تحقق اقتصاد مقاومتی با افزایش تولید و رونق کشاورزی

 موضوعی که به عنوان بخشی از اقدامات دولت در این زمینه مورد توجه مطبوعات کشور قرار گرفت. عملیاتیسازی سیاستهای اقتصاد مقاومتی از زمان روی کارآمدن دولت یازدهم، در زمره مهمترین عناصر برنامهریزی و تصمیمگیری مسوولان اجرایی بوده و به همین جهت شاهد گشایشهای اقتصادی قابل توجهی همچون توسعه صادرات بودهایم.

این گزارش بخشی از مهمترین تحلیلهای یک هفته گذشته روزنامهها در زمینه عملکرد دولت را در اجراییسازی سیاستهای اقتصاد مقاومتی بررسی کرده است که در زیر به مهمترین محورهای آن اشاره میشود.

افزایش ظرفیت تولید و رونق صادرات

یکی از مقولههای مهم اقتصاد مقاومتی تکیه بر ظرفیتهای داخلی و رونق تولید است. در این زمینه روزنامه ایران در گزارشی با عنوان «تولید روزانه نفت ایران به 4 میلیون بشکه رسید» نوشت: با آغاز فعالیت دولت یازدهم افزایش ظرفیتهای تولید نفت و گاز به منظور بازگشت به روزهای اوج هدفگذاری شد و در مدت کوتاهی این هدفگذاری محقق شد به طوری که هماکنون تولید نفت ایران به روزانه 4 میلیون بشکه و تولید گاز به حدود 885 میلیون متر مکعب رسیده است.

این درحالی است که طبق برنامه ارائه شده از سوی وزارت نفت تولید نفت و گاز تا پایان سالجاری به ترتیب به 4 میلیون و 50 هزار بشکه و یک میلیارد و 100 میلیون متر مکعب افزایش خواهد یافت.

در دولت یازدهم چهار رکورد درصنعت نفت شکسته شد، نخست رسیدن دوباره تولید نفت به روزانه 4 میلیون بشکه و صادرات 2.6 میلیون بشکه، دوم افزایش دو برابری تولید گاز، سوم برابری برداشت ایران با قطر در میدان مشترک پارس جنوبی و چهارم افتتاح همزمان بزرگترین سرمایهگذاری تاریخ صنعت نفت به ارزش 20 میلیارد دلار.

روزنامه «جهان صنعت» نیز در گزارشی با عنوان «افزایش 40 درصدی تولید در پسابرجام» نوشت: یکی از انتقادات عمدهای که توسط منتقدان در شرایط کنونی به عملکرد دولت وارد میشود در بخش مشارکتهای خودرویی است که بعد از برجام شکل گرفته است. این موضوع در حالی است که برجام موجب شده صنعت خودرو کشور بار دیگر مسیر رشد را طی کند شاهد این موضوع نیز رشد 40 درصدی تولید خودرو در سال 95 است.

به واسطه تشدید تحریمهای بینالمللی در سال 1391 صنعت خودرو با مشکلات عدیدهای مواجه شد و تیراژ تولید خودرو که نقش بسیاری در شاخصهای اقتصادی کشور داشت کاهش جدی پیدا کرد. این کاهش همراه با افزایش دو برابری قیمت خودرو موجب شد که صنعت خودرو نتواند نیازهای مشتریان را پاسخ دهد و از سوی دیگر تاثیرات خود را بر اقتصاد کشور ایجاد کند.

تحقق توافق هستهای و لغو تحریمهای بینالمللی موجب شده که صنعت خودرو کشور بتواند با جذب سرمایه خارجی در مسیر توسعه قرار گیرد. توسعهای که هر چند زمانبر است اما میتواند اثر جدی در اقتصاد کشور و رضایت مشتریان داشته باشد.
درحالی که صنعت خودروسازی پس از تحریمها جایگاه خود را بین صنایع برتر خودرویی در دنیا از دست داده بود، در دولت یازدهم پس از برجام این صنعت احیا شد به طوری که با ورود شرکتهای خودروساز بینالمللی در یک سال، تولید در این بخش نزدیک 40 درصد افزایش یافت.

روزنامه «صمت» نیز در گزارشی با عنوان « جهش 96.7 درصدی صادرات فرش به آمریکا» نوشت: پارسال حدود 350میلیون دلار فرش دستباف ایرانی به کشورهای مختلف صادر شد که از نظر ارزشی 27 درصد و از نظر وزنی 16.5 درصد رشد به ثبت رساند. آمریکا، آلمان، لبنان، امارات، پاکستان، ژاپن، انگلیس، قطر، افریقای جنوبی و استرالیا 10 مشتری اصلی فرش دستباف ایران در سال 1395 بودند و امریکا مقام نخست واردات فرش از ایران را دارد.

