زغال سنگ با ترامپ می‌ماند؟

محرکهای قیمت جهانی زغالسنگ

به نقل از ماینینگ، در اقتصاد جهان تاکنون ۴ فاکتور بهعنوان مهمترین محرکهای قیمت زغالسنگ مطرح بوده است، نخست میزان تولید و تقاضای فولاد، مادهای که زغالسنگ در جریان فروش و صدور آن مصرف میشود.  دوم میزان تقاضای برقی که هنوز با سوزاندن زغالسنگ تولید میشود، سوم دخالت دولت چین در بازارهای فولاد و زغالسنگ به عنوان بزرگترین تولیدکننده فولاد که بیشتر کارخانههای آن دولتی هستند و چهارم قیمت گاز طبیعی بهعنوان رقیب مستقیم زغالسنگ در بازار تولید برق و حالا فاکتور پنجمی هم از راه رسیده است: تصمیم دونالد ترامپ نامزد ریاستجمهوری امریکا برای اینکه دوباره زغالسنگ را بر مسند پادشاهی بنشاند.

چه فاکتورهایی زغالسنگ را عقب میراند؟

بیشتر فاکتورهای یادشده در محدوده کنترل رییسجمهور امریکا نیستند. صنعت زغالسنگ این کشور بیش از همه از سقوط بازار فولاد ضربه خورده است. از سال ۲۰۰۷میلادی و با سقوط بازار جهانی تاکنون تولید فولاد در امریکا و سایر نقاط جهان کاهش یافت و چین هم کموبیش روند رو به توسعه خود را جمعو جور کرد، بنابراین تا زمانی که فولاد در رکود است، صنعت زغالسنگ نمیتواند به روزهای طلایی خود برگردد.

علاوه بر رکود بازار فولاد بازار برق هم به زغالسنگ روی خوش نشان نمیدهد، بازاری که تاکنون بیش از ۹۰ درصد زغالسنگ امریکا را میخرید. به ظاهر رقبای زغالسنگ در تولید برق جذابتر بودهاند، انرژیهای تجدیدپذیر و گاز طبیعی. زغالسنگ حتی اگر از پس انرژیهای نو بهویژه باد هم بربیاید اما دیگر با گاز طبیعی به دلیل قیمت پایینتر آن بهعنوان یک سوخت نمیتواند رقابت کند. قیمت سوخت فقط یک مشکل است، مانع دیگری که گاز طبیعی برای زغالسنگ ایجاد میکند، برمیگردد به ساخت نیروگاههای جدید تولید برق که انرژی خود را با زغالسنگ تامین میکنند، به طور کلی هزینههای انرژی که صرف ساخت یک نیروگاه با سوخت گازی میشود، ۲۰ درصد کمتر از نیروگاهی است که سوخت آن با زغالسنگ تامین میشود.

ترامپ ناامید است؟

با این تفاسیر ترامپ هنوز ناامید نیست و میگوید در صورت بُرد، محدودیتهای زیستمحیطی که بر زغالسنگ اعمال شود را تسهیل میکند و قصد دارد مدیرانی دلسوز را برای صنعت زغالسنگ در سازمان حفاظت از محیطزیست امریکا منصوب کند، برای اکتشاف گاز طبیعی محدودیتهایی وضع کند و حتی آن را به سطح قابل رقابت با زغالسنگ برساند. شاید ترامپ بتواند از پس دغدغههای جهانی زیستمحیطی بربیاید و آنچه را که به تازگی از سوی رهبران جهان در پاریس مورد توافق قرار گرفته، نادیده بگیرد، اما از پس سازندگان نیروگاهها نه! این سرمایهداران آیندهنگر میدانند که باید در نظر داشته باشند که هر آنکه پس از ترامپ بر مصدر ریاستجمهوری ایالات متحده بنشیند، احتمال بیشتری دارد که بر گرم شدن کره زمین و تغییرات آب و هوایی سیاره نگاه محافظهکارانهای داشته
باشد. بنابراین انتظار نمیرود که آنها از ساخت نیروگاههای زغالسنگی با عمر ۴۰ تا۶۰ ساله استقبال کنند.

به هر حال هنوز گاز طبیعی از زغالسنگ ارزانتر است و بهطور تقریبی در هر کیلووات ساعت سوخت، نیمی از دیاکسیدکربنی را تولید میکند که زغالسنگ منتشر میکند تا بسوزد و برق تولید کند و تاکنون هم تاثیر بسزایی در کاهش انتشار گاز دیاکسید کربن داشته است و اگر ترامپ هم در انتخابات ماه نوامبر برنده شود، شاید بتواند با دستاویز قرار دادن فاکتورهایی که در اختیار دولت است، زغالسنگ را بالا بکشد، اما حتی در مسند رییسجمهور امریکا هم نمیتواند بر روندی که بر تولید جهانی فولاد حاکم است یا بر تمایلی که در افکار عمومی امریکا نسبت به مصرف بهینه انرژی وجود دارد، غلبه کند.