مقامات تهران و واشنگتن، گزارش روزنامه نیویورک تایمز مبنی بر توافق دو کشور برای مذاکره مستقیم هستهای پس از انتخابات ریاستجمهوری آمریکا را تکذیب کردند. تامی ویتور، سخنگوی شورای امنیت ملی کاخ سفید گفت: «این صحت ندارد که آمریکا و ایران با برگزاری مذاکره مستقیم پس از انتخابات آمریکا توافق کردهاند.» علی اکبر صالحی، وزیر امور خارجه ایران هم گفت: ما چیزی به اسم «مذاکره با آمریکا» نداریم. اگر منظورشان مذاکره درباره موضوع هستهای است که در قالب 1+5 در حال انجام است، اما جدای از آن مذاکرهای نداریم.
تهران و واشنگتن به طور جداگانه گزارش روزنامه نیویورک تایمز را رد کردند
تکذیب مذاکره مستقیم میان ایران و آمریکا
هیجانات انتخابات ریاستجمهوری در ایالات متحده این روزها بیشتر و بیشتر میشود. آن هم زمانی که پای ایران هم به این انتخابات باز شود و هر یک از کاندیداهای این دوره در دور آخر مناظره شان بخواهند با تبیین سیاستهای خود در حوزه خارجی و البته ایران، تبحر خود و ناکامی دیگری را به رخ هم بکشند.
برهمین اساس هم در آستانه برگزاری آخرین دور مناظره انتخاباتی میت رامنی و باراک اوباما که قرار است امشب (دوشنبه) برگزار شود و البته با محور سیاست خارجی، روزنامه نیویورک تایمز در گزارشی مدعی توافق ایران و آمریکا برای انجام مذاکرات درباره برنامه هستهای کشورمان شده است، موضوعی که بلافاصله با تکذیب کاخ سفید و وزارت امور خارجه ایران همراه شد. ادعای نیویورک تایمز این است که ایران و آمریکا توافق کردهاند تا درباره برنامه هستهای کشورمان به طور مستقیم مذاکره کنند.
به رغم اینکه دو دولت، خیلی زود خبر نیویورکتایمز را تکذیب کردهاند، اما برخی گزارشهای رسانهای دیگر در کنار وزیر امور استراتژیک رژیم صهیونیستی همچنان از مذاکراتی خبر دادهاند که بین ایران و آمریکا در جریان است.
علاوه بر این مشاور بیل کلینتون رییسجمهور سابق آمریکا هم میگوید که تصمیمات ایران در نتایج انتخابات امریکا اثرگذار است و چنانچه برگزاری مذاکره پیش از انتخابات باشد، نتیجه آن به نفع اوباما خواهد بود. به گزارش خبرگزاری فارس دیک موریس گفته است که دو کشور تا دو هفته دیگر به توافق غافلگیرکنندهای دست مییابند. طبق ادعای او ایرانیها سابقه واقعی مداخله در انتخابات آمریکا را دارند؛ در سال 1980، آنها گروگانها را تا پس از انتخابات آزاد نکردند چرا که میخواستند کارتر در انتخابات شکست بخورد.
واکنش آمریکا
در کنار این تحلیلها و اخبار ضد و نقیض درباره امکان مذاکره؛ تکذیب کاخ سفید هم مهم به نظر میرسد. چه در متن تکذیبیه تاکید شده که باب گفتوگو همچنان باز است. به گزارش ایسنا، تامی ویتور، سخنگوی شورای امنیت ملی کاخ سفید گفت که این صحت ندارد که آمریکا و ایران با گفتوگوهای مستقیم یا هرگونه نشستی پس از انتخابات آمریکا توافق کردهاند. با این حال وی افزود که دولت با چنین گفتوگوهایی باز برخورد میکند و از ابتدا گفته است که ما برای دیدار دو جانبه آماده خواهیم بود.
واکنش ایران
علیاکبر صالحی وزیر امور خارجه کشورمان هم دیروز در نشست خبری مشترک با همتای آفریقای مرکزیاش درباره خبر روزنامه نیویورکتایمز گفت: ما چیزی به اسم «مذاکره با آمریکا» نداریم و از سویی این مسوولیت را هم نداریم که آنها هر چیز که میگویند، پاسخ دهیم. وی در عین حال تاکید کرد: ما در قالب گروه 1+5 مذاکره داریم اگر منظور آنها از مذاکره درباره موضوع هستهای است که در قالب 1+5 در حال انجام است؛ اما جدای از آن مذاکرهای نداریم.