«پارسجنوبی نماد تحقق اقتصاد مقاومتی» عنوان گزارشی بود که روزنامه تجارت منتشر کرد. در این گزارش آمده است: بیش از 200 نماینده مجلس شورای اسلامی در بیانیهای با اشاره به بهرهبرداری از فازهای جدید منطقه گازی پارس جنوبی این امر را نماد تحقق سیاستهای اقتصاد مقاومتی عنوان کردند.

در بخشی از این بیانیه می خوانیم: افتتاح همزمان 6 فاز توسعه میدان عظیم گازی پارس جنوبی و شروع بهرهبرداری از لایه نفتی این میدان و چهار طرح پتروشیمی در 27 فروردین ماه 96 با سرمایهگذاری قریب به 20 میلیارد دلار برگ افتخار زرینی برای جمهوری اسلامیایران و موید کارآمدی و توانمندی نظام در سختترین شرایط تحریمهای ستمگرانه علیه صنعت نفت کشور است. امروز مجموعه پارس جنوبی به عنوان نماد تحقق سیاستهای اقتصاد مقاومتی در تارک نظام میدرخشد.

گسترش سرمایهگذاری

یکی از مقولههایی که باید در اقتصاد مقاومتی مدنظر قرار گیرد، تشویق سرمایهگذاری است. در همین زمینه روزنامه «اعتماد» درگزارشی با عنوان «سرمایهگذاری بی سابقه ٢٠ میلیارد دلاری در پارس جنوبی» نوشت: مهمترین شاخص فازهای ١٧، ١٨، ١٩، ٢٠ و ٢١ اجرای آن توسط شرکتهای ایرانی باشد، شرکت مهندسی و ساختمان صنایع نفت (OIEC)، ایدرو شرکت تاسیسات دریایی، پیمانکار فازهای ١٧ و ١٨ و پتروپارس پیمانکار فاز ١٩ بود و مگاپروژه فازهای ٢٠ و ٢١ پارس جنوبی هم از سوی شرکت مهندسی و ساختمان صنایع نفت (OIEC) اجرا شد و به بهرهبرداری رسید.

علاوه بر پیمانکاران اصلی این فازها، ایرانیها در بحثهای اجرایی پروژهها نیز حضور پررنگی داشتند، در این فازها بیش از نیمی از پروژه ساخت داخل است. همچنین راهاندازی فازهای ١٧ و ١٨ و ٢٠ و ٢١ با یک شرکت ایرانی بود. با توجه به اینکه موضوع راهاندازی یکی از مسالههای اصلی در بهرهبرداری از مگاپروژههای صنایع نفت و گازی است، راهاندازی موفق این فازها از اتفاقات ویژهای است که در پارس جنوبی رخ داده است.

رونق کشاورزی

کشاورزی و دامداری به عنوان یکی از مهمترین ظرفیتهای ملی برای تولید داخلی میتوانند نقش مهمی در تحقق اقتصاد مقاومتی داشته باشند. در همین زمینه روزنامه فرهیختگان در گزارشی با عنوان « کشاورزی دومین عامل رشد اقتصادی» نوشت: آنگونه که این مرکز پژوهشی از آمارهای مربوط به حسابهای ملی بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران و مرکز آمار ایران استخراج کرده است، رشد ارزش افزوده بخش کشاورزی در دوره 1394- 1386 کمتر از پنج درصد بود؛ جز سالهای 1394 و 1388 که این میزان فراتر از پنج درصد رفت.

در این گزارش آمده است : رشد بخش کشاورزی در سال 1386 برابر2.2 درصد بود و در سال بعدی به منفی 23 درصد افت کرد، اما در سالهای 1388 و 1389 بار دیگر مثبت شد و به ترتیب به 9.4 درصد و 4.9 درصد رسید. بخش کشاورزی ایران در سال 1390 با وجود آنکه رونق اقتصادی کشور به دلیل افزایش چشمگیر صادرات نفت اوج گرفت، رشد منفی 0.1 درصدی را تجربه کرد، اما در سالهای بعد و در بازه زمانی 1391 تا 1394 به ترتیب رشد 3.7 درصدی، 4.7 درصدی، 3.8 درصدی و 5.5 درصدی را پشت سر گذاشت؛ یعنی در دوره رکود اقتصادی، رشد بخش کشاورزی مثبت شد.

نکته قابل تامل آنکه بررسی حسابهای ملی مرکز آمار ایران گویای آن است که رشد ارزش افزوده این بخش در سال 1386 رقم 1.1 درصدی را ثبت کرد، اما در سالهای 1387 و 1388 به منفی 0.8 درصد و منفی 5.4 درصد رسید. رشد بخش نفت در سالهای 1390 تا 1392 به دلیل اعمال تحریمهای بینالمللی منفی بود اما در سالهای 1393 و 1394 (به دلیل تعلیق تحریمها در سال 1393 و اجرای برجام در دو ماه پایانی سال 1394) این رقم مثبت شد.