بازگشت صنعت پوشاک از شرق به غرب

در این شرایط گروهی از مدیران صنعت پوشاک معتقدند با توجه به تحولات اخیر، شرایط بهگونهای رقم خواهد خورد که در آیندهای نزدیک شهروندان غربی اغلب پوشاک تولید کشورهای خودشان یا کشورهای همسایه را خواهند پوشید. بسیاری از جوانان آمریکایی و اروپایی با لباسهایی بزرگ شدهاند که ساخت کشورهای آسیایی مانند چین، بنگلادش و ویتنام بودهاند اما اکنون گروهی از مدیران صنعت پوشاک میگویند این روند در آیندهای نزدیک تغییر خواهد کرد و در اواسط دهه آینده میلادی شهروندان غربی اغلب پوشاک تولید کشورهای خودشان یا کشورهای همسایه را خواهند پوشید.

چین و بنگلادش بزرگترین تامینکنندگان پوشاک اروپا بهشمار میروند و بیشتر واردات پوشاک آمریکا نیز از چین و ویتنام انجام میشود. اما بر اساس نظرسنجی مشترک دانشگاه آخن آلمان و موسسه مکنزی، یکچهارم از مدیران شرکتهای برتر سفارشدهنده پوشاک در جهان بر این باورند که تا سال ۲۰۲۵ دستکم نیمی از پوشاک مصرفی کشورهای اروپایی و آمریکایی در داخل خود این کشورها یا کشورهای نزدیکتر به آنها (از لحاظ بعد مسافت) تولید خواهد شد. اگر پیشبینی این مدیران به واقعیت بپیوندد، معنایش این است که بخش قابلتوجهی از بازار پوشاک کشورهای غربی از کنترل آسیاییها خارج خواهد شد.

در سالهای اخیر تولیدکنندگان غربی پوشاک لوکس و دارای طراحی ویژه بخشی از تولیدشان را به کشورهای خود منتقل کردهاند تا نظارت و کنترل بیشتر بر زنجیره تامینشان داشته باشند. بهعنوان مثال با محبوبشدن کمپین «ساخت انگلیس» در بین خریداران برندهای لوکس، گروه تجاری بربری (Burberry) و تعداد دیگری از تولیدکنندگان پوشاک لوکس در انگلیس، بهمنظور جلب نظر مشتریان خود اقدام به انتقال بخشی از کارخانهها و کارگاههای تولیدی خود به انگلیس کردهاند. شرکت آلمانی هوگوباس نیز استراتژی مشابهی را در پیش گرفته است و مجموعه مشخصی از محصولات خود که در شهر متزینگن (محل استقرار دفاتر اصلی شرکت) تولید میشود را با برچسب «ساخت آلمان» به بازار عرضه میکند.

البته استراتژی بازگشت به خانه هنوز برای تولیدکنندگان پوشاک ارزان یا متوسط چندان جذاب نیست زیرا آنها کماکان سعی دارند بین هزینه اندک تولید و سریع رسیدن اجناس به بازارها توازن برقرار کنند تا هیچیک بهطور کامل فدای دیگری نشود. در سالهای اخیر افزایش دستمزدها در چین موجب شده است که این دسته از تولیدکنندگان به کشورهای دیگری مانند ویتنام و بنگلادش روی بیاورند؛ اقدامی که موجب کاهش سهم چین از بازارهای پوشاک اروپا و آمریکا شده است. اما این تولیدکنندگان نیز شاید در آینده مجبور به ترک کشورهای آسیایی شوند زیرا از یکسو سرعت عمل در رساندن اجناس به بازار اهمیت بیشتری یافته است و از سوی دیگر مصرفکنندگان بیش از پیش به مسائلی مانند پایین بودن دستمزد کارگران و عدم رعایت استانداردهای زیستمحیطی در کارخانههای کشورهای درحالتوسعه آسیایی حساسیت نشان میدهند.

موسسه مشاوره مدیریت مکنزی در گزارش خود راجعبه تحولات پیشروی بازار جهانی پوشاک این نکته را نیز مطرح میکند که «امروز صنعت پوشاک جهان در شرایط حساسی قرار گرفته است زیرا مزیت سرعت نسبت به مزیت هزینه اهمیت بیشتری پیدا کرده و تعهد اندک شرکتها به تولید پایدار [مطابق با استانداردهای زیستمحیطی] به یک الزام راهبردی بدل شده است.» اگر تولیدکنندهای نتواند اجناسی که مشتریان بالقوه در شبکههای اجتماعی مانند اینستاگرام دیدهاند را هرچه زودتر به دست آنها برساند، حجم زیادی از فروش خود را از دست خواهد داد. تولیدکنندگان نمیتوانند به مصرفکنندگان بگویند که چه بپوشند، پس مجبورند کاهش زمان انتظار را در صدر اولویتهای خود قرار دهند تا پاسخگوی تغییر فوری مدهای پوشاک باشند.