بهترین‌گزینه‌ برای‌ تکمیل زنجیره‌ تولید فولاد، صادرات است

وی تصریح کرد: اتفاقاً باید مشوقهایی برای تولیدکنندگان و صادرکنندگان سنگ آهن در نظر گرفت تا تولیدات مازاد بر نیاز داخل را صادرکنند. محمد برقی مدیر بازرگانی شرکت معدنی و صنعتی چادرملو در ادامه این گفت و گو افزود: در حال حاضر شرایط حاکم در بخش معدنی کشور، شرایط مطلوبی نیست. مشکلات تامین مالی، نبود تجهیزات و عدم برخورداری از تکنولوژیهای نوین در امر معدنکاری، هزینههای بالای انرژی و از همه مهمتر هزینههای سنگین حمل و نقل، چند سالی است که فعالان سنگ آهن را دچار مشکل کرده است، شاهد این گفته هم تعطیلی بیش از 80 درصد معادن سنگ آهن است، به عبارتی به غیر از معادن بزرگی چون چادرملو، گلگهر ، بافق و سنگان بخش اعظم معادن تعطیل شده اند و بر اساس آخرین گزارش انجمن سنگ آهن  از 156 معدن فعال ثبت شده در بهار 92 تنها 19 معدن فعالند. یعنی تعطیلی 84 درصد معادن فعال سنگ آهن و کاهش 35 درصدی تولید. برقی گفت: باوجود این شرایط در حال حاضر میزان تولید سنگ آهن در کشور بیش از نیاز واحدهای فرآوری است، بنابراین دولت باید شرایط مساعد و تسهیلات تشویقی برای صادرات این محصول فراهم کند نه اینکه مانع ایجاد نماید

وی گفت: متاسفانه برخی سنگ آهن دانهبندی شده را محصول خام  عنوان میکنند در حالی که  سنگ آهن استخراج شده از معادن پس از عملیات فرآوری در کارخانجات، تبدیل به سنگ آهن دانه بندی شده میگردد و دیگر خام نیست چون ارزش افزوده ایجاد شده است و همین محصولی است که صادر میشود. از طرفی راه پیشگیری از صادرات سنگ آهن و یا هر محصول دیگری ممانعت از صادرات نیست بلکه باید زمینه ایجاد واحدهای پایین دستی را فراهم کرد که متاسفانه این اتفاق کمتر رخ میدهد و دلیل آن هم عدم حمایت تصمیم گیرندگان دولتی و موانع بسیار برای سرمایه گذاران بخش خصوصی است.

برقی یادآوری کرد: چادرملو در سخت ترین شرایط تحریمها توانست با سرمایه گذاری 44 هزار میلیارد ریالی خود  زنجیره فولاد را از معدن تا نورد تکمیل کند و محصولات خود را با بالاترین ارزش افزوده به بازار عرضه کند. بدیهی است بخشی از هزینههای ارزی خرید تجهیزات و ماشین آلات از محل صادرات سنگ آهن دانهبندی شده مازاد برمصرف داخلی تامین شده است. وی گفت: سنگ آهن دانهبندی تنها در واحدهای ذوب کوره بلند استفاده میشود و باید دارای عیار خاص باشد، که در ایران تنها ذوبآهن اصفهان از دانهبندی استفاده میکند و سایر کارخانجات فولاد که دارای کورههای قوس الکتریکی هستند نمیتوانند از دانهبندی استفاده کنند بلکه مواد اولیه آنها آهن اسفنجی است، بر اساس آخرین آمارها اکنون میزان تولید سنگ آهن دانهبندی 8 میلیون تن بیش از نیاز داخلی است.

مدیر بازرگانی شرکت معدنی و صنعتی چادرملو افزود: سرمایهگذاری برای ایجاد واحدهای بالادستی فولاد بسیار سنگین و بازگشت سرمایه زمانبر است بنابراین کمتر سرمایهگذاری تمایل به هزینهکردن در این زمینه دارد مگر با اعطای تسهیلات مناسب. از طرفی وجود مشکلاتی در قوانین معدن به ویژه موضوع اخذ بهره مالکانه، کمبود منابع مالی، نقص قوانین و بوروکراسی در مقابل سرمایهگذاری داخلی و خارجی، افزایش سالانه قیمت حامل های  انرژی و حمل و نقل، کمتوجهی به نقش بخش خصوصی در نیل به اهداف توسعه، تصمیمگیریهای لحظهای و وضع ضوابط خلق الساعه و نبود سیاستهای حمایتی از فعالان معدنی و صنایع وابسته در مواجهه با کاهش قیمتها ناشی از تحولات اقتصادی جهان را میتوان از مهمترین موانعی دانست که بخش خصوصی را از سرمایه گذاری در این صنعت میراند. وی تاکید کرد: مسئولان بجای ایجاد مانع در راه صادرات، بهتر است تدابیری برای بازگشت سرمایه و سود حاصل از صادرات در جهت ایجاد و توسعه واحدهای فرآوری و تکمیل کننده زنجیره تولید بیاندیشیم.

مدیر بازرگانی چادرملو تصریح کرد: رشد نا متوازن صنایع فولادی هم از دیگر چالشهای توسعه است  که باید اصلاح شود،  برای اینکه مواد اولیه واحدهای فولادی تامین شود باید سنگ آهن چند مرحله فرآوری شود. ابتدا به کنسانتره ، سپس گندله و بعد از آن به آهن اسفنجی تبدیل شود تا فولاد سازان بتوانند از آن برای تولید شمش فولادی استفاده کنند. اما کمتر سرمایه گذاری بدنبال کارخانه تولید کنسانتره، گندله و آهن اسفنجی است ولی تعداد و ظرفیت واحدهای نورد که سرمایه اندک و بازدهی بیشتری دارد، 2 برابر ظرفیت تولید فولاد کشور است.

وی افزود: برآوردهای جمعیتی مرکز آمار ایران نشان می دهد، جمعیت ایران در سال 1404 به رقم 85 میلیون نفر میرسد و با توجه به سرانه مصرف فولاد در کشور اگر در بهترین شرایط به حدود 280 کیلو برسد، میزان مصرف داخلی فولاد در سال 1404 به حدود 24 میلیون تن خواهد رسید، پس برای تحقق تولید تا مرز 55 میلیون تن فولاد که در افق 1404 پیش بینی شده است باید بدنبال بازار های جهانی و از طرفی توسعه واحدهای فرآوری باشیم، که در شرایط فعلی امیدی به تامین سرمایه از منابع داخلی نیست.