3 راه جذب سرمایه خارجی در گردشگری

به باور کارشناسان در شرایط کنونی کشور نیازمند ورود سرمایه‏گذاران خارجی در بخش گردشگری نیز هستند؛ آن هم در شرایطی که پیش‏بینی می‏شود ایران رشدی را که در زمینه افزایش گردشگران خارجی‏اش آغاز کرده، ادامه دهد. چندی پیش کمیسیون سرمایه‏گذاری اتاق بازرگانی ایران در گزارشی ضمن بررسی انواع منابع مالی برای تامین منابع سرمایه‏گذاری گردشگری، چالش‏های این حوزه را نیز مورد واکاوی قرار داد.

براساس این گزارش، صنعت گردشگری با توجه به ویژگی‏های منحصربهفردی که دارد، از ابعاد مختلف برای سرمایه‏گذاران دارای جاذبه و دافعه است؛ از طرفی جزو صنایع پر سود محسوب می‏شود و از طرف دیگر، در کوتاهمدت نمی‏توان از آن انتظار سوددهی زیادی داشت اما باید در این زمینه برای جذب سرمایه‏های خارجی کوشید. انواع روش‏های تامین اعتبار خارجی شامل فاینانس، یوزانس و وام‏های تضمینی خارجی هستند. در مفاهیم حقوقی و قوانین ایران، مفهوم فاینانس بهطور اختصاصی‏تر به استفاده از خطوط اعتباری برای دریافت وام از موسسات بین‏المللی مالی اطلاق می‏شود.

در این روش، مبلغ مشخصی با توافق طرفین از یک کشور یا موسسه دیگری قرض داده و اصل وام به همراه سود آن، طی مدت زمان معلومی (معمولا 5 تا 10 سال) بازپرداخت می‏شود. از سوی دیگر در اصطلاح سرمایه‏گذاری، یوزانس به معنی توافق بر پرداخت قیمت فناوری و تجهیزات دریافت شده در قبال ارائه برات مدت‏دار (مثلا به مدت یک یا دو سال) است. وام دریافتی با توجه به پرداخت آن در مدت زمان کوتاه، مبلغ مقدار کمتری داشته و معمولا در جهت پروژه‏های تجاری مورد استفاده قرار می‏گیرد؛ به این معنی که وام‏گیرنده توان پرداخت هزینه‏های خرید کالا، خدمات یا تکنولوژی را ندارد و مایل است این هزینه‏ها را در طول زمان یا آینده‏ای معلوم بپردازد.

در عین حال، وام‏های تضمینی خارجی که از دیگر اشکال سرمایه‏گذاری خارجی بهشمار می‏رود، با روش فاینانس یک تفاوت عمده دارد و آن هم به برقراری شروط مشخص برای استفاده از وام و اعمال کنترل موسسه وام‏دهنده بر نحوه هزینه شدن وام در زمان اجرای پروژه برمی‏گردد. در این گونه موارد باید مطالعات امکان‏سنجی الزام شده توسط وام‏دهنده به انجام رسیده و توجیه فنی و اقتصادی پروژه مورد قبول وی قرار گیرد. این گزارش با اشاره به این روش‏ها تاکید کرده است که ارزش افزوده بخش گردشگری تاثیر مثبت و معنیداری بر سرمایه‏گذاری بخش گردشگری دارد.

همچنین اعتبارات بانکی تاثیر مثبتی بر سرمایه‏گذاری بخش گردشگری خواهد داشت. محققان در این راستا پیشنهاد داده‏اند دولت ریسک ناشی از تغییر نرخ ارز را برای سرمایه‏‏گذار کاهش دهد و این کاهش را از طریق سیستم‏های بیمه یا سایر سیاستهای حمایتی، محقق کند. به باور آنها، صنعت گردشگری جزو صنایعی سرمایهبر است؛ چرا که مستلزم تهیه و آماده‏سازی انواع زیرساخت‏ها از قبیل استراحتگاه، هتل، رستوران، مراکز خرید، مراکز تفریحی و مهمانخانهها است.