پنج سیگنال در سرمایه‌گذاری صنعتی

دادههای اعلام شده بیانگر آن است که در این مدت در مجموع هزار و 955 فقره جواز تاسیس صادر شده که در مقایسه با دو هزار و 237 فقره جواز صادر شده در مدت زمان مشابه سال قبل این آمار از افت حدود 13 درصدی در صدور جواز تاسیس حکایت دارد.

این در حالی است که در بخش سرمایهگذاری پیشبینی شده برای جوازهای صادره در دوماه منتهی به اردیبهشت نسبت به مدت مشابه سال قبل شاهد رشد حدودا 25 درصدی بودهایم. افت صورت گرفته در صدور مجوزهای صنعتی در مقایسه با سرمایهگذاری پیشبینی شده در حالی است که با لغو تحریمهای بینالمللی پیشبینی میشد تا زمینه برای صدور مجوزهای صنعتی در کشور فراهم شود و به این طریق در سال جاری شاهد رشد در صدور مجوزهای صنعتی باشیم، روندی که براساس آمار اعلام شده در دو ماه نخست سال جاری محقق نشد و به گفته معاون صنایع کوچک سازمان صنایع کوچک و شهرکهای صنعتی ایران، براساس سیاست جدید وزارت صنعت، معدن و تجارت مقرر شده تا جواز تاسیس به متقاضیانی ارائه شود که به واقع قصد سرمایهگذاری دارند به همین دلیل قابلیت متقاضیان در زمان ارائه درخواست بررسی میشود و در صورت صلاحیت برای آنها جواز تاسیس صادر خواهد شد. با توجه به سیاست جدید وزارت صنعت میتوان گفت این وزارتخانه به دنبال سرمایهگذار واقعی است.

با توجه به اظهارات غلامرضا سلیمانی میتوان گفت وزارت صنعت، معدن و تجارت سعی دارد تا از صدور جوازهایی که از آنها به جوازهای حبابی یاد میشود کاسته شود؛ به گفته فعالان صنعتی برخی از جوازهای صنعتی صادره حبابی هستند و سرمایهگذاری پیشبینی شده برای آنها عملیاتی نمیشود که ظاهرا وزارت صنعت، معدن و تجارت سعی دارد تا از صدور جوازهای این گونه جلوگیری کند. به گفته معاون صنایع کوچک سازمان صنایع کوچک و شهرکهای صنعتی ایران از مجموع جوازهای صادره 20 تا 30 درصد جوازها به مرحله سرمایهگذاری میرسند که در صورت رصد طرحهای در خواستی این امکان به وجود میآید تا جواز برای طرحهایی که نسبت به سرمایهگذاری آنها اطمینان وجود دارد صادر شود.

علاوه بر شناسایی متقاضیانی که سرمایهگذاری جدی را در دستور کار خود قرار دادهاند به گفته معاون صنایع کوچک سازمان صنایع کوچک و شهرکهای صنعتی ایران، وزارت صنعت،معدن و تجارت صدور جواز تاسیس برای طرحهای مزیتدار که قابلیت صادراتی دارند را نیز در دستور کار قرار داده تا به این طریق بتواند در بخش صنعت تحرک به وجود آورد.

کاهش ارزش پول ایران یکی دیگر از سیگنالهایی است که سلیمانی از آن بهعنوان دلیل کاهش صدور مجوزهای صنعتی یاد میکند. به گفته معاون صنایع کوچک سازمان صنایع کوچک و شهرکهای صنعتی ایران، افت ارزش پولی ایران به ویژه در سال91 از یکسو موجب شد تا ارزش خرید تجهیزات صنعتی افزایش چشمگیری پیدا کند، به همین دلیل متقاضیان برای راهاندازی یک واحد صنعتی نیازمند سرمایه بیشتری هستند که این امر موجب میشود تا شاهد افت جوازهای صادره در مقابل سرمایهگذاری پیشبینی شده باشیم.

