رونق چرخه اقتصادی حمایت از تولید ملی است

هر کشوری برای دستیابی به توسعه پایدار، نیازمند حمایت از تولید داخل در رقابت با کالاهای خارجی است. در ایران نیز مسئولان و اقتصاددانان بر این باورند که راه رسیدن به توسعه اقتصادی از مسیر تقویت تولید داخلی و حمایت از تولیدکنندگان می گذرد. از این رو با تحقق چنین فرایندی ضمن به حرکت در آمدن چرخ تولید، اشتغال و رونق اقتصادی را بیش از پیش در کشور شاهد خواهیم بود؛ موضوعی که در هفته گذشته بازتاب گسترده ای در روزنامه های اقتصادی داشت.

ابزارهای حمایتی از تولید ملی
شناخت دقیق ابزارها و راهکارهای موجود یکی از مهمترین عوامل در جهت حمایت از تولید داخلی محسوب می شود. از نگاه اقتصاددانان این موضوع باید در همه عرصه های اقتصادی به یک اندازه مورد توجه قرار گیرد و همه نهادهای ملی به یک اندازه در به ثمر رسیدن آن سهیم باشند.
روزنامه «تجارت» در یادداشتی با عنوان «صادرات کلید حمایت از کالای ایرانی» نوشت: حمایت از کالای تولید داخل بخش مهمی از پازل اقتصاد مقاومتی است و بخش زیادی از اهداف اقتصاد مقاومتی را محقق خواهد کرد. مهمترین موضوع درباره شعار امسال شیوه صحیح حمایت از کالای ایرانی است و برای حمایت از کالای تولید داخل دو بخش اساسی داریم که بخش اول و مهم تر آن رفع مسائل و مشکلات واحدهای تولیدی است.
واحدهای تولیدی این روزها با مشکلات متعددی مواجه هستند از جمله تأمین نقدینگی، مسائل مالیات و تأمین اجتماعی، تسهیلات بانکی، بروکراسی اداری و...؛ در این میان برداشت موانع پیش روی واحدها و کاهش هزینه آنها اولین گام برای حمایت از کالای ایرانی است.
همچنین دومین گام برای حمایت از کالای ایرانی صادرات آن و برجسته کردن تولیدات داخل کشور در بازارهای جهانی است. برای این منظور باید زمینه حضور تولیدات ایران را با پرداخت یارانه حضور در نمایشگاهها، شیوههای نوین بازاریابی و... فراهم کرد که این برنامهها جزو اولویتهای امسال اتاق بازرگانی هم قرار دارد.
روزنامه «دنیای اقتصاد» در گزارشی با درج عنوان «حمایت از کالای ایران با ابزارهای شفاف» آورد: معمولا بازارهای رسمی و ساختار یافته فضای شفافی ایجاد میکنند تا تولیدکنندگان و مصرفکنندگان با کمترین هزینه به یکدیگر دسترسی داشته باشند و از آنجا که بازار سرمایه به خصوص بورس کالا بازاری شفاف و سازمان یافته و محلی برای معاملات شفاف کالاست به خوبی میتواند این نقش را ایفا کند.
از آنجا که بورس کالا بازاری شفاف است خریداران و فروشندگان بهصورت مستقیم با یکدیگر در تعامل هستند، ذی نفعان زیادی این بازار را رصد میکنند و این بازار تحت نظارت است، این بورس میتواند نقش مهمی در تحقق شعار حمایت از تولید داخلی ایفا کند.
در حال حاضر بازارهای شفافی هستند که میتوانند در کاهش رانتها و تخصیص بهینه منابع کمک کنند تا واحدها بر اساس مزیتهای ذاتی و رقابتی خود فعالیت کنند که از این منظر بورس کالا بسیار میتواند کمککننده باشد.
