بازار مواد غذایی در اغما

از سوی دیگر قیمت بسیاری از اقلام خوراکی متأثر از آزادسازی قیمتها به شکل رسمی و غیررسمی افزایش یافته است. گرچه در چند ماه گذشته مسئولان تنظیم بازار با تأکید بر تشدید بازرسیها از برخورد با گرانفروشی و کمفروشی خبر دادهاند اما بهطور متوسط قیمت برخی کالاهای اساسی بهطور خاموش افزایش یافته است.

از ابتدای امسال مسئولان وزارت بازرگانی از تثبیت یا افزایش حداکثر 10درصدی قیمت برخی اقلام خوراکی با ارائه و بررسی مستندات افزایش هزینه تمام شده تولید به دستگاههای ذیربط خبر دادند. این دیدگاهها در حالی مطرح میشد که برخی مواد غذایی مانند لبنیات و موادپروتئینی و میوه و مرکبات نوسان قیمتها در بازار را تجربه میکردند. بهرغم این دیدگاهها برخی دیگر از مسئولان از اجرای مرحله نخست افزایش قیمتها از ابتدای خرداد ماه خبر میدادند اما بهطور رسمی به جز تعداد محدودی از کالاها، خبری در مورد افزایش قیمتها منتشر نمیشد.

افزایش غیررسمی و رسمی

دیدگاههای مسئولان سازمان حمایت در زمینه تثبیت قیمتها، در حالی مطرح میشد که گزارشهای رسمی بانک مرکزی از بررسی قیمت خردهفروشی اقلام خوراکی در تهران و گزارشهای میدانی از سیر صعودی قیمت مواد غذایی و کالاهای اساسی حکایت داشت؛ بهنحوی که در این مدت قیمت اینگونه کالاها در بازار افزایش 15 تا 17 درصدی را شاهد بود.

این افزایش قیمت در شرایطی صورت میگرفت که برخی مسئولان تنظیم بازار، رشد 10درصدی قیمتها در ابتدای هر سال را روالی معمول قلمداد میکردند. اما میزان افزایش قیمت در برخی گروههای کالایی مانند لبنیات، حبوبات، میوه و مرکبات و موادپروتئینی بیشتر از افزایش معمول قیمتها در سالهای گذشته بود، بهنحوی که براساس گزارش بانک مرکزی از مقایسه قیمت اقلام خوراکی طی چند سال اخیر، رشد 138 درصدی قیمتها در ماه مبارک رمضان امسال نسبت به سال 86 را شاهد هستیم و هراز گاهی قیمت برخی اقلام خوراکی با افزایشی بیرویه مواجه شده و با گذشت مدتی و واکنش مسئولان افزایش قیمتها با کاهشی نسبی تثبیت میشود. بررسی قیمت خردهفروشی برخی اقلام لبنی نشان میدهد که قیمت ماست پاستوریزه از هزارو 100تومان در سال گذشته به هزار و 176تومان تا پیش از اعمال نرخهای جدید به شکل غیررسمی افزایش
یافته است.

همچنین نرخ انواع شیر بستهبندی تا پیش از تصویب افزایش قیمت اقلام لبنی، از 850تومان به 925تومان افزایش یافته و انواع پنیر، خامه، دوغ، کره، بستنی و... نیز افزایش قیمت را تجربه کرده بود؛ افزایش قیمتهایی که اکنون با واگذاری فرایند قیمتگذاری اقلام لبنی به کارگروهی متشکل از استانداری، سازمانهای بازرگانی استانها و تولیدکنندگان، بهطور رسمی اعمال میشود.

سیر صعودی قیمتها

گزارشهای متفاوت از وضعیت قیمتها در بازار در حالی ارائه میشود که نرخ برنج ایرانی درجه یک در خرداد ماه 90 نسبت بهمدت مشابه سال گذشته از 2 هزارو 921 تومان به 3 هزار و 749تومان افزایش یافته و برنجهای وارداتی نیز گرچه با شیبی ملایمتر، اما از قافله افزایش قیمتها جا نماندهاند.

در گروه موادپروتئینی نیز گرچه نرخ گوشت مرغ با نوسان بسیار مواجه بوده اما نرخ تخم مرغ از 3 هزارو 361 تومان در سال گذشته به بیش از5 هزارتومان در خرداد 90 افزایش یافته و قیمت گوشت گوساله نیز از 10 هزارو 765 تومان به 11 هزارو 877 تومان و گوشت گوسفند از 16هزارو 880 تومان به 17هزارو 267 تومان افزایش یافته است.

همچنین بهرغم اعلام آمارهای متفاوت از میزان افزایش قیمت انواع میوه، مرکبات و سبزیها طی چند ماه اخیر، آنچه مسلم است اینکه نرخ انواع میوه و مرکبات وارداتی و تولید داخل با افزایش قابلتوجهی مواجه بوده است.

چشمانداز بازار ماه مبارک رمضان

بهرغم روایتهای متفاوت از میزان افزایش قیمت اقلام خوراکی طی چند ماه اخیر، گرانی این محصولات در ماه مبارک رمضان امسال نسبت بهمدت مشابه سال گذشته واقعیتی انکارناپذیر است. افزایش رسمی و غیررسمی قیمتها به همراه کندی اجرای سیاستهای تنظیم بازار در ماه مبارک رمضان، امسال شرایطی را فراهم کرده است که بهنظر میرسد روزهداران شرایط قیمتی بهمراتب دشوارتری را نسبت به سالهای گذشته شاهد خواهند بود.

همچنین اجرای برخی سیاستهای تنظیم بازار مانند ارائه سبدهای کالایی، اعلام کالا برگ ویژه و برگزاری نمایشگاههای ویژه در قالب طرح ضیافت که طی چند سال اخیر محور اصلی برنامههای دولت برای مقابله با گرانی بوده است در ماه مبارک رمضان امسال نسبت به سالهای گذشته با جدیت چندانی دنبال نشده و اخبار متناقضی از کم و کیف اجرای این سیاستها به گوش میرسد.