ایران حق دارد به فریز نفتی نپیوندد

خبرگزاری ترند آذربایجان در گزارش ویژهای نوشت: در سال ٢٠٠٨ ایران روزانه بالغ بر ٣,٩ میلیون بشکه نفت خام تولید میکرد؛ آماری که پس از تحریمها کاهش یافت، اما هم اکنون به حدود  ٣.٧ میلیون بشکه در روز رسیده است.

ایران قصد دارد امسال ٩٠ هزار بشکه از میدانهای غرب کارون به تولید نفت خود اضافه کند و تا سال ٢٠١٨ تولید نفت این میادین را از ٤٥٠ هزار بشکه به ٧٠٠ هزار بشکه در روز برساند. ایران همچنین قصد دارد تولید میعانات گازی خود را از ٤٥٠ هزار بشکه به یک میلیون بشکه در روز افزایش دهد. میادین دیگری مانند چنگوله و سلمان هم هستند که ایران درحال توسعه آنهاست.

در همینحال، محمد بارکیندو، دبیرکل سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک) فردا پنجم سپتامبر ٢٠١٦ و پیش از نشست الجزایر به تهران سفر میکند تا مذاکراتی برای پیوستن ایران به طرح فریز نفتی داشته باشد.

دکتر فریدون برکشلی، مدیر گروه تحقیقات انرژی اتریش و مدیرکل اسبق امور اوپک وزارت نفت ایران به ترند میگوید که طرح فریز نفتی درمورد ایجاد ظرفیت تولید در میان اعضای اوپک صدق نمیکند. وی میگوید: سرمایهگذاری باهدف تقویت ظرفیت تولید توسط ایران یا هرعضو دیگر اوپک ارتباطی با فریز یا مدیریت تولید نفت اعضای اوپک ندارد. کشورها همیشه از تمام ظرفیت تولید خود استفاده نمیکنند. نظام سهمیهبندی تولید اوپک در اواسط دهه ١٩٨٠ ایجاد شد و علت آن هم رسیدن به همین هدف بود. اقدامات شرکت ملی نفت ایران برای ایجاد ظرفیت تولید مغایر با همراهی ایران با برنامه فریز نفت یا هرگونه سیاست اوپک که تولید نفت اوپک را محدود کند نخواهد بود.

وی با اینحال معتقد است که سیاست اوپک مبنی بر معرفی یک برنامه محدودکننده بر تولید، به طور کلی مثبت است و مانع از سرمایهگذاری در رشد تولیدی خواهد شد که تقاضایی برای آن در بازار وجود نداشته باشد. دلیل اشاره به این موضوع این است که سرمایهگذاری ایران در میدان های مختلف ازجمله میادینی که با کشورهای همسایه در اشتراک است اختلالی در سیاست این کشور مبنی بر حمایت از فریز ایجاد نخواهد کرد.

همه این مسایل درحالی رخ میدهد که قیمت سبد نفتی اوپک از محدوده ١٠٥ دلار در نیمه اول سال ٢٠١٤ به محدوده ٤٥ دلار رسیده است. علت این بوده است که مازاد عرضه نفت، مدت طولانی است که در بازار نفت به چشم میخورد و توازن عرضه نست به تقاضا بسیار بالاتر بوده است. درباره ساختار میادین نفتی ایران، بسیار مهم است که بدانیم اکثر میادین نفتی بزرگ ایران در نیمه دوم  زندگی خود هستند و با افت تولید مواجه شدهاند.

بیشتر میادین نفتی بزرگ و قدیمی ایران سالانه ٢٥٠ تا ٣٠٠ هزار بشکه از تولید نفت روزانه خود را از دست میدهند. این میادین با حجم بالایی از تزریق گاز و بخار مواجه هستند. همچنین ضروری است برای جلوگیری از افت این میادین و حفظ ساختارشان از فناوریهای جدید و پیشرفته استفاده شود. به همین علت برای صنعت نفت ایران ضروری است که با شتاب زیاد برای سرمایهگذاری در اکتشاف و توسعه میادین جدید اقدام کند.

مدیرکل اسبق امور اوپک وزارت نفت ایران میافزاید: باید اذعان کرد که دوره میادین بزرگ به پایان رسیده است. نه تنها در ایران، بلکه در بسیاری از نقاط دنیا ضرورت سرمایهگذاری در میادین کوچکتر احساس میشود. البته ایران باید تمرکز بالایی هم بر توسعه صنعت گاز خود داشته باشد و موفقیت ایران در صنعت نفت به شدت وابسته به توسعه و استفاده از ذخایر گازی این کشور است.

وی با بیان اینکه فریز نفتی، موضوعی جدید برای اوپک است، ادامه داد:  اوپک تاکنون چیزی مانند فریز نفتی نداشته است. مدیریت اوپک بر بازار جهانی نفت معمولا از طریق نظام سهمیهبندی انجام میشده است. آخرین باری که سهمیههای تولید اوپک تعیین شد مربوط به تابستان سال ٢٠١٣ است و پس از اجرایی شدن تحریمهای بینالمللی بخش قابل توجهی از سهم نفت ایران در بازار ازدست رفت. به همین دلیل است که موضع رسمی و منطقی ایران، بازیابی سهمیه های تعیین شده در سال ٢٠١٣ در اوپک است تا به سقف تولید مجموع ٣٠ میلیون و ٤٥٠ هزار بشکهای برسد.

براساس این گزارش، تولید نفت اوپک در ماه ژوئیه ٢٠١٦ معادل ٣٣ میلیون و ٤٤٠ هزار بشکه در روز بوده است.

برکشلی همچنین معتقد است که فریز نفتی ابتکار اشتباهی برای اوپک است. وی می گوید: اوپک سازمانی است که مسئولیت جمعی بر عهده دارد تا وضعیت مدیریت بازار و تنظیم عرضه، تقاضا و قیمتها را مدیریت کند. ابتکار فریز نفتی اوپک  را از ساختار سازمانی خود خارج خواهد کرد و دیگر کنترل بر قیمت یا ظرفیت مازاد عرضه نفت نخواهد داشت. در همینحال، ایران امیدوار است وارد فاز گذار شود و سایر اعضای اوپک، نیاز این کشور برای بازگشت به سهم بازار پیشین خود را بپذیرند. موضوعی که ولادیمیر پوتین، رییس جمهور تاثیرگذار روسیه نیز آن را تایید کرده است.