او همچنین درباره اظهارنظر معاون وزیر خارجه روسیه مبنی بر اینکه برگزاری مذاکرات ایران و 1+5 در نوامبر دور از ذهن نیست، گفت: براساس آخرین صحبتها قرار شده در نوامبر و احتمالا اواخر آبان مذاکرات میان دو طرف انجام شود. او درباره مکان این مذاکرات گفت: مکانی برای آن تعیین نشده است.
گزارش نیویورک تایمز
فارغ از این تایید و تکذیبهای مقامهای ایران و آمریکا، اما گزارش نیویورک تایمز قابل توجه است .چرا که پیشترهم این روزنامه ادعا کرده بود ایران طرحی 9 مادهای را برای حل مساله هستهای پیشنهاد کرده که بر اساس آن در ازای لغو بخشی از تحریمها، ایران فعالیت یک تا دو سایت غنیسازی اورانیوم را متوقف خواهد کرد و پس از آن و زمانی که مرحله نهم فرا رسد، غرب باید تمامی تحریمهای اعمالی علیه ایران از جمله تحریمهای صادرات نفت و بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران را لغو کند تا در ازای آن ایران، فعالیت غنیسازی اورانیوم با غلظت متوسط در تاسیسات فردو را متوقف کند. این گزارش هم البته به فاصله کوتاهی از سوی سعید جلیلی دبیر شورای عالی امنیت ملی تکذیب شد.
اینک این روزنامه دوباره گزارش حساس دیگری را منتشر کرده که این بار با تکذیب هر دو کشور مواجه شده است. به گزارش ایسنا، این بار روزنامه نیویورک تایمز در گزارشی به قلم هلن کوپر ومارک لندلر از واشنگتن به نقل از مقامات دولت باراک اوباما مدعی شد که آمریکا و ایران برای اولین بار توافق کردهاند مذاکراتی مستقیم درباره برنامه هستهای ایران داشته باشند و زمینه را برای آنچه که میتواند آخرین تلاش دیپلماتیک برای جلوگیری از اقدام نظامی علیه ایران باشد، آماده کردهاند.
این گزارش مدعی شد: یک مقام عالی رتبه دولت آمریکا گفته که مقامات ایران اصرار کردهاند که برای این گفتوگوها باید تا بعد از انتخابات ریاستجمهوری منتظر ماند و به همتایان آمریکایی خود میگویند که میخواهند بدانند با چه کسی مذاکره خواهند کرد.
نیویورک تایمز افزود: اخبار این توافق - که نتیجه تبادلات فشرده و سری میان مقامات آمریکایی و ایرانی است که تاریخ آن تقریبا به آغاز دوره ریاستجمهوری اوباما بر میگردد- در زمان حساسی در رقابتهای انتخابات ریاستجمهوری مطرح میشود؛ دقیقا دو هفته قبل از روز انتخابات و پیش از آخرین مناظره دو کاندیدای انتخاباتی که قرار است متمرکز بر امنیت ملی و سیاست خارجی باشد.
این گزارش می افزاید: این موضوع از این پتانسیل برخوردار است که به اوباما کمک کند که نشان دهد به یک پیشرفت دیپلماتیک در تلاش نزدیک به یک دههای قدرتهای جهانی برای محدود کردن خواستههای هستهای ایران نزدیک شده است، در عین حال مشخص نیست که میت رامنی، رقیب اوباما در صورت پیروزی به این مذاکرات بپردازد. همچنین گزارشهای این توافق در میان گروه کوچکی از دیپلماتهای درگیر در مساله ایران به گردش در آمده است.
نیویورک تایمز افزود: حتی در صورت پیروزی مجدد اوباما هم احتمال شکست این ابتکار وجود دارد. در حالی که اوباما برای پیروزی مجدد خود در انتخابات به رسیدن به توافق با ایران نیاز دارد نیویورک تایمز مدعی شد ایران در استفاده از وعده دیپلماسی برای رفع فشار بینالمللی وارد شده بر این کشور سابقه دارد.
