رهاورد برجام در نظام بانکی کشور

دستاوردهای کلان اجرای برجام در بانکداری ایران از لغو تحریمهای بانکی اروپا و تحریمهای ثانویه آمریکا گرفته تا آزاد سازی داراییهای بلوکه شده را در بر میگیرد.

با اجرایی شدن برجام نه تنها همه تحریمهای مالی از جانب اتحادیه اروپا لغو و دسترسی به منابع ارزی ایران در همه کشورها و امکان نقل و انتقال آنها میسر شد؛ بلکه همه منابع مالی و اقتصادی متعلق به اشخاص حقیقی، حقوقی و نهادها از جمله بانکها و موسسههای مالی ایرانی، بانک مرکزی و افرادی که از فهرستهای تحریم خارج شده اند، آزاد و در اختیار ایران قرار گرفت.

علاوه بر این در شرایط پس از برجام، نقل و انتقال منابع بین اشخاص حقیقی، حقوقی خارجی و ایرانی مجاز شده و مشارکت و روابط کارگزاری بانکی مشترک بانکهای ایرانی و خارجی گسترش یافته است؛ ضمن اینکه فعالیتهای متعارف بانکی همچون گشایش اعتبار اسنادی و صدور ضمانت نامه بانکی نیز امکان پذیر شد.

البته کاهش هزینه عملیات ارزی و به تبع آن کاهش هزینه کالاهای وارداتی، افتتاح شعب بانکی، شرکتهای تابعه یا دفاتر نمایندگی بانکهای ایرانی در خارج از کشور امکان، تاسیس بانکهای خارجی در منطقه اصلی و مناطق آزاد ایران نیز از دیگر موارد است.

همچنین ارائه خدمات پیام رسانی مالی به اشخاص حقیقی و حقوقی از جمله سوئیفت و انجام همه خدمات مرتبط امور مالی و بانکی شامل کمکهای فنی، آموزشی، بیمه، بیمه اتکایی، حمل ونقل، واسطهگری و هرگونه خدماتی که به طور متعارف برای انجام این فعالیتها لازم است، برای نظام بانکی مهیا شد.

متصل شدن 12 بانک ایرانی به سوئیفت

با لغو شدن تحریمها، بانک های «مرکزی، تجارت، رفاه کارگران، توسعه صادرات، سپه، پست بانک، صنعت و معدن، ایران و اروپا، توسعه تعاون، سینا، ملت و ملی» بار دیگر به سوئیفت متصل شدند.

آثار برجام در بانک ملی

مدیرعامل بانک ملی ایران پس از اجرای برجام اعلام کرد که فعالیت همه واحدها و شعب 17 گانه خارج از کشور این بانک به حالت عادی بازگشته است.

عبدالناصر همتی افزود: زمینه فعالیت شعب و «سابسیدری های» خارج از کشور ما از جمله PLC لندن، شعب هامبورگ، پاریس، هنگ کنگ و باکو فراهم شده و با توجه به رفع محدودیت نقل و انتقال پول، فعالیت های «سابسیدری میربیزنس» مسکو و شعب امارات و عمان و عراق نیز توسعه مییابد.

آثار برجام در بانک ملت

مدیرعامل بانک ملت نیز اعلام کرد که پیرو نهایی شدن سند برجام، بانک ملت از طریق رویکردها و سازوکارهای بدیع خود و با بهره مندی از شبکه شعب خارجی و با احیای روابط کارگزاران بین المللی و فعال سازی حسابهای پیشین، گشایش اعتبار اسنادی به مقاصد اروپا، خاورمیانه و آسیای دور بیش از 64 فقره معادل 585 میلیارد ریال و همچنین حوالههای متعدد به مقصد اروپا را در همین زمان کوتاه، کارسازی کرده است.

علی رستگار گفت: با اتصال به سوئیفت، حجم فعالیتها با توجه به زمینه سازیهای پیشین، سیر تصاعدی و فزاینده خواهد داشت.

وی ادامه داد: برنامه ریزیهای سریع و بهنگام در زمینه برقراری روابط کارگزاری با بیش از 64 بانک مطرح در منطقه اروپا، آسیا و خاورمیانه انجام گرفته که در روزهای آتی ارتباط کارگزاری با شمار قابل توجهی از کارگزاران مطرح در سطح بین الملل برقرار خواهد شد. در عین حال همه مستندات هویتی و مدیریتی بانک در کنار مستندات لازمه، دال بر شفافیت عملیات بانکی شامل پرسشنامههای مبارزه با پولشویی، امور مربوط به مقوله تطبیق در بانک، مبارزه با تامین مالی تروریسم و همه جرایم مالی و شیوه شناسایی و بررسی مشتریان و تراکنشهای آنها همسو با سند برجام تهیه و ارائه شده است.

