شرط جهانی شدن استارتاپ‌ها

متاسفانه آشنایی صاحبان شرکتهای نوظهور در ایران با خارج از کشور بسیار کم است، ولی استارتاپهایی نیز وجود دارند که از طریق ارتباط با یک شرکت مادر در خارج از کشور تاسیس شدهاند و در داخل برای آن شرکت مادر برنامه نویسی میکنند. عملا وجود آنها بسته به شرکت مادر دارد. در مجموع باید بگویم آنطور که باید و شاید شرکت نوظهور جهانی در ایران وجود ندارد، امید میرود این پدیده بیشتر رشد کند. امروز درسهای کارآفرینی و جهانی شدن کسب و کار در گرایش بینالملل در دانشگاهها بسیار جدی گرفته شده است، امیدوارم فارغ التحصیلان بتوانند کمک کنند تا شرکتهای ما در بازارهای جهانی فعال شوند. مشکلاتی نیز در زمینه زیرساخت به لحاظ فنی، محیطی، سیاسی، فرهنگی و... دیده میشود که لازم است مقداری مورد بررسی قرار گیرند تا شرایط لازم برای رشد استارتاپها ایجاد شود.

البته فقط مشکلات زیرساختی مطرح نیست و همانطور که اشاره کردم ما نیازمند این هستیم که شناخت کارآفرینان ما از بازار جهانی ارتقا یابد. درواقع آنها باید با نحوه جهانیشدن و صادرات محور کردن شرکت خودشان آشنایی پیدا کنند. امیدوارم وزیر جدید ارتباطات که جوان نیز هستند، با انعطاف بیشتر و نگرش خاصتری به پدیده اقتصاد دیجیتالی بنگرند و اجازه رشد نه تنها به استارتاپها بلکه به تمامی شرکتهای موجود در کشور بدهند، چراکه سایر شرکتها نیز با مشکلات نام برده شده، مواجه هستند. علاوه بر این موارد، طبق آمار منتشر شده توسط بانک جهانی، رتبه ما در فضای کسب و کار چهار پله سقوط کرده است.

گفته شده که بخش خصوصی که گزارشگر وضعیت ایران به بانک جهانی است، به پرسشنامههای این نهاد منصفانه پاسخ نمیدهد. به نظر من، این بدترین بهانهای است که میتواند بیان شود؛ این بهانه در هیچکشوری شنیده نشده است. بعید میدانم بخش خصوصی بتواند روی شاخه درخت بنشیند و درخت را از بیخ و بن ریشه کن کند. این اظهار نظر در حالی صورت گرفته است که ارائه گزارش غیرواقعی به بانک جهانی، نهایتا جذب سرمایهگذاری خارجی را با مشکل مواجه میکند و بازار را به رکود میکشاند. این امر برای بخش خصوصی ما یک نوع خودکشی محسوب میشود. بنابراین باید بگویم هیچگونه غرضی در ارائه گزارش توسط بخش خصوصی وجود ندارد. در مجموع، در توضیح علت کاهش رتبه ایران در فضای کسب و کار باید بگویم که کشورهای دیگر هم بیکار ننشته اند. ما در بخشهایی با بهبود و رونق مواجه شده ایم، اما دیگران کارنامه بهتری از ما دارند.

دیگر کشورها رقابت زیادی در این زمینه دارند و تلاش میکنند خودشان را در بازارهای جهانی به بهترین نحو نشان دهند. درست است در ایران تحولاتی رخ داده، اما باز هم نسبت به برخی کشورها عقبتر هستیم. ما نیازمند یک نوع رقابت پذیری و سرعت در زمینه فضای کسب و کار هستیم.