نگاهی به سود و زیان خطوط هوایی تیک‌آف صنعت هوایی برای سود

طبق گزارشهای به دست آمده به نظر میرسد که هزینه نیروی انسانی، بیشترین سهم را در این بین دارد. بعد از آن هزینههای مربوط به سوخت و استهلاک هواپیما و در نهایت سرویس و نگهداری است. بر این اساس، کاهش هزینه در هر کدام از این بخشها میتواند خطوط هوایی را از زیان به سود برساند.

در گزارشی که سایت استاتیستا منتشر کرده است، آماری از سود و ضرر خطوط هوایی جهان در سالهای 2004 تا 2016 ارائه شده است. در این گزارش عنوان شده است که شرکتهای بزرگ هوایی در برخی سالها گردش مالی منفی را تجربه کرده و مجبور به پرداخت بدهیهای سنگینی بودهاند. شاید بتوان دلیل این موضوع را رقابت شرکتهای هواپیمایی در روند خصوصیسازی دانست.

در سال 2004 خسارت محاسبه شده برای خطوط هوایی معادل 5/6 میلیارد دلار بوده است. در این سال دیوان عدالت اروپا، نظامنامهیی تدوین کرد که براساس آن، شرکتهای هواپیمایی ملزم به پرداخت خسارت به مسافران برای لغو و تاخیرهای خاص شدند. شاید یکی از موارد خسارتهای خطوط هوایی گزارش شده همین موضوع باشد. در سال 2005 گردش مالی خطوط هوایی نسبت به سال 2004 شرایط بهتری را تجربه کرد اما همچنان به سود نرسیده بود. خسارات وارده به این صنعت نزدیک به 4/1میلیارد دلار بوده است. سال 2005 شروع بحران اقتصادی در اروپا بود اما به نظر میرسد در سالهای اول، این بحران بر صنعت هوایی تاثیرگذار نبوده و حتی از سال 2006 خطوط هوایی شاهد حرکت به سمت سوددهی بودهاند. همانطور که در سال 2006 نیز خسارات وارده به این خطوط نسبت به سال 2005 کمتر شده و نه تنها خسارتی در این صنعت نبوده، سوددهی را نیز تجربه کرده است. در این سال صنعت هوایی جهانی سودی معادل 5 میلیارد دلار داشته است.

در سالهای بعد همچنان این حرکت رو به افزایش در خطوط هوایی دیده میشود. در سال 2007 میزان سود صنعت هوایی حدود 14/7میلیارد دلار بوده است. همانطور که گفته شد، سالهای اولیه بحران اقتصادی اروپا تاثیری بر صنعت هوایی جهان نداشت اما در سال 2008 یکباره این صنعت شاهد افت شدید سوددهی بوده و تا مرز 26/1میلیارد دلار خسارت پیش میرود. علاوه بر اینکه این بحران میتوانست بر هزینههای صنعت هوایی خسارت وارد کند، کاهش رشد اقتصادی کشورهای صنعتی و توسعه یافته و افت مبادلات تجاری و صنعتی این کشورها نیز تاثیر منفی زیادی بر صنعت هواپیمایی جهان داشت.

سال 2009 هم با اینکه خسارت وارده به خطوط هوایی کمتر از سال قبل بود اما همچنان با سوددهی فاصله داشت. در سال 2006 خسارت وارده به صنعت هوایی جهانی معادل 4.6میلیارد دلار بوده است. از سال 2010 صنعت هوایی رونق سابق خود را کسب و حرکت خود را در جهت سوددهی آغاز کرد. در سال 2010 با یک حرکت جهشی، خطوط هوایی جهان از رشدی منفی در سال 2009 به سود 17.3میلیارد دلاری در سال 2010 رسید. همچنین در سال 2011 این سوددهی جهشی در صنعت هوایی جهان افت پیدا کرد اما دیگر خسارت سالهای 2008 و 2009 را تجربه نکرد. در سال 2011 میزان سود خطوط هوایی به 8.3 میلیارد دلار رسید.

این سوددهی با شیبی ملایم در سالهای بعد نیز ادامه پیدا میکند. همانطور که در گزارش آمده است سوددهی خطوط هوایی در سال 2012 به 9/2میلیارد دلار و در سال 2013 به مبلغی معادل 10/7میلیارد دلار رسید. آنطور که از گزارشهای مختلف به دست میآید به نظر میرسد سود خطوط هوایی طی سالها به دلیل افزایش سرمایهگذاری، افزایش تقاضا در بخش مسافر و کاهش هزینهها به سمت افزایش سیر کرده است. برخی گزارشها، کاهش هزینهها را مربوط به کاهش قیمت سوخت مصرفی در سال 2013 نسبت به سالهای قبل میداند. در سال 2014 نیز این رشد با همان سرعت سالهای قبل ادامه دارد و سوددهی صنعت هوایی جهان معادل 13/7میلیارد دلار شد. در سال 2015 سوددهی در خطوط هوایی رشد چشمگیری را شاهد بود.

این صنعت در سال 2015 با حرکتی جهشی به سودی نزدیک به 35/5میلیارد دلار رسید و در سال 2016 صنعت هوایی جهان، سودی تا مرز 40میلیارد دلار را تجربه کرد. از آنجا که امروز شبکههای حمل و نقل با توسعه اقتصادی و اجتماعی، رابطه تنگاتنگی پیدا کردهاند به نظر میرسد در این سالها، اقدامات گستردهیی در جهت بهبود گردش مالی صنعت هوایی شده است.

آن طور که در گزارشها بیان میشود، یکی از فعالیتهای تاثیرگذار در جهت افزایش سود در این صنعت، فشار قوانین برای کاهش هزینهها و افزایش کیفیت در خطوط هوایی است. در عین حال پیدایش شرکتهای هوایی ارزانقیمت، رشد خطوط هوایی در کشورهای پیشرفته و گسترش ارتباطات بازرگانی و تجاری ازجمله دیگر مواردی است که میتواند صنعت هوایی را رشد دهد.