نیاز 15 تریلیونی برای تولید 180 میلیون تنی

وی میافزاید: این مجموعه به دنبال احداث 15 میلیون تن گندلهسازی و 5/ 17 میلیون تن کنسانترهسازی است که بخش بزرگی از کارها نیز انجام شده اما دستیابی به اهداف بزرگ منطقه، نیاز به 15 هزار میلیارد تومان سرمایهگذاری دارد. مشروح گفتوگو با مدیر بزرگترین مجموعه سنگآهنی کشور را در ادامه میخوانید:

شرکت در سال گذشته چه دستاوردهایی داشته است؟

نگاه سازمان و مجتمع سنگان به معادن سنگان و ذخایر ارزشمند آن، استراتژیک است و این نگاه مبتنی بر حفظ این منابع و ذخایر است به همین دلیل بهرهبرداری از آن در زمان و مقطع مناسب 25 تا 30 ساله در کنار کارخانههای کنسانتره منطقی است. برهمین اساس و با همین نگاه در حال حاضر برنامه اصلی ما در مجتمع سنگان تمرکز بر آمادهسازیهای معدن برای این دوره و این چشمانداز است همچنین باید یادآور شوم که در سال 94 مجتمع سنگان موفق شد در بخش آمادهسازی، 172 درصد برنامه خود را به میزان 12 میلیون تن اجرا کند.

در بخش استخراج به چه نتایجی رسیدهاید؟

در بخش استخراج درحال حاضر اصراری بر تولید مازاد نمیبینیم. در سال 94 در بخش استخراج، مجتمع سنگان 115 درصد برنامه خود، یعنی 7/ 7 میلیون تن استخراج را محقق کرد.در تولید سنگآهن دانهبندی، ما هیچگونه برنامهای برای صادرات نداریم چراکه نگاه ما به ذخایر سنگان نگاه استراتژیک و مسوولیت ما حفظ آن ذخایر برای بهرهبرداری در دوره مناسب خود است. همچنین خامفروشی را در کل و به خصوص در شرایط فعلی، «هدر رفت» منابع و سرمایههای ملی میدانیم زیرا دلیلی ندارد ماده معدنیای که در آیندهای نزدیک میتواند در فرآیندهای فرآوری و تولید قرار گرفته و ارزش افزوده بالایی پیدا کند با ارزش بسیار پایینتر از قیمت تمام شده صادر کنیم. همانطور که میدانید قیمت سنگآهن پرعیار بهصورت FOB بندرعباس و براساس سایت umetal در حال حاضر در حدود 28تا 29 دلار است و حال آنکه هزینههای حمل از سنگان به بندر با توجه به فاصله 1435 کیلومتری و نیز سایر هزینهها از جمله هزینههای انبارداری و بارگیری روی کشتی در حدود 24 دلار است و این به آن معناست که صادرات هر تن سنگآهن پرعیار سنگان به قیمت 4 تا 5 دلار هزینه دارد.

توسعه سنگان چه چشماندازی را دنبال میکند؟

براساس سند چشمانداز توسعه تا سال 1404 قرار است ظرفیت فولاد خام کشور به 55 میلیون تن برسد که رسیدن به این رقم، مستلزم ایجاد و تحقق توازن در زنجیره فولاد از معدن تا محصول با استفاده از ظرفیتها و توانمندیهای ملی و داخلی است.مجتمع سنگان با توجه به ذخیره 2/ 1 میلیارد تنی بهعنوان یکی از منابع اصلی و بزرگترین تامینکننده سنگآهن کشور در تحقق این برنامه نقش و جایگاه والایی دارد.