آثار برجام در بانک سپه

در پی اجرای برجام، شورای امنیت سازمان ملل، بانک سپه و شعبه بین المللی آن را از فهرست تحریمهای این سازمان خارج کرد؛ البته شورای امنیت این تصمیم را یک روز بعد از اجرای توافق درباره برنامه هستهای تهران گرفت.

در همین زمینه نیز محمدکاظم چقازردی رئیس هیأت مدیره بانک سپه بر عملیاتی کردن برنامههای ارزی بانک بویژه در زمینه تقویت شعب و واحدهای خارج از کشور، تقویت نیروی انسانی، تجهیز نرم افزاری و سخت افزاری، توجه به استانداردهای روز دنیا در زمینه حاکمیت شرکتی، فعالیت واحد تطبیق، کنترلهای داخلی و تلاش برای افزایش سرمایه بانک متناسب با الزامات کمیته بال تاکید کرد.

آثار برجام در بانک پارسیان

مدیرعامل بانک پارسیان نیز گفت: خدمات متنوع ارزی در زمینههای گوناگون از قبیل گشایش اعتبار اسنادی و صدور حواله توسط بانک پارسیان انجام می شود و مذاکرات گوناگون درباره تأمین مالی پروژهها توسط بانکهای خارجی انجام شده و پیامهای سوئیفتی همانند گذشته در حال تبادل است.

کوروش پرویزیان با بیان اینکه تامین مالی و گشایش اعتبار اسناد توسط بانک پارسیان روند صعودی خواهد یافت، به آمادگی این بانک برای تداوم همکاری با بانک های تراز اول کشورهای مختلف در فضای پسابرجام اشاره کرد و افزود: با10 کشور اروپایی، 12 کشور آسیایی و کشورهایی از آمریکای جنوبی و آفریقا برای ادامه روابط بانکی، مراودات خارجی و استفاده از خطوط اعتباری خارجی مذاکرات مثبتی انجام شده است.

آثار برجام در بانک صنعت و معدن

به گفته مدیرعامل بانک صنعت و معدن گفت: 14 فقره ال.سی (گشایش اعتبار) به مبلغ 100 میلیون یورو، همزمان با آغاز نخستین روز اجرای برجام عملیاتی شد.

علی اشرف افخمی افزود: تامین مالی و گشایش اسناد ارزی توسط بانک صنعت و معدن با لغو تحریمها روند صعودی پیدا کرده است. ضمن آن که همکاری این بانک با موسسه های مالی و بانکی دنیا به صورت گسترده افزایش خواهد یافت.

بازگشت بانک مرکزی به فعالیتهای بین المللی

اجرای برجام و رفع تحریم ها، سبب بازگشت دوباره بانک مرکزی به مراودات بین المللی شد. براین اساس در سفر اروپایی رئیس جمهوری، ولی الله سیف رئیس کل بانک مرکزی ایران با همتای ایتالیایی خود دیدار کرد. در این سفر حساب بانک مرکزی ایران فعال شد و در مذاکرات انجام شده، بانک UniCredit از بانکهای بزرگ ایتالیا برای شروع کار با ایران ابراز تمایل کرد؛ همچنین در جریان این سفر توافق نامههایی با بیمههای صادراتی ساچه ایتالیا و کوفاس فرانسه امضا شد.

آزاد شدن منابع ارزی و گشایش ال.سی

سیف، نخستین نتیجه اجرای برجام را کاهش 10 تا 15 درصدی هزینه مبادلات ذکر کرد و گفت: کاهش این هزینهها به رقابتی شدن کالاهای تولید داخل کمک میکند.

به گفته رئیس کل بانک مرکزی، منابع ارزی مسدود شده که پس از اجرای برجام در دسترس قرار گرفته حدود 32/6 میلیارد دلار است.

وی افزود: پس از لغو تحریم­ها، مبلغ 28 میلیارد دلار از ذخایر ارزی که متعلق به بانک مرکزی است در دسترس قرار گرفته و قابل استفاده است و 4/5 میلیارد دلار دیگر نیز متعلق به دولت است.

سیف اعلام کرد که با لغو تحریمها، گشایش یک هزار ال.سی نیز آغاز شده که بخش عمده آن برای تامین مواد اولیه کارخانهها اختصاص دارد و پیش بینی میشود با این گشایش، تولید دوباره تحرک یابد.