بررسی وضعیت ایرباس در خطوط هوایی ایران

سفر رئیس جمهور به فرانسه چند سوغاتی غولپیکر داشت که با حاشیههای زیادی همراه شد. دکتر روحانی در این سفر با شرکت هواپیمایی ایرباس برای خرید بیش از ۱۰۰ هواپیما قرارداد بست که خرید ۱۲ فرورند هواپیمای A۳۸۰ از این شرکت حسابی خبرساز شد. هرچند که تجهیز و نوسازی سیستم حمل و نقل هوایی یکی از ضرورتهای غیرقابل انکار است و خریدهای صورت گرفته از فرانسه سبدی متنوع از هواپیماهای ایرباس محسوب میشود، اما خرید غولهای ایرباس بیش از همه خبرساز شد و کارشناسان زیادی در مخالفت یا موافقت خرید ایرباس A۳۸۰  صحبت کردند. موافقین به بررسی امکانات و تجهیزات این هواپیما پرداختند و مخالفان آن را هواپیمایی لوکس معرفی کردند که شاید در خرید آن کمی عجله کردهایم.

وزیر راه و شهرسازی در روزهای گذشته با اشاره به مذاکرات خوب و موفقیت آمیز با مدیران شرکت ایرباس گفت: «طرف فرانسوی متعهد شد در سال جاری میلادی ۸ فروند و تا سال ۲۰۲۴ میلادی ۱۱۰ فروند هواپیما به ایرانایر تحویل دهد.» بنا بر اظهارات وزیر در مجموع ۱۱۸ فروند هواپیما شامل، ۴۵ فروند ایرباس ۳۲۰، ۴۵ فروند ایرباس از سری ۳۳۰ و ۱۶ فروند ایرباس ۳۵۰ و همچنین ۱۲ فروند ایرباس ۳۸۰ می شود.

هواپیمای غول پیکر A۳۸۰ که در حال حاضر بزرگترین هواپیمای تولید شده در جهان است میتواند بیش از ۵۵۰ مسافر را جابه جا کند و یکی از هواپیماهای پر استفاده شرکتهای هواپیمایی  نظیر «امارات» است. در چند روز گذشته بسیاری از رسانهها عکسهایی از داخل این هواپیما و امکاناتش را روی خط خود قرار دادند و این سوال مطرح شد که آیا این هواپیما واقعا به درد حوزه هوانوردی ایران میخورد؟ در این باره سراغ یکی از خلبانان باسابقه خطوط هواپیمایی ایران رفتیم تا درباره تفاوتهای ایرباس با سایر هواپیماها بپرسیم و همچنین بدانیم آیا خریدهای رئیس جمهور می تواند تحول بزرگی در ناوگان هوانوردی ایران ایجاد کند یا خیر؟

ایرباس و بوئینگ باهم تفاوت ساختاری دارند

شرکت هواپیمایی بوئینگ یکی از تخصصی ترین هواپیماها را دارد. مزیت هواپیماهای این شرکت نسبت به سایر هواپیماها، قدرت موتورهای تیک آف و نگه داشتن فشار داخل هواپیما به نسبت سطح زمین است. هواپیماهای ایرباس به قدرت موتورشان در حالت مستقیم و خوب ارتفاع گرفتنشان معروف هستند. اینها به معنی این نیست که بقیه در این موارد خوب نیستند. یعنی ایرباس در این زمینه قویتر است. اما هواپیماهای ایرباس هم امکان وقوع حادثه در آن وجود دارد. اما برای بوئینگها کمتر اتفاقی افتاده است. بوئینگها معتقدند ما خلبان سازیم و بعد خلبان را میآوریم تا با کامیپوتر کار کند. اما ایرباس میگوید ما به مرحله ای رسیدیم که میخواهیم کمک خلبان را حذف کنیم و کارها را کامپیوتر انجام دهد. این موضوع رسید به جایی که با این روش هواپیمای جدید و نویی از فرانسه بلند شد اما به اقیانوس آرام که رسید کامپیوتر هواپیما دچار مشکل شد و سقوط کرد.

معروف است که می گویند در ایرباس ۴۰ درصد خلبان و ۶۰ درصد هواپیما نقش دارند اما در بوئینگ ۶۰ درصد خلبان و ۴۰ درصد هواپیما نقش دارند. این دو هواپیما باهم کاملا متفاوت هستند و باهم رقابت دارند.

A380 به درد ایران نمیخورد

من نه به عنوان خلبان، بلکه به عنوان  کسی که در یک مجموعه هواپیمایی کار میکنم میتوانم بگویم برخی خریدهای انجام شده اصلا برای کشورما مناسب نیست. شما یک زمانی پراید دارید. با ۵ میلیون تومان میتوانید ماشینتان را حسابی نو کنید. یک زمانی پژو دارید این کار را با ۱۰ میلیون تومان انجام میدهید. اما وقتی پورشه دارید باید ۱۰۰ میلیون تومان خرجش کنید. در حال حاضر ما هواپیمایی خریدیم که هیچ کدام از امکانات، تجهیزات و حتی زیرساخت آن در کشور وجود ندارد. این هواپیما تنها جایی که میتوانند بنشینند فرودگاه امام خمینی(ره) است. ظرفیت هواپیمای A۳۸۰  بیش از ۵۰۰ نفر است. ما اصلا این تعداد مسافر برای پروازهایمان نداریم. شرکت هواپیمایی امارات که از این هواپیما استفاده میکند، در همه جا دنیا شعبه دارد. میگوید هرجا می خواهید بروید فقط اول امارات بیاید بعد از امارات بروید. اگر ما بخواهیم با این هواپیما پرواز کنیم فقط میتوانیم به کشورهای دور برویم. این تعداد پرواز به این کشورها نداریم. این همه می گوییم دبی، روزی چند بار به دبی پرواز داریم؟ اگر این هواپیما وارد خط هوایی شود انگار که پروازهای چند وقت را یکی کنیم و مثلا بگوییم شنبه صبح ساعت ۷ همه مسافران کانادا بیایند بالا!

پرواز با A۳۸۰  صرفه اقتصادی ندارد

هواپیمای A۳۸۰ برای قاره پیمایی ساخته شده است. یعنی شما یک حجم بالایی مسافر را با امنیت زیادی درمسافت طولانی جابه جا کنید. این هواپیما باید نیمی از کره زمین را طی کند تا صرفه اقتصادی داشته باشد. شرکت هواپیمایی امارات وقتی این هواپیما را خرید. ۲/۵ کیلومتر به طول فرودگاهش اضافه کرد و عرض فرودگاهش را مجبور شد پهنتر کند. شما برای هر یک متر اضافه کردن فرودگاه باید چندمیلیارد هزینه کنید.ممکن است بگویند چرا امارات این هواپیما را برای اروپا هم استفاده میکند؟ اما من میگویم برای امارت میصرفد چون پولش را در میآورد. اما ما نمیتوانیم. انگار که دو نفر یک میلیارد پول داشته باشند. یکی برود پورشه  بخرد آن یکی برود BMW بخرد. پول یکی است اما آن کسی که پورشه میخرد باید حقوقش ماهی ۱۰ میلیون باشد تا اگر خواست روغنش را عوض کند بتواند ۴۰۰ هزارتومان فقط پول روغن بدهد.