دلیل عجیب زنگنه برای حذف کارت سوخت

نمایندگان مجلس در جریان بررسی لایحه بودجه سال 95 الزام حفظ کارت سوخت را به عنوان ابزاری برای کنترل مصرف سوخت تصویب کردند. با تأیید این مصوبه در صحن علنی مجلس مقرر شد بنزین در سال 95 دونرخی و تنها با کارت سوخت عرضه شود و در صورتی که وسیله نقلیه با کارت سوخت جایگاه یا مازاد بر سهمیه دولت سوختگیری کند بهای آن را به قیمت تمامشده پرداخت کند. بر اساس این مصوبه مجلس، اختیار قیمتگذاری بنزین و گازوئیل و همچنین تعیین میزان سهمیه به طور کامل در اختیار دولت قرار داده شده است و تنها الزام این بند، دو نرخی شدن قیمت بنزین و حفظ کارت سوخت به عنوان یک سامانه شفافیتزا است.

وزیر نفت این روزها تلاش جدیدی را برای حذف کارت سوخت بنزین و تک نرخی کردن عرضه این فرآورده نفتی آغاز کرده است. وی از  احتمال لغو طرحی که مجلس نهم در آخرین هفتههای فعالیت خود در مورد ادامه استفاده از سامانه سوخت بنزین و دو نرخی کردن بنزین به تصویب رسانده بود، خبر داده است. زنگنه  احتمالا در بحث اصلاح بودجه سال 95 تقاضای حذف این طرح را به مجلس ارائه خواهد داد.

زنگنه اخیراً در گفت وگویی اعلام کرده است که «بهتر است یک چیز به شما بگویم، کاری که هیچ کس در دنیا انجام نمیدهد و تنها ما انجام میدهیم را باید به آن شک کنیم و بر عکس کاری که در همه جای دنیا انجام میشود را اگر انجام ندادیم نیز باید به آن شک کنیم. هیچ کس در دنیا از سامانه هوشمند سوخت استفاده نکرده است.»

اینگونه اظهار نظرات در مورد سامانه کارت سوخت در حالی از سوی زنگنه مطرح شده است که کارت سوخت به عنوان مدلی بومی برای کنترل مصرف سوخت، از زمان اجرای آن تاکنون با توجه به رشد بیش از  2 برابری تعداد خودرو در کشور میزان مصرف بنزین را تقریبا ثابت نگه داشته است. رشد تقاضای سالیانه بنزین در زمان آغاز سهمیهبندی بنزین حدود 10% بود که با اجرای سامانه هوشمند عرضه سوخت به کمتر از 2 % تنزل پیدا کرد.

علاوه بر این امیر جعفرپور، مدرس دانشگاه و مدیر حمل و نقل ترافیکی سازمان شهرداریهای وزارت کشور در مورد ارزش این سامانه اظهار داشته است که «پروژه کارت سوخت از سرمایههای کمنظیر دنیاست که بسیاری از کشورهای جهان نیز از آن الگوبرداری کردهاند و قابلیت این سرمایه فقط سوخت نبوده و همچنین حمل و نقل عمومی و سی ان جی را نیز شامل میشود.»

اینگونه بیانات در مورد توانایی داخلی کشور در حل مسائل و مشکلات در حالی مطرح شده است که رهبر انقلاب تاکنون چندین مرتبه بر لزوم خود باوری ملی در حل مسائل ملی تاکید کردهاند. ایشان در در دیدار معلمان و اساتید دانشگاههای خراسان شمالی در سال 1391 بیان کردهاند که «در کشور ما متأسفانه فرهنگِ کاملاً منحرفی از گذشته پایهگذاری شده، که هنوز آثارش از بین نرفته و آن، نگاه نیازمندانهی به سمت غرب، بزرگ دیدن غرب و کوچک دیدن خود در مقابل اوست؛ که متأسفانه این فرهنگ ریشهکن نشده و وجود دارد؛ این به دلیل نبود خودباوری است. این یک بیماری است، این یک آفت است. اگر چنانچه گفته شود که فلان متخصص، دورههای تخصص را در داخل گذرانده است، به خارج نرفته است، در وهلهی اول یک نگاه منفی نسبت به او وجود خواهد داشت. اما مادامی که بگویند این تحصیلکردهی خارج است، این تحصیلکردهی داخل است، نگاه به او برتر خواهد بود. اینها عیب است.»

بنابراین لازم است که به جای نادیده گرفتن توان داخلی در حل مشکلات خصوصا مساله رشد فزاینده مصرف بنزین در سالهای گذشته و امکان تکرار این مساله در آینده، و همچنین با توجه به کسری فعلی تولید بنزین نسبت به نیاز مصرفی کشور که ایران را به واردکننده بنزین تبدیل کرده، مساله حفظ کارت سوخت و تعیین سهمیه بندی از سوی مجلس به صورت جدی پیگیری شود.