بعد از خروج آمریکا از برجام و قطعی شدن بازگشت تحریم‌های نفتی اقدامات نسبتاً خوبی در راستای فروش نفت کشور انجام شد. گذر از مدل سنتی فروش نفت خام و عرضه نفت در بورس برای استفاده از توانمندی و انعطاف‌پذیری بخش خصوصی در صادرات نفت یکی از اقدامات ضدتحریمی ایران برای جلوگیری از افت میزان صادرات نفت خام کشور بود که در صورت تداوم عرضه، چشم‌انداز مناسبی برای آینده خواهد داشت اما باید توجه داشت راه‌حل اساسی برای مقابله با تحریم‌های نفتی خلاصی از خام‌فروشی نفت است.
موضوعی که سعید جلیلی در انتقادش از وزارت نفت اعلام کرده او معتقد است که دشمن تلاش می‌کند تا با کاهش فروش نفت ایران بر ما فشار وارد کند اما راه‌حل مقابله با آن همین پالایشگاه ستاره خلیج فارس است. در این پالایشگاه روزانه ۳۵۰ هزار بشکه میعانات گازی به فرآورده تبدیل می‌شود و اگر ۱۰ پترو پالایشگاه داشته باشیم به این معنی است که برای تبدیل نفت به فرآورده‌های نفتی باید نفت منطقه را هم بخریم نه آنکه نگران فروش نفت خام خودمان باشیم!
وی بر این باور است که ساخت پترو پالایشگاه‌ها و کسب جایگاه اول تولید کننده فرآورده‌های نفتی در منطقه می‌توانیم تبدیل به قطب اقتصادی منطقه شویم. دشمن باید بداند این بار قدرت اقتصادی و صنعت نفت ایران خواهد بود که با اتکا به توانمندی‌های داخلی اجازه نخواهد داد نفت خامی از منطقه خارج شود و اکنون زمان آن است که در کنار اقتدار دفاعی و منطقه‌ای کشور، به دشمن نشان داده شود ایران با قدرت و تدابیر اقتصادی نیز می‌تواند انتقال انرژی در تنگه هرمز را مدیریت کند.
تبدیل نفت خام به فراورده کاری عملی اما زمان‌بر
در این رابطه خطیبی - کارشناس ارشد حوزه انرژی - با بیان این‌که این کارها باید قبل از زمان کنونی انجام می‌شد، به ایسنا گفت: با توجه به این‌که ایران یک کشور خام‌فروش در حوزه نفتی است به‌راحتی توسط آمریکا مورد تحریم قرار گرفت، چرا که مواد خام در هر جایی قابل ردیابی است، اما اگر این مواد تبدیل به فرآورده شوند به راحتی ردیابی نخواهد شد، البته باید به این مساله نیز توجه کرد که انجام چنین کاری زمان‌بر است و باید در یک برنامه میان‌مدت به آن دست یافت.
وی در ادامه عنوان کرد: این طرح می‌تواند طرح خوبی باشد و حتی اگر در زمان تحریم نیز کارساز نباشد در آینده می‌تواند تأثیرات بسیار مثبتی را عاید کشور کند، لذا باید تلاش شود تا نفت خام را به محصول فرآورده تبدیل کنیم و قطعاً از این مساله سود زیادی عاید کشور خواهد شد اما باز هم تاکید دارم که انجام این کار زمان‌بر است و در یک برنامه کوتاه‌مدت نمی‌توان آن را به نتیجه رساند.
این کارشناس افزود: البته این به معنای رد کردن این طرح نیست با توجه به این‌که سال‌های متمادی است که در مورد خام‌فروشی و مشکلات آن صحبت‌های زیادی مطرح می‌شود به نظر می‌رسد که دیگر وقت آن رسیده که به این موضوع به طور جدی‌تری توجه شود و در یک برنامه سه تا چهار ساله از خام‌فروشی فاصله بگیریم و به جای مواد خام محصولات نفتی را به فروش برسانیم.
وی با تاکید بر این مساله که این موضوع می‌تواند ارزش افزوده زیادی را به همراه داشته باشد، اظهار کرد: بی‌شک این طرح به نفع کشور خواهد بود که باید برنامه‌ریزی دقیقی برای تحقق عالی آن صورت گیرد.
ایسنا