در همین راستا و به جهت تحقق اهداف کلان صنعت فولاد کشور این مجموعه با بهرهگیری از توان خود و استفاده از ظرفیتهای بخشخصوصی نسبت به احداث و راهاندازی واحدهای تولید کنسانتره تا ظرفیت 5/ 17 میلیون تن در سال و واحدهای گندلهسازی تا ظرفیت 15 میلیون تن در سال در سنگان مشغول است. آنچه در حال حاضر در سنگان در حال شکلگیری است ساخت 6 کارخانه کنسانتره با ظرفیت 5/ 17 میلیون تن در سال و 4 کارخانه گندلهسازی با ظرفیت 15 میلیون تن در سال است.در همین راستا احداث و راهاندازی 2 واحد تولید کنسانتره با ظرفیت 6/ 2 میلیون تن و 4/ 2 میلیون تن در سال توسط ایمیدرو و با مشارکت بخشخصوصی در مرحله راهاندازی و دیگری عقد قرارداد است. همچنین یک واحد کارخانه کنسانتره و یک واحد گندلهسازی با ظرفیت 5/ 2 میلیون تن در سال توسط سرمایهگذاری توسعه ملی در سالهای 96 و 97 راهاندازی میشود.

برنامههای مجتمع برای توسعه معدن سنگان چیست؟

متناسب با ظرفیتهای ایجاد شده یعنی تولید 5/ 17 میلیون تن کنسانتره، یکی از مهمترین و اساسیترین طرحهای توسعهای در سنگان توسعه معدن و افزایش ظرفیتهای معدنکاری است، بهگونهای که در این راستا حجم عملیات معدنکاری که در حال حاضر 15 تا 20 میلیون تن در سال است باید به 180 میلیون تن در سال افزایش پیدا کند که از این میزان 45 میلیون تن استخراج سنگآهن برای تامین خوراک کارخانههای کنسانتره و سنگشکنها و 135 میلیون تن باطلهبرداری است. انجام این حجم عملیات معدنکاری در طول یکسال و در مدت عمر معدن مستلزم سرمایهگذاری بالایی بالغ بر 15 هزار میلیارد تومان است.

درخصوص تامین زیرساختهای معادن سنگان چه اقداماتی انجام شده است؟

زیربناها و زیرساختهای منطقه سنگان بهعنوان اصلیترین و اساسیترین تضمینکننده توسعه و تولید پایدار مشکلی ندارد، اما در بخشهایی دیگر که عمدهترین آن تامین آب و سیستم حمل و نقل و انتقال و جابهجایی محصولات است دغدغهها و نگرانیهای بسیار جدی وجود دارد بهطوری که با این روند پیشرفت پروژههای صنعتی، روند تولید در آینده دچار مشکلات جدی خواهد شد.

میزان آب موردنیاز جهت واحدهای صنعتی در حدود 22 میلیون مترمکعب در سال پیشبینی شده است که مطالعات موجود در حوزه آبی منطقه تا این حدود امکانپذیر نیست، علاوه بر اینکه منابعی که در حال حاضر جهت تامین آب در دست پیگیری است به لحاظ پایداری قابل اعتماد نیست.

برای برونرفت از این چالش جدی، به نظر میرسد علاوه بر منابع آبی زیرزمینی، باید تمرکز بر پساب و فاضلاب شهرهای حاشیه این صنایع صورت گیرد. علاوه بر اینکه تامین پایدار و مطمئن آب چه به لحاظ کمی و چه به لحاظ کیفی مقولهای است که با توجه به محدودیتهای منابع آبی باید مورد توجه جدی مسوولان قرار گیرد توسعه زیرساختهای حمل و نقل اعم جادهای و ریلی باید مورد توجه ویژه مسوولان باشد. در حال حاضر مجتمع سنگان از طریق یک ایستگاه بارگیری و خط ریلی اختصاصی 24 کیلومتری با ظرفیت سالانه 8 میلیون تن به ایستگاه خواف و شبکه ریلی سراسری کشور دسترسی دارد.

در کنار آن امکان دسترسی مجتمع از طریق خط تازه تأسیس خواف – هرات به شبکه سراسری نیز وجود دارد. علاوه بر شبکه ریلی، وجود جادههای مواصلاتی متصل به مجتمع سنگان شامل محور تربتحیدریه، تربت جام و قائنات مشکلات حملونقل و جابهجایی مواد در ظرفیتهای فعلی را حل کرده، اما در چشمانداز توسعه منطقه سنگان، برنامه تولید و جابهجایی مواد معدنی به میزان 31 تا 35 میلیون تن در سال قرار دارد.