محدودیت مذاکرات به برنامه هستهای
بنا به ادعای این گزارش، مقامات آمریکایی نگرانند که حتی اگر دو طرف بر سر مذاکره بنشینند، ایران بتواند مذاکرات را طولانی کند تا اقدام نظامی را به تعویق اندازد و قادر شود عناصر حیاتی برنامه هستهای خود را به ویژه در سایتهای زیرزمینی تکمیل کند. برخی مقامات آمریکایی تمایل دارند مذاکرات به برنامه هستهای ایران محدود باشد. این گزارش مدعی شده است: این در حالی است که ایران خاطرنشان کرده است میخواهد دستور کار گسترده باشد و سوریه، بحرین و دیگر مسائلی که روابط میان ایران و آمریکا را از بحران گروگانگیری آمریکا در سال 1979 به بعد تیره ساخته است نیز شامل شود. یک مقام دولتی که به دلیل حساسیت موضوع خواست نامش فاش نشود، گفت: ما همواره به مساله هستهای به شکلی مستقل نگاه کردهایم. ما قصد نداریم به آنها اجازه دهیم بین اینها ارتباط برقرار کنند.
واکنش اسرائیل
در این بین «موشه یعلون» وزیر امور استراتژیک رژیمصهیونیستی مدعی شد اسرائیل از مذاکرات محرمانه ایران و آمریکا مطلع است. به گزارش خبرگزاری فارس به نقل از پایگاه صهیونیستی «عاروتصشوع»، او در این باره به رادیو اسرائیل گفته است: «بر ما پوشیده نیست که تلاشهایی برای برقراری تماس مستقیم میان ایران و آمریکا وجود داشته، اما به نظر میرسد گزارش نیویورک تایمز زودهنگام باشد، چراکه هنوز این دیدار انجام نشده است».
در عین حال وزیر امور خارجه اسرائیل در واکنش به شایعه مذاکرات مستقیم ایران و آمریکا، گفت که امیدوار است آمریکا به دنبال مذاکره مستقیم بر سر برنامه هستهای ایران نباشد. «آویگدور لیبرمن» مدعی شد که در صورت انجام چنین مذاکراتی ایران به دنبال گمراه کردن غرب خواهد بود. لیبرمن گفت: دوست دارم تکذیبیه کاخ سفید را باور کنم و فکر میکنم آنها از گذشته درس گرفته باشند.
ادعای تایید مذاکرات از سوی دیپلماتها
بعد از انتشار خبر نیویورک تایمز برخی گزارشهای رسانهای مشابه نیز منتشر شد. از جمله شبکه خبری « ان.بی.سی.نیوز» به نقل از یک مقام عالی رتبه آمریکایی مدعی شد که گفتوگوها از طریق کانال پشتی با مشورت کامل آمریکا با متحدانش، 1+5 و اسرائیل انجام شده است، اما برای هیچ نشستی توافقی صورت نگرفته است. این مقام مدعی شد که در گذشته گفتوگوهای دو جانبهای وجود داشته است اما ایران حتی از دیدار با 1+5 در طول نشستهای اخیر سازمان ملل خودداری کرد.وی مدعی شد که ایرانیها میدانند توافقی وجود نخواهد داشت مگر اینکه آنها برنامه هستهایشان را رها کنند.
صالحی: معارضین سوریه آتش بس را نپذیرفتند
وزیر خارجه کشورمان درباره پیشنهاد آتشبس میان دولت سوریه و مخالفان برای عید قربان و واکنش سوریه و مخالفان به پیشنهاد آتشبس اظهارکرد: دولت سوریه اعلام آمادگی کرده است، اما معارضین که بینشان نگاه واحدی نیست آمادگی خود را برای چنین امری اعلام نکردند و بالعکس گفتند برای آتشبس آمادگی نداریم. به گزارش ایسنا، علی اکبر صالحی گفت: حالا روشن میشود چه کسی یا چه کسانی خواستار توقف خشونت در سوریه نیستند. ما امیدواریم نسبت به این امری توجه بیشتری کنند و مجددا پیشنهاد رییسجمهور کشورمان را مبنی بر آمادگی برای تحقق پیشنهاد آتشبس اعلام میکنیم. همچنین ایران آماده است زمینه لازم را برای برقراری مذاکره بین دولت و معارضین فراهم کند و همچنین شروع کردیم به تماس گرفتن با برخی گروههای معارض که اگر آمادگی داشته باشند آتشبس اعلام شود، البته برخی از معارضین نه تمامی آنها پیشبینی میشود با حکومت سوریه وارد گفتوگو شوند.
دنیای اقتصاد