رنسانس ریلی در راه است

این موسسه در گزارش اخیر خود پیشبینی میکند که یک رنسانس ریلی در جهان در راه است و حملونقل بار و مسافر با وصل کردن شهرهای بزرگ به هم رشد قابلتوجهی خواهند داشت. براساس گزارش این موسسه، تا سال ۲۰۵۰ حتی مناطقی از جهان که بهطور سنتی فرهنگ سفر با حملونقل ریلی را نداشتند، مانند کشورهای حاشیه خلیجفارس یا بخشهایی از آسیا که با کمبود سرمایهگذاری مواجه هستند نیز با اشتیاق در حملونقل ریلی سرمایهگذاری خواهند کرد. بررسیها از صنعت حملونقل ریلی نشان میدهد این صنعت نیز همانند بسیاری از صنایع دیگر در سالهای اخیر به شکوفایی رسیده است. بر همین اساس نیز سازمانهای تحقیقاتی دست به ارائه گزارشهایی درخصوص آینده این صنعت و روندهای آن زدهاند. یکی از این تحقیقات از سوی شرکت «آروپ» که دفتر آن در شهر لندن قرار دارد، انجام شده است. براساس این گزارش نیروهایی بر آینده این صنعت اثر میگذارند و میتوانند آن را تا سال ۲۰۵۰ به شدت متحول کنند. در ادامه به نکات کلیدی این گزارش اشاره میکنیم. این نکات برای ایران نیز قابل استفاده است.

کلانشهرها و افزایش شهرنشینی

نخستین عاملی که در توسعه راهآهن و اتصال شهرها به هم و افزایش تقاضا برای این صنعت موثر است، افزایش شهرنشینی و کلانشهرها است. تا سال ۲۰۵۰، حدود ۷۵ درصد از جمعیت جهان در شهرها زندگی میکنند. برآورد میشود که جمعیت شهری در جهان با نرخ دو نفر در هر ثانیه رشد کند و در هر روز حدود ۱۷۳ هزار نفر به جمعیت شهری اضافه شوند. کلانشهرها هم از نظر تعداد و هم از نظر اندازه در حال رشد هستند و اغلب آنها در بازارهای نوظهور قرار گرفتهاند. چهار شهر از ۲۴ کلانشهر با جمعیت بیش از ۱۰ میلیون نفر در چین جای دارند که تا سال ۲۰۲۵ سه مورد دیگر به آنها اضافه میشوند. انتظار میرود تا ۶۰ سال آینده، ۱۹۰ میلیارد پوند صرف یکپارچهسازی شبکههای حملونقل، انرژی، آب و ارتباطات راه دور شود. با رشد این شهرهای بزرگ سیستمها و زیرساختهای شهری و بینشهری تقویت میشوند.

تغییرات جمعیتی

جمعیت جهان در سال ۲۰۵۰ به حدود ۵/ ۹ میلیارد نفر خواهد رسید، البته نرخ رشد آن کاهش خواهد یافت. با این همه مناطق جهان رشد یکسانی نخواهند داشت. در برخی مناطق مانند ژاپن و اروپا رشد جمعیت به سیر نزولی خود ادامه میدهد. انتظار میرود ۹۰ درصد از رشد جمعیت در شهرهای کشورهای درحال توسعه رخ دهد. پیشبینیها حاکی از آن است که یک پنجم جمعیت جهان در سال ۲۰۵۰، ۶۰ سال یا بیشتر داشته باشند. این میزان در حال حاضر تنها ۱۱ درصد است. پیر شدن جمعیت جهان بر طراحی و انتخاب گزینههای حملونقل اثرگذار خواهد بود. همچنین انتظار میرود تا سال ۲۰۵۰ نیمی از جمعیت جهان وارد طبقه متوسط شده باشند، این امر نیز تاثیرات زیادی بر حجم مسافران و نیز انتخاب وسایل حملونقل خواهد گذاشت. این موضوع در اقتصادهای نوظهور بیشتر مشهود خواهد بود و حتی رشد اقتصادی را نیز متاثر خواهد کرد. این موضوع علاوه بر چین و هند در کشورهایی مانند نیجریه، پرو، فیلیپین و بسیاری از کشورهای جهان نیز بارز است.

