عقب‌نشینی از سنگر قیمت‌های غیرواقعی

به عبارتی، نوسان تا یک درصد در بازار ارز در همه جای دنیا قابلقبول است، ولی اگر نوسان بیش از دو درصد در روز باشد، نشان میدهد قدرت کسانی که قصد سودجویی با ایجاد موج در بازار را دارند از مدیران بازارساز مرتبط با بانک مرکزی بیشتر است. اینکه یک خبر یا یک بخشنامه بتواند به بازار آرامش بدهد یا آرامش بازار را برهم بریزد، نشان از ضعف مدیران بازار دارد، وگرنه همانطور که گفتم وظیفه بانکهای مرکزی مدیریت بازار در شرایط بحرانی است و اگر هر زمان آرامش در بازار حاکم باشد، دلیل آن را فعالیت صحیح بانک مرکزی بدانیم، با مشاهده نوسانات افسارگسیخته، قبل از متهمکردن هر نیرویی باید به نبود کارآمدی مدیران و مسئولان بانک مرکزی مظنون شد. اینکه بتوان قیمت ارز را تثبیت کرد یا در یک کانال خاص حفظ کرد، به چند طریق انجامپذیر است؛ یکی از آسانترین راهها تزریق بیش از تقاضا است. همانطورکه طی بسیاری از سالها این اتفاق در کشورمان افتاده، و از جمله آخرین بار از اسفند 91 تا فروردین 97 تقریبا از بالا رفتن قیمت ارز به همین طریق جلوگیری شد که البته این روش از نظر اقتصادی غلط و ادامه آن غیرممکن بود و فقط تا جایی امکان ادامه داشت که درآمدی لایتناهی و ادامهدار به سیستم کمک میکرد. برای مثال، صاحب یک چلوکبابی که همواره میتواند با یک قیمت ثابت چلوکباب بفروشد و تحت تاثیر تورم قرار نگیرد و با افزایش بهای گوشت، روغن و برنج، تغییری در قیمت چلوکباب ندهد، ولی بههرحال این موضوع مشروط به این اینست که صاحب چلوکبابی از در آمد دیگری برخوردار باشد و بتواند با استفاده از آن در آمدها، زیان حاصل از تثبیت قیمت چلوکبابی را جبران کند و احتمالا تا زمانی که آن درآمد سرشار را دارد قدرت اداره چلوکبابی را خواهد داشت. در این میان، دو موضوع ممکن است او را با مشکل مواجه کند، اول آنکه درآمدش کم شود، و دوم اینکه در اثر بالارفتن قیمتها در سایر غذاخوریها و ثابماندن قیمت در چلوکبابی مورد بحث، مشتریهای او روزبهروز زیادتر شوند و این به معنای بیشترشدن میزان زیان روزانه اوست و اینجاست که او مجبور میشود در روش خود تجدیدنظر کند و چلوکباب را با قیمت واقعی بفروشد یا با دونرخیکردن، نیمی از مشتریان خاص را با قیمت ارزان مورد عنایت قرار دهد و از سوی دیگر با فشار بر سایر مشتریان آن را تلافی کند و یا در کل چلوکبابی را تعطیل نماید. بنابراین باتوجه به تفاوت نرخ تورم و بهره در کشورمان با کشورهای حوزه دلار، برای بازگشت آرامش به بازار در قدم اول بهتر است نرخهای غیرواقعی حذف شده و از آن عقبنشینی شود و قیمت واحد که همانا قیمت تعادلی بازار است، بهعنوان قیمت واقعی پذیرفته شود. اما راهحل اصلی همان کنترل نرخ تورم است که دولتها با جلوگیری از خلق پول میتوانند به این مهم برسند.