خسارت 20 تا 30 درصدی در باغ‌های مرکبات شمال

هنوز 3-2 هفتهای از خبر خوش تولید تصاعدی مرکبات در کشور نگذشته بود که هفته گذشته سرمای زودرس و بارش سنگین برف در سه استان شمالی که بیشترین حجم تولید مرکبات را دارد، تمام پنبهها را رشته کرد. براساس پیشبینیهای پیش از سرما امسال تولید مرکبات به 4 میلیون و 300 هزار تن میرسد که علاوه بر تامین بازار داخل امکان صادرات آن هم فراهم بود. دلنگرانی وزارت جهاد کشاورزی برای افزایش تولید و ضرر باغداران به آنجا رسید که طرحی با عنوان ارائه مجوز برای واردات مرکبات در فصل بهار و تابستان سال آینده به ازای صادرات این محصول را ارائه کرد و حتی طهماسبی معاونت باغبانی وزارت جهاد گفت که به ازای صادرات هر کیلو مرکبات 500 تومان یارانه نقدی میدهیم، اما برف به یکباره تمام این برنامهها را نقش برآب کرد و حالا اگرچه به طور مستقیم حرفی از توقف صادرات زده نمیشود، اما با یک محاسبه سرانگشتی میتوان فهمید که در بهترین حالت، تولید داخلی مرکبات فقط ممکن است جوابگوی بازار داخل بوده و نیازی به واردات نباشد.

سید محمد موسوی مدیرکل دفتر مدیریت بحران و کاهش مخاطرات بخش کشاورزی وزارت جهاد کشاورزی، از بازدید خود از استانهای شمالی خبر داد و گفت: طی بازدیدی که هفته گذشته و پس از بارش برف سنگین از 7 شهر استانهای شمالی داشتهام، مشخص شد که بیشترین آسیب در غرب استان مازندران بوده است. وی اضافه کرد: از 10 باغ در شهرستانهای گرگان،کردکوی، بندر گز، گلوگاه، بهشهر،نکاء و ساری بازدید کردهام و مهمترین عامل اصلی خسارت طولانی بودن مدت سرما و دمای صفر و زیر صفر (منفی 4 درجه) بوده است. موسوی با اشاره به اینکه باغات مرکبات به طور متوسط بین 33 تا 60 ساعت دمای زیر صفر را تحمل کردهاند، تصریح کرد: هر چه به سمت استان گیلان و سمت دریا میرویم، از شدت خسارتها کاسته شده است و بیشترین خسارت در بخشهای غربی و شمالی سه استان گلستان، مازندران و گیلان بوده است.

مدیرکل دفتر مدیریت بحران و کاهش مخاطرات وزارت جهاد کشاورزی در پاسخ به اینکه حجم خسارت را چقدر برآورد میکنید، گفت: در مجموع 10 درصد از محصول مرکبات قبل از بارش برف در باغات برداشت شده بوده و  اگر چه تا دو هفته آینده آثار سرمازدگی بر مرکبات بیشتر مشخص میشود، اما بین 20 تا 30 درصد مرکبات براثر سرما از بین رفته است و به گونهای که تلخ شده است. به گفته این مسئول در وزارت جهاد کشاورزی محصولات آسیب دیده باید به سرعت برداشت و به صنایع تبدیلی برای فراوری منتقل شود. وی در پاسخ به اینکه وزارت جهاد سیاست تشویق صادرات مرکبات را در پیش گرفته بود و با این وضع دیگر محصول مازادی برای صادرات وجود ندارد که موسوی پاسخ مستقیمی به این سوال نداد، اما تاکید کرد که به دلیل تولید تصاعدی مرکبات، امکان تامین نیاز بازار داخلی را داریم و نیازی به واردات نیست.

او بیشترین نوع خسارت را در ارقام پرتقال یافا و تامسون اعلام کرد و گفت: نارنگی رقم اونشو هم بیشتری خسارت را دیده است، اما جالب آن است که هر چه بستر کاشت، مدیریت تغذیه و کنترل علفهای هرز در باغات بهتر بوده خسارت آن نیز کمتر بوده است. موسوی به این نکته هم اشاره کرد که کشاورزان و باغداران پس از این سرمازدگی با فشارهای زیادی روبرو هستند، چرا که هزینه برداشت هر کیلوگرم مرکبات 250 تومان برآورد میشود، در حالی که واسطهها و دلالها نیز این وسط بیکار ننشسته و اکنون هر کیلو پرتقال را 500 تومان از باغدار میخرند. مضاف بر انکه با کمبود نیروی کاری و محدودیت شبکه حمل و نقل هم مواجهاند.