روزنامه «کسب و کار» با انتشار گفت و گویی از مینو اصلانی رئیس سازمان بسیج جامعه زنان کشور به بررسی نقش زنان را در حمایت از کالای ایرانی پرداخت و نوشت: همه ما باید برای مصرف کالای ایرانی به عنوان یک افتخار به خود ببالیم البته در این زمینه خانوادهها و مادران میتوانند پیشقدم در استفاده از کالای ایرانی باشند. البته مصرف کالاهای ایرانی نیاز به فرهنگ سازی دارد و چون سبد کالایی خانواده دست مادران است، مادر باید به اینکه کالای ایرانی استفاده میکند به خود ببالد.
در تمام این فرایند چون مادر نقش محوری به ویژه در تربیت افراد خانواده دارد نقش پررنگی برای هدایت خانوادهها به استفاده از کالای ایرانی دارد و حتی باید پیامدهای مثبت آن را به فرزندان بیاموزد. این فرهنگ سازی در اولین قدم به عهده مادر، سپس رسانهها و پس از آن تولیدکنندگان است و در صورتی که کیفیت کالا افزایش چشمگیری داشته باشد، خانوادهها با تمام قدرت از کالای ایرانی استفاده میکنند.
«راهکارهای دهگانه بخش خصوصی برای حمایت از کالای ایرانی » عنوان روزنامه «تعادل» است که در آن آمده است: یکی از دلایل توسعه نیافتگی ایران جزیره ای عمل کردن دولت و اندیشمندان حوزههای مختلف اجتماعی و فنی است. دولت تا دیر نشده باید به دور از تعصبات مکاتب اقتصادی دست به اصلاحات نوین بزند.
به اعتقاد بسیاری از کارشناسان و کارآفرینان، اقتصاد ایران با ادامه حرکتهای ناهمگون در عرصه تصمیمگیری فعلی قادر نخواهد بود در اقتصاد جهانی نقشی درخور توجه با توجه به پتانسیلهای خود داشته باشد.
در حالی که عدم ایجاد اعتماد و ریسک بالا سرمایهگذاران را به حالت صبر و انتظار فرو برده است، این شرایط سرمایهگذاری در بخشهای مولد را به تاخیر میاندازد. در تدوین نقشه راه تولید و تعیین اولویتهای سرمایهگذاری نباید دیگر به مزیتهای نسبی تکیه کنیم که اتکا به منابع طبیعی و توسعه خامفروشی باشد؛ بلکه باید با تحولات جهانی حرکت کرده و به دنبال خلق مزیت باشیم. تا زمانی که استراتژی توسعه صنعتی نداشته باشیم، بسیاری از حمایتها به هرجومرج خواهد رفت. حمایت دایمی منجر به عدم رقابتی شدن کالای ایرانی و گسترش رانت خواهد شد.
نقش کلیدی تقویت زیرساخت ها در حمایت از کالای ایرانی
تقویت زیرساخت های اقتصادی یکی از مهمترین اقداماتی است که انتظار می رود به عنوان نخستین گام در حمایت از کالای ایرانی و تحقق این شعار مورد توجه قرار گیرد. موضوعی که با مهار قاچاق کالا، حمایت از تولید کنندگان و افزایش کیفیت کالاها تحقق می یابد.
روزنامه «گسترش صنعت» با انتخاب عنوان «تکمیل زیرساختهای صنعتی برای حمایت از کالای ایرانی» آورد: شهرکهای صنعتی با توجه به نامگذاری سال 97 به عنوان «حمایت از کالای ایرانی» در صدر توجه مسئولان قرار گرفته است. این در حالی است که بازدیدها و حضور مدیران و مسئولان در مجموعه شهرکهای صنعتی و دیدارهای رو در رو با صنعتگران از آغاز سال بیشتر شده است.
در این بازدیدها به عمده مشکلات صنعتگران پرداخته میشود که بیشتر آنها مربوط به تامین مواد اولیه، تقویت زنجیره تولید، کمبود نقدینگی و سرمایه در گردش، تسهیلات و امور بانکی است. رفع این مشکلات در حمایت از تولید کالای ایرانی و اشتغال پایدار دارای اهمیت و وظیفهای برای تمام نهادهای اجرایی و مدیران دولتی است. بنابراین باید نظام بانکی، خدمات زیربنایی دهندگان مانند آبرسانی، برقرسانی و گازرسانی در خدمت حمایت از صنایع کوچک و متوسط باشد.
