمدزایی داشته باشد.

توجه داشته باشید که درحال حاضر تنها 10 درصد از تولید شیر و محصولات لبنی از کشور صادر میشود.