چرا قیمت تمام شده محصولات معدنی بالا است

بسته حمایت از بخش معدن و صنایع معدنی که از سوی سازمان مدیریت و برنامهریزی با کمک در بسته دوم ایمیدرو تدوین شده دارای سرفصلهای مهمی مانند کاهش حقوق دولتی معدن مشابه سایر کشورها و محاسبه نکردن دوباره سالهای گذشته، برقراری ۱۵ درصد جایزه صادراتی مشابه چین و سیاست صادرات بلندمدت بخش معدن و تاخیر ۶ ماهه در پرداخت مالیات بر ارزش افزوده به دلیل فروش قسطی بلندمدت است.

به همین دلیل معدن و صنایع معدنی نیازمند حمایتهای همهجانبه است تا براساس آن بسیاری از مشکلات این حوزه برطرف شده و رونق مناسبی در این بخشها حاصل شود. البته کارشناسان مختلف بر اینباورند که بستههای حمایتی به تنهایی نمیتواند بر خروج از رکود معدن و صنایع معدنی تاثیرگذار باشد بلکه باید عوامل گوناگونی را برای بهتر شدن شرایط رکودی در نظر گرفت.

صنایع معدنی، نیازمند مدیریت علمی

محمدرضا خالصی، عضو هیات مدیره دانشگاه تربیت مدرس میگوید: مسئولان باید راهحلهایی برای خروج از بحران در نظر بگیرند و این راهحلها به صورت مکتوب درآید تا بهوسیله دولت به مرحله اجرایی شدن در آید. وی میافزاید: متاسفانه برخی اوقات در درمان بیماریها و مشکلات بخش صنعت و معدن راه درمان درستی انتخاب نمیشود به همین دلیل گاهی ممکن است این راهحلها فقط مانند یک مسکن عمل کند. تا زمانی که نتوانیم مشکلات را حل کرده و درک درستی از حل آنها داشته باشیم راهحلهایی که ارائه میدهیم مانند یک مسکن خواهد بود. وی خاطرنشان میکند: درحالحاضر کاهش قیمت مواد معدنی و سنگ آهن به دلیل رکودی است که در بخش معدن کشور وجود دارد به همین دلیل صادرات محصولات معدنی در سالهای اخیر محدود شده است.

خالصی بیان میکند: آنچه باید به آن بیشتر توجه کنیم قیمت تمام شده سنگآهن و مواد معدنی است. قیمت تمام شده کنسانتره سنگآهن ما ۴۰ تا ۵۰ دلار است در حالی که قیمت تمام شده کنسانتره سنگآهن «واله» حدود ۱۲ دلار است، در این صورت چگونه میتوانیم با این شرکت یا شرکتهای مشابه بینالمللی رقابت داشته باشیم. وی میافزاید: با قیمتهای تمام شدهای که در کشور وجود دارد در بازارهای بزرگ جهانی نمیتوانیم رقابت کنیم بنابراین مشکلی که درحالحاضر با آن رو به رو هستیم مشکل بهرهوری و مدیریت قیمت تمام شده محصولات است بنابراین بستههای نمیتواند چندان تاثیرگذار باشد زیرا اینگونه راهحلهای موقتی چاره ساز نیست. عضوهیات مدیره دانشگاه تربیت مدرس میافزاید: بخش معدن ما زمانی میتواند درآمدزا باشد که قیمتهای جهانی خیلی بالا باشند زیرا اگر قیمتها در بازارهای جهانی درحد متوسط یا پایین باشند محصولات ایرانی دربازارهای جهانی حرفی برای گفتن نخواهند داشت.

وی خاطرنشان میکند: قیمت تمام شده محصولات، ساختارهای پرهزینه بخش معدن و کارخانههای غیربهینه و فرآیندهای غیربهینه ازجمله مشکلاتی است که در کشور ما وجود دارد و بسیاری از کارشناسان از این موضوع مطلع هستند اما به دنبال راهحلهای غیرکارشناسی میروند. ضمن اینکه به جرات میتوان گفت که گزارشات مستندی درباره سهم فرآیندهای فنی درکشور وجود ندارد که دهد به چه علتی قیمت تمام شده محصولاتی که در ایران تولید میشود تا این اندازه بالاست. خالصی تاکید میکند: این موارد زمانی بیشتر قابلتوجه است که هزینه انرژی، نیروی انسانی و حملونقل ما به نسبت سایر کشورها بالاتر نیست.

بنابراین باید بیندیشیم چه عواملی باعث میشود که قیمت تمام شده محصولات ما بیش از قیمتهای جهانی است. وی تصریح میکند: باید دید سهم این مشکلات در مسائل مورد بررسی در بسته خروج از رکود چقدر است. درکشورهای پیشرفته وقتی شرایط رکود به وجود میآید حجم تحقیقات و پروژههای تحقیقاتی به نسبت افزایش مییابد ولی در ایران اینگونه نیست یعنی وقتی پول نیست تحقیقات هم نیست. عضو هیات مدیره دانشگاه تربیت مدرس بیان میکند: در بسته دوم حمایت از معدن و صنایع معدنی چه در کوتاهمدت و چه در بلندمدت درباره تحقیق، دانش و مدیریت دانش باید تحقیقات و مطالعات زیادی بشود بسته حمایت از معدن و صنایع معدنی تنها جنبه مسکنی نداشتهباشد. که در کوتاهمدت به این بخش کمک کند. وی میافزاید: توجه به این نکته الزامی است که قیمتهای جهانی دیگر به قبل برنخواهد گشت بنابراین ما باید تلاش کنیم قیمت تمام شده محصولات را کاهش دهیم که این مسئله هم بدون مدیریت علمی راه دیگری ندارد.

بخش معدن و صنایع معدنی نیازمند نقدینگی

سیدمحمد بیاتیان، عضو کمیسیون صنایع ومعادن مجلس نیز درباره بایدها و نبایدهای بسته حمایت از معدن وصنایع معدنی میگوید: اگر قرار است این بسته عملیاتی شود باید درتمام حوزهها و بخشها راهکار ارائه شود و حوزههای اصلی مانند مسکن و خودرو را نیز به عنوان بازار مصرف درخود داشته باشد زیرا فعال کردن یک بخش نمیتواند باری از دوش جامعه بردارد.
وی میافزاید: وقتی در خروج از رکود بخش معدن و صنایع معدنی حوزههای گوناگون و راهکارهای مناسب ارائه شود بهطور قطع راهساز و تاثیرگذارخواهد بود و میتواند در از بین بردن رکود موثر واقع شود. وی تاکید میکند: در بخش معدن برای خروج از رکود بیشتر مسائل اقتصادی و نقدینگی مطرح است زیرا تا زمانی که نقدینگی به اندازه کافی وجود نداشته باشد نمیتوان انتظار داشت این حوزه فعال شود.