شهرکهای صنعتی با توجه به نامگذاری سال 97 به عنوان «حمایت از کالای ایرانی» در صدر توجه مسئولان قرار گرفته است. این در حالی است که بازدیدها و حضور مدیران و مسئولان در مجموعه شهرکهای صنعتی و دیدارهای رو در رو با صنعتگران از آغاز سال بیشتر شده است. در این بازدیدها به عمده مشکلات صنعتگران پرداخته میشود که بیشتر آنها مربوط به تامین مواد اولیه، تقویت زنجیره تولید، کمبود نقدینگی و سرمایه در گردش، تسهیلات و امور بانکی است. رفع این مشکلات در حمایت از تولید کالای ایرانی و اشتغال پایدار دارای اهمیت و وظیفهای برای تمام نهادهای اجرایی و مدیران دولتی است.از این رو باید نظام بانکی، خدمات زیربنایی دهندگان مانند آبرسانی، برقرسانی و گازرسانی در خدمت حمایت از صنایع کوچک و متوسط باشد.
روزنامه دنیای اقتصاد در گزارشی با عنوان «شعاع پوشش کالای ایرانی» نوشت: ارزیابی دو دیدگاه نهاد پژوهشی وزارت صنعت، معدن و تجارت و فعالان بخشخصوصی درمورد سازوکار حمایت از تولید داخلی حکایت از استقرار دو جریان با یک تفکر واحد دارد.
طیف دولتی معتقد است که حمایت از کالای ایرانی در مقام تعریف نیازمند ساختاری است که در چارچوب آن دولت بتواند با نگاهی جامع، هدفمند، هوشمند و مشروط از تولیدکنندگان ایرانی حمایت کند.
البته آنان معتقدند این حمایت بی قید و شرط از یکسو به مفهوم حمایت از «هر» کالای ایرانی با «هر» کیفیتی نبوده و از سوی دیگر، به مفهوم خودکفایی در «تمام» کالاها، بستن مرزهای تجارت و انزوای جهانی نیست؛ چرا که این موارد نه عملا شدنی است و نه مطلوب.
ارزیابیها نشان میدهد «تامین بازار صادراتی برای تولید ملی»، «مصرف تولیدات داخلی برای حصول به مزیتهای صرفه ناشی از مقیاس» و «کاهش قیمت تمام شده ناشی از بهرهگیری از ظرفیت بازارهای داخلی و خارجی» سازوکارهایی هستند که برای حمایت واقعی از کالای ایرانی باید در دستورکار تصمیمسازان کشور قرار گیرد.
روزنامه تعادل نیز با انتخاب عنوان «حمایت از کالای ایرانی را مسوولان باید پیگیری کنند» آورد: در موضوع حمایت از کالای ایرانی اگر تولیدکننده کالای با کیفیت و ارزان در اختیار مردم قرار دهد، آنها قطعا به کالای ایرانی توجه خواهند کرد.
ابتدا اینکه باید ببینیم کدام کالاها تولید داخل دارند. در شرایط کنونی محصولات ایرانی عمدتا محدود به برخی از محصولات کشاورزی اعم از پسته، هندوانه و برخی صنایع دستی مانند فرش هستند. مابقی کالاهای مورد نیاز افراد غالبا در خارج از کشور تولید میشوند و اگر کاملا هم خارجی نباشند به هر حال قطعات و تکنولوژی آنها وارداتی است.
در زمینه حمایت از کالای ایرانی نمیتوان چندان از مردم انتظار داشت بلکه این مجموعه حاکمیت است که باید در جهت بهبود کالای ایرانی و افزایش مصرف آن اقداماتی انجام دهد. یکی از این اقدامات جلوگیری از قاچاق کالاست. امروز میبینیم انواع کالای مصرفی اعم از پوشاک و... همه وارداتی هستند و چون قاچاق میشوند و هزینه گمرک هم به آنها تعلق نمیگیرد در نتیجه ارزان قیمت وارد بازار میشوند.