تغییرات آب و هوایی

اثرات مربوط به تغییرات آب و هوایی پیچیده بوده و اثرات گستردهای در سطح جهانی خواهد گذاشت. تغییرات دمایی و سایر پدیدههای حاصل از آن تاثیرات زیادی بر طراحی زیرساختهای حملونقل، تعمیرات و نگهداری، عملیاتی شدن و افزایش استفاده از حملونقل عمومی در آینده خواهد گذاشت. به همین دلیل نیز وضعیت حملونقل ریلی در چارچوبهای درونشهری و برونشهری میتواند شاهد تغییرات قابلتوجهی باشد. در برخی مناطق نیز که در خطر بالا آمدن سطح دریا قرار میگیرند، برخی تعمیرات و هزینههای نگهداری باید انجام شوند زیرا در غیر این صورت صنعت سفر و نقل بار ریلی با مشکل مواجه میشود. همچنین مقرراتی که برای کاهش کربن موجود در جو وضع میشود تا از این پدیدهها جلوگیری کند، منجر به برخی تغییرات در سیستمهای حملونقل از جمله صنعت ریلی خواهد شد.

اثرات هوشمند شدن و پیشرفت فناوری روی حملونقل

براساس گزارش مجمع حملونقل بینالمللی تا سال ۲۰۵۰، حملونقل مسافران بین ۲۰۰ تا ۳۰۰ درصد و میزان حملونقل بار بین ۱۵۰ تا ۲۵۰ درصد افزایش خواهد یافت که بخش مهمی از آن در اختیار حملونقل ریلی قرار میگیرد. این گسترش بازار به معنی آن است که باید در مورد این حجم از رشد انتقال بار و مسافر تدابیر خاصی اندیشیده شود. به این ترتیب انتظار میرود استفاده از روشهای هوشمند در حملونقل با جدیت بیشتری پیگیری شود. پرسرعتتر شدن قطارها یکی از این وجهها خواهد بود که مورد توجه قرار خواهد گرفت. استفاده از قطارهایی که مصرف انرژی را بهطور بهینه انجام دهند نیز در آینده از جمله مواردی است که مهم تلقی میشود.

نتیجهگیری

با مروری بر عواملی که ذکر شد، به نظر میرسد آینده صنعت ریلی تا سال ۲۰۵۰ از نظر موسسه آروپ درخشان باشد و حملونقل بار و مسافر با وصل کردن شهرهای بزرگ به هم رشد قابلتوجهی خواهند داشت. این تغییرات حتی میتواند مانند یک رنسانس ریلی در جهان باشد. براساس این گزارش، حتی مناطقی از جهان که بهطور سنتی فرهنگ سفر با حملونقل ریلی را نداشتند، مانند کشورهای حاشیه خلیجفارس یا بخشهایی از آسیا که با کمبود سرمایهگذاری مواجه هستند نیز با اشتیاق در حملونقل ریلی سرمایهگذاری خواهند کرد. با این حال چالشهایی در این خصوص وجود دارد که برای این بازار هزینههایی ایجاد میکند. برای مثال، صنعت ریلی در جهان باید بیشتر رقابتی شود و وابستگی کمتری به بودجههای دولتی داشته باشد. همچنین افزایش کارآیی و قابلیت اطمینان به حملونقل ریلی در کنار حل معضلات مربوط به امنیت و ایمنی باید در دستور کار قرار بگیرند. در این شرایط، چشمانداز حملونقل ریلی در سال ۲۰۵۰ از نظر حملونقل مسافر و بار، بسیار روشن خواهد بود.