انتظار برخی از سرمایهگذاران برای مشخص شدن سیاستهای پولی کشور یکی دیگر از دلایلی است که معاون صنایع کوچک سازمان صنایع کوچک و شهرکهای صنعتی ایران از آن بهعنوان کاهش صدور جواز تاسیس یاد میکند. روندی که در صورت مشخص شدن سیاستهای پولی کشور میتوان شاهد بازگشت سرمایهگذاری صنعتی در کشور بود. به گفته سلیمانی در حال حاضر همچنان برخی از سرمایهگذاران در حال رصد نتایج برجام هستند و هنوز به این اطمینان نرسیدهاند که برای سرمایهگذاری وارد بازار شوند. سلیمانی درخصوص اینکه آیا این روند را میتوان به تغییر گرایش سرمایهگذاران از سرمایهگذاری در صنایع کوچک به صنایع متوسط یا بزرگ یاد کرد گفت: شاید بتوان گفت یکی از دلایل به این مساله باز میگردد، چرا که در حال حاضر درخواست برای سرمایهگذاری در صنایع متوسط و بزرگ نسبت به صنایع کوچک رشد بیشتری داشته است. براساس آمار اعلام شده در دو ماه منتهی به اردیبهشت سال جاری سرمایهگذاری پیشبینی شده برای مجوزهای صنعتی صادره حدود 25 درصد رشد داشته است. علاوه بر افت صدور مجوزهای صنعتی در مدت زمان مورد بررسی اشتغال پیشبینی شده نیز با افت بیش از 20 درصد همراه بوده است. اشتغال پیشبینی شده در مدت زمان مورد بررسی برابر با 40 هزار و 407 نفر بوده، این در حالی است که در مدت زمان مشابه سال قبل برای 50 هزار و 625 پیشبینی شغل صورت گرفته بود.

وضعیت پروانههای بهرهبرداری

برخلاف جوازهای تاسیس صادره در مدت زمان مورد بررسی پروانه بهرهبرداری صنعتی ایجادی و توسعهای صادره با رشد 12 درصدی همراه بوده است. در دو ماه منتهی به اردیبهشت ماه در مجموع 669 پروانه بهرهبرداری صنعتی (شامل پروانه بهرهبرداری ایجادی و توسعهای) در کشور صادر شد که در مقایسه با 597 پروانه صادر شده در مدت مشابه سال قبل این امر از رشد 12 درصدی در صدور پروانه بهرهبرداری حکایت دارد. علاوه بر این در بخش اشتغال نیز در مدت زمان مورد بررسی شاهد رشد 18/5 درصدی در بخش اشتغال بودهایم. بهطوری که در دوماه منتهی به اردیبهشت ماه در مجموع 9 هزار و 300 شغل در کشور ایجاد شده که در مقایسه با 7 هزار و 848 شغل ایجاد شده در سال گذشته میتوان گفت شاهد رشد 18/5 درصدی در این بخش بودهایم. از سوی دیگر براساس آمار اعلام شده در مدت زمان مورد بررسی سرمایهگذاری محقق شده برای این بخش بیش از 50 هزار میلیارد ریال بوده، این در حالی است که در مدت زمان مشابه سال قبل سرمایه محققشده برای این بخش بیش از 15هزارمیلیاردریال بوده است که این میزان سرمایهگذاری نیز از رشد 222 درصدی حکایت دارد.

تعداد مجوزهای معدنی صادره

اما درخصوص مجوزهای معدنی صادره در دوماه منتهی به اردیبهشت ماه نیز براساس آمار اعلام شده میتوان گفت در این مدت در مجموع 66 پروانه اکتشاف صادر شده که در مقایسه با مدت مشابه سال قبل این آمار از افت نزدیک به 3 درصدی صدور پروانه اکتشاف نسبت به مدت مشابه سال قبل حکایت دارد. درخصوص گواهی کشف صادره در دو ماه منتهی به اردیبهشت ماه نیز در مجموع 72 فقره گواهی کشف صادر شده که در مقایسه با مدت مشابه سال قبل گواهی کشف صادره از رشد 100 درصدی برخوردار بوده است. اما درخصوص پروانه بهرهبرداری معدن نیز در مدت زمان مورد بررسی در مجموع 53 پروانه بهرهبرداری معدن صادر شده که در مقایسه با مدت مشابه سال قبل رشد 51 درصدی داشته است.