آیا زنگ خطر افزایش تورم به صدا درآمده است؟

نرخ تورم ماهانه چند ماهی است افزایش قابل توجهی یافته و در مسیر صعودی قرار گرفته است. یک استاد اقتصاد دانشگاه تهران در توضیح دلیل این موضوع میگوید دولت در آستانه انتخابات سیاستهای انقباضی را متوقف کرده و سیاستهای انبساطی در پیش گرفته تا رونق را به اقتصاد بازگرداند.

تیمور رحمانی میگوید چند عامل بر افزایش نرخ تورم موثر است، یکی از این موارد انتظار یکسانسازی نرخ ارز است که نوعی انتظار جهش نرخ ارز را در اقتصاد ایجاد کرده که به افزایش تورم منجر میشود. کاهش نرخ سود بانکها هم عامل دیگری است که به تحریک تقاضا دامن میزند.

این استاد دانشگاه تهران میگوید این اقدامات دولت حاصل سیاستهای انبساطی است که دولت در پیش گرفته است. رحمانی در توضیح اینکه چرا دولت خواستار سیاستهای انیساطی شده، میگوید: دولت در این سه سال برای کنترل تورم و کاهش آن بسیار مقاومت کرده است و حتی حاضر شده هزینههای سیاسی بسیاری را هم برای کنترل تورم بپردازد که این رفتار متعارفی در دنیای سیاست نیست. اما امسال سالی است که دولت در پی تحریک تقاضا و ایجاد رونق در بازار است. تحریک تقاضا و ایجاد رونق اقتصادی رفتار طبیعی دولتها در آستانه انتخابات است.

وی میگوید: زمانی که قرار است انتخابات برگزار شود دولتها اصولا انگیزه لازم را دارند که بازار را تحریک کنند. این مختص این دولت هم نیست و در همه جای دنیا و در همه تاریخ هم رایج بوده است. به همین دلیل پیشبینی میشود که دولت در سال جاری به این سمت میرود که اقتصاد را از رکود خارج کند و حتی اگر شده به قیمت توقف روند نزولی تورم و یا افزایش محدود آن، اقتصاد را رونق ببخشد.

اگرچه به نظر میرسد برنامه اقتصادی دولت روحانی کنترل تورم و سپس خروج از رکود بوده اما این سوال وجود دارد که چرا دولت این قدر دیر و تنها یکسال مانده به انتخابات به سمت خروج از رکود برود. رحمانی در پاسخ این سوال به تجارتفردا میگوید: دولت احتمالاچنین برنامهای داشته که تورم را تا حد قابل قبولی کاهش دهد و سپس به سمت خروج از رکود و ایجاد رونق در اقتصاد برود. اما من فکر میکنم تصور دولت این بود که کنترل تورم تا این حد زمانبر نخواهد بود و خیلی زودتر میتواند تورم را کنترل کند و به مرز دلخواهش برساند. اما رسیدن به این هدف بسیار زمانبر شد.

وی میگوید: شاید اگر دولت میدانست کنترل تورم تا این حد زمان خواهد برد، به چنین سمتی نمیرفت. از همان ابتدا هم که دولت یازدهم روی کار آمد کارشناسان اقتصادی بسیاری توصیه کردند که شرایط برای کاهش شدید تورم مناسب نیست. اما دولت به این سمت رفت و البته باید بگویم که بدشانسی دیگر دولت در این زمان افت شدید قیمت نفت بود.شاید اگر قیمت نفت تا این حد افت نمیکرد دولت با چنین رکود عمیقی در اقتصاد و بنگاهها مواجه نمیشد.

سوال دیگری که رحمانی به آن پاسخ میدهد این است که آیا یکسال زمان برای خروج اقتصاد از رکود کافی است و سیاستهای خروج از رکود تورم را تا چه حد بالا خواهد بود؟ وی میگوید یکسال زمان برای خروج از رکود کافی است.به خصوص اکنون که درآمد نفت هم رو به بهبود است و دولت میتواند از طریق اتخاذ سیاستهای پولی و مالی انبساطی به اقتصاد رونق ببخشد.

وی همچنین میگوید: به نظر میرسد نرخ تورم بیش از این کاهش نخواهد یافت و امکان تدوام روند نزولی تورم ضعیف است. احتمالا بعد از این ما یا شاهد تداوم وضع موجود باشیم و یا آنکه نرخ تورم به مسیر صعودی باز میگردد. اما پیشبینی میشود نرخ تورم به صورت جهشی افزایش نیایبد و ما نباید منتظر نرخهای بالای تورم باشیم. احتمالا اگر تورم صعودی هم شود در انتهای سال 95 در محدوده 10 درصد یا کمی بالاتر خواهد بود. حتی اگر دولت سیاستهای انبساطی شدیدی را هم به کار بگیرد، بعید است امسال شاهد تورم قابل توجهی باشیم.