ترامپ تهدیدی برای خودروسازان داخلی و خارجی؟

در هر صورت آنچه مهم بهنظر میرسد این است که شرکتهایی که در انتظار انتخابات آمریکا بودند در شرایط کنونی این اطمینان را پیدا کنند که انتخاب ترامپ خدشهای به اعتبار جهانی آنها وارد نخواهد کرد. با این حال بهنظر میرسد که این شرکتها همچنان بلاتکلیف ماندهاند و در انتظار اعلام برنامههای رئیسجمهور ایالاتمتحده آمریکا درباره برجام هستند.

با این حال با توجه به ترسی که هماکنون بسیاری از شرکتهای خودروساز خارجی برای مذاکره با مقامات صنعتی کشورمان دارند، اما خودروسازان خارجی فعال در آمریکا نیز انتخاب دونالد ترامپ را برای خود تهدید میبینند؛ چراکه رئیسجمهور آینده آمریکا در زمان تبلیغات انتخاباتی وعده داده بود که توافق تجارت آزاد آمریکای شمالی را لغو کند. ترامپ تهدید کرده بود که برای حفظ مشاغل آمریکایی، توافق تجارت آزاد آمریکای شمالی را مورد بازبینی قرار دهد و برای خودروهایی که از مکزیک وارد میشوند، تعرفه وضع کند. همچنین از زمانی که فورد برنامهاش برای انتقال تولید خودروهای کوچک به مکزیک را اعلام کرد، ترامپ وعده داد این خودروساز را برای تغییر تصمیمش تحتفشار قرار دهد.

از سوی دیگر خودروسازان آلمانی هم از هر گونه محدودیتهای تجاری جدید آمریکا با مکزیک آسیب خواهند دید. انجمن VDA که نماینده فولکس واگن، دایملر و سایر خودروسازان و تامینکنندگان است، در بیانیهای اعلام کرده است که این واهمه وجود دارد که آمریکا در دوره رئیسجمهور جدیدش مانند چین تنها به اقتصاد داخلی متمرکز شود که به جریان تجارت بینالمللی آسیب خواهد زد. همچنین پیروزی غیرمنتظره ترامپ بر گروههای خودروسازی مانند بامو که سرمایهگذاری سنگینی در تولید مکزیک برای صادرات به بازار آمریکا داشتهاند، لطمه خواهد زد. اما گذشته از تهدیداتی که این روزها متوجه برخی از شرکتهای خودروسازی جهان همزمان با اعلام نتایج انتخابات آمریکا میشود، در ایران نیز نگرانیها هرروز ابعاد تازهای پیدا میکند؛ بهطوریکه برخی اخبار حکایت از آن دارد که شرکتهایی که پیش از این ورود خود به بازار ایران را اعلام کرده بودند با انتخاب ترامپ نتیجه مذاکرات را به بعد از مشخص شدن برنامههای ترامپ موکول کردهاند؛ چراکه برخی از این شرکتها در بازار آمریکا فعال هستند و نمیخواهند فعالیتشان در آمریکا تحتتاثیر ایران قرار بگیرد. در این زمینه میتوان به شرکت فیات کرایسلر اشاره کرد. هماکنون شرکت فیات مالک شرکت کرایسلر آمریکا است و سهام این شرکت در بورس نیویورک عرضه میشود. این شرکت نمیخواهد به دلیل همکاری با ایران زیر تیغ دولت ایالاتمتحده قرار گیرد.

شرکت کرهای کیا موتورز هم مدتی است مذاکره را برای همکاری مجدد با شرکت سایپا آغاز کرده است، اما این شرکت هم سهم بزرگی در بازار آمریکا دارد و قطعا مانند فولکس واگن نمیخواهد بازار خودروی آمریکا را فدای ایران کند . شرکتهای سوزوکی، نیسان و مزدا هم که گرم مذاکرات با طرفهای ایرانی هستند با آمدن ترامپ دست به عصاتر حرکت میکنند تا سیاستهای اصلی دولت جدید آمریکا در خصوص برجام و همکاری شرکتهای بینالمللی با ایران شفافتر شود. اما در میان شرکتهایی که با ایران قرار داد امضا کردهاند شرکتهای فرانسوی خیالشان راحتتر است؛ چراکه سهمی از بازار آمریکا ندارند و بهدنبال بهدست آوردن بازار ایران و تبدیل ایران به مرکز تولیدشان در خاورمیانه هستند. هرچند که برخی از مقامات فرانسوی نیز تاکید میکنند که موسسات مالی همچنان نگران نقض تحریمهای آمریکا هستند و به همین دلیل تمایلی به مشارکت در قراردادهای همکاری جدید با ایران نشان نمیدهند با این حال اما رنو و پژوسیتروئن که خودروهای برند پژو، سیتروئن و دی اس را تولید میکند، سرمایهگذاری و تولید در ایران را که زمانی بازار آن را در اختیار داشتند، افزایش دادهاند. در این زمینه چندی پیش کارلوس تاوارس، مدیرعامل پژوسیتروئن ابراز امیدواری کرده بودند وعده ترامپ برای لغو توافق هستهای ایران هرگز عملی نشود.هرچند که وی در زمان عقد قرارداد با ایران خودرو نیز تاکید کرده بود که برای عقد قرارداد با ایران با جهان هماهنگ است وخدشهای به قرارداد یاد شده وارد نخواهد شد.

از سوی دیگر ظاهرا شرکت رنو نیز نگرانی از تهدید ترامپ ندارد؛ چراکه این شرکت نیز جزو شرکای پیشگام در قرارداد با ایران بود و حتی از تولید 500 هزار دستگاهی تولید خودرو در ایران سخن گفته است. در هر صورت آنچه مشخص است بهنظر میرسد که شعارهای تبلیغاتی ترامپ مبنی بر لغو برجام و یا لغو موافقتنامه تجارت آزاد آمریکای شمالی که پیشتر تهدیدی برای خودروسازان خارجی و داخلی بود تنها در حد یک شعار تبلیغاتی باقی بماند.در این زمینه یک کارشناس اقتصادی تاکید میکند که یکی از قولهای ترامپ بهبود وضعیت اقتصادی آمریکاست و بدون شک این بهبود وضعیت بهواسطه تعامل به وجود خواهد آمد، نه جنگ و ستیزهای سیاسی با ایران؛ از طرفی، برجام یک توافق بینالمللی به حساب میآید و عمل نکردن به آن از سوی آمریکا نامحتمل است.