تشریح سیاست توزیع ارز مداخله‌ای

بنابراین بهطور کلی بانک مرکزی این سیاست را داشته و هر جا احساس میکرده تقاضای ارز زیاد است یا زمانی که بازار جدید و کاذبی برای تقاضای ارز در حال شکلگیری بوده، سیاست توزیع ارز مداخلهای دنبال شده است. من فکر میکنم این بار هم بانک مرکزی از طریق صرافیهای دولتی تلاش کرد تا حدودی بازار را کنترل کند، منتهی حجم تقاضایی که وجود دارد، شاید خیلی بیشتر از چیزی است که بانک مرکزی پیشبینی میکند یا اینکه احیانا منابعی را برای کنترل بازار کنار گذاشته است. دلیل اصلی افزایش ارز هم به وجود نااطمینانی در آحاد مردم نسبت به آینده باز میگردد. حجم پولی که در این چهار- پنجساله در اقتصاد ایجاد شده و شاید بیش از سه برابر شده است، طبیعی است که جایی برای پس انداز میخواهد. تا به الان، بانکها گزینه خوبی برای بازدهی مناسب سپردههای مردم بودند. از وقتی که کاهش نرخ سود سپرده بانکی اتفاق افتاد، مردم دنبال یک گزینه بهتر میگشتند. طبیعتا حوزه تولید یا بخش بورس نتوانستند این منابع را جذب کنند و درنتیجه همه به سمت خرید سکه و ارز رفتند. اینها دلایل اصلی افزایش قیمت در بازار بوده است. به نظر میرسد افرادی هم که در زمینه اقتصاد تصمیمگیر هستند، این مساله را که باید ارز گران شود تا مقداری تعادل در واردات و صادرات اتفاق بیافتد و تراز بازرگانی از این طریق مثبت شود، جزو سیاست اصلی خودشان قرار دادهاند و اینها هم از جمله دلایل گران شدن ارز در یکی دوماهه اخیر است. همچنین عمدتا جو روانی باعث میشود همه برای خرید کالایی مثل ارز به بازار هجوم بیاورند، منتهی اینکه گفته شده این سرمایهگذاری برای آنها نفع ندارد، بعید میدانم. اگر مردم ریال نزد خود نگه دارند، چون قدرت پول ملی در مقابل ارز خارجی کاهش پیدا میکند، ضرر است، بنابراین برای اینکه پول خودشان را حفظ کنند به سمت خرید ارز میآیند و در نتیجه نمیتوان گفت که اینها ضرر میکنند. کسانی که در بورس سرمایهگذاری کردند، گاهی با افزایش قیمت مواجه و بنابراین برنده شدند و گاهی اوقات هم با افت قیمت مواجه شدند و درنهایت ضرر کردند. کسی که در حوزه ارز و طلا حداقل برای سه چهار دهه به جز چند دوره زمانی کوتاه، وارد شده است ضرری نکرده، چون پول خودش را حفظ کرده و این افزایش قیمت همیشه دائمی بوده و مدام در چهار دهه اخیر قیمت ارز و سکه روندی صعودی داشته و بنابراین نمیتوان گفت کسی در این بازار ضرر میکند. البته اقتصاد کشور از این موضوع لطمه میبیند، یعنی پولهایی که باید وارد سرمایهگذاریهای مولد شود در خانهها نگهداری میشود و بخشی از آن نیز باعث افزایش قیمت